Hastalık isimlerinin başındaki numaralar,
sayfa numarası değil, hastalık numarasıdır.
Hastalığı ararken sıra numarasına göre arayınız.
ALTINCI BÖLÜM
Yapışkan otu : Çayı ve suyu içilir. 315 - SARILIK HASTALIĞI : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Safra ve safra kesesi hastalıklarında tavsiye edilen şifalı bitkiler ve tedavi yolları, sarılık hastalığında da geçerlidir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Altın : Tozu bazı ilaçların içine katılarak kullanılır. Anason : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Andız otu (kökü) : Kökünün Çayı ve suyu içilir. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Aslan ayağı : Çayı ve suyu içilir. Aslan dişi : Taze sürgünlerinin kırılmasıyla elde edilen süt sarılığa faydalıdır. Ayrık otu : Çayı ve suyu içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Balık : Balık yağda pişirilir ve soğanla yenir. Behmen : Çayı ve suyu içilir. Biberiye (kuşdili) : Çayı ve suyu içilir. Büyük papatya : Çayı ve suyu içilir. Cehri otu : Çayı ve suyu içilir. Çiçekli yosun (temre otu) : Çayı ve suyu içilir. Çilek : Yenir. Şurubu içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Deve dikeni : Çayı ve suyu içilir. Ebu cehil karpuzu : Buruna 1-2 damla damlatılır. Eğir otu : Kökleri ezilir suda bekletilir, günde 2 bardak içilir. Enginar : Yenir. Çayı ve suyu içilir. Eşek hıyarı (acı düyek) : Buruna suyu damlatılır. Göz otu : Meyvesi gölgede kurutulur. 40 gün, dörder gram üzüm şurubu ile yenir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Havuç : Yenir. Suyu içilir. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hercai Menekşe : Çayı ve suyu içilir. Hıt hıt : Đncirle Yenir. Yumurta ve sıcak su ile içilir. Hıyar (salatalık) : Sarı hıyarın suyu sabahları aç karına büyük bardak ile içilir. Hıyarı şenber ağacı : Çayı ve suyu içilir. Lapası sarılır. Hindiba (Frenk salatası) : Çayı ve suyu içilir. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ilgın çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Ispanak : Yenir. Suyu içilir.çayı ve suyu içilir. Kabak (balkabağı) : Yenir. Suyu ve şurubu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kavza kökü : Çayı ve suyu içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kına : Macunu yenir. Kırlangıç otu (temre otu) : Şurubu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Koyun tavşanı : 4 gam pişmişinin suyu içilir. Lahana : Suyu üzüm hoşafı ile veya münasip şerbet ile içilir. Limon : Suyu içilir. Salatası yapılır. Göze sürme gibi çekilir. Marul : Sirke ile yenir. Maydanoz : Yenir. Salatalarda kullanılır. Çayı ve suyu içilir.
302 Mine çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Misk otu (bostan karanfili) : Çayı ve suyu içilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nohut : Yemeği önce yenir. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ölü çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Pazı : Suyu içilir, Ayrıca buruna çekilir. Pekmez : Az miktarda sirke ilave edilerek, içilir. Pelin otu : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Roka salatası : Çayı ve suyu içilir. Salkım söğüt : Çayı ve suyu içilir. Sarı kök : Anason ve beyaz üzüm şurubu ile içilir. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir. Sarımsak otu : Yaprağı dövülüp çıkan suyu içilir. Sinir otu : Çayı ve suyu içilir. Soğan : Yenir. Suyu içilir. Su teresi : Çayı ve suyu içilir. Şahtere otu : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Şakayık (ayı gülü) : Kökünün çayı ve suyu içilir. Tere yağı : Tereyağı şekerle yutulur. Turp : Suyu içilir. Tütün : Şerbeti içilir. Üzüm : Sirke ile içilir. Üzüm : Yapraklarının çayı ve suyu içilir. Venüs saçı (baldırıkara) : Çayı ve suyu içilir. Yaban marulu : Çayı ve suyu içilir. Yabani hindiba kökü : Çayı ve suyu içilir. Yabani turp : Meyvesi yenir. Yalan ak diken : Kökü ve kök kabuğunun çayı ve suyu içilir. Yer fesleğeni : Çayı ve suyu içilir. Yer somunu : Đçilir. Yoğurt otu (Sünnetlice otu) : Bal ile karıştırılıp yutulur. Yumurta : Yumurta limon suyu içinde bir gece bırakılır ve içilir. Zerdeçal (Hint safranı) : Meyvaları kurutularak suyla veya baharat olarak kullanılır. Zeytin ve yağı : Zeytin yenir, yağına limon ilave edilerek banılır veya içilir. 316 - SES KISIKLIĞI : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Kaynatılır buharı nefes yolu ile içe çekilir. Yağı 1-2 damla burun deliklerine damlatılır. Ak anber : Yenir ve içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Balık : Fırında pişirilip yenir. (Mercan Balığı tuzlanır ve bekletilerek yenir. ) Burçak : Bünyesi zayıf olanlara unundan helva yapılıp da ceviz büyüklüğünde yedirildiğinde, sesi güzelleştirir. Çam sakızı : Gül yağı ile macunu yenir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Et (tavuk) : Eti yenir
303 Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Havuç : Aç karna pişmişi yenir. sesi açar. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hıt hıt : Ezilerek yavaş yavaş sıcak su ile içilir. Horoz : Dere otu ve keten tohumu ile birlikte çorbası yapılarak içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabiber : Zeytin ve yağı ile, kaynatılarak içilir. Karanfil : Çayı ve suyu içilir. Kebabiye : Ağızda çiğnenir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Keklik : Yumurtası içilir. Lahana : Yenir. Suyu içilir.suyu içilir. Misvak : Gül suyu ile ıslatılarak içilir. Ayrıca diş fırçası gibi kullanılır. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nar : Tatlısının suyu içilir. Nişasta : Şeker ve bademle, sıcak olarak içilir. Nohut : Çayı ve suyu içilir. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ördek : Eti Yenir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sahlep : Sakızını kaynatıp içilir. Sakız ağacı sakızı : Yutulur. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir. Susam : Macunu yenir. Tavuk : Eti bol bol yenir. Tere yağı : Buruna akıtılır. Terebentin : Bal ile macun yapılır ve birer kaşık yutulur. Turp : Suyu ile gargara yapılır. Yumurta : Sarısı içilir. Zencefil : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. 317 - SIRT - BEL AĞRISI - FITIĞI - KAMBUR : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Yağı masaj da ve sarmada kullanılır. Ayrıca, masaj ve sarmadan sonra yüksekçe bir yere tutunulur vücut boşta bırakılarak zincir kemiklerinin arasının açılması sağlanır. Böylece sağa sola kayma yapan disk denilen kıkırdak maddesinin tekrar yerine geçmesi sağlanır. Đyileşinceye kadar bu tatbikata devam edilir. Acem kimyonu : Çayı ve suyu içilir. Adi su teresi : Tohumu, lapası ve yağı kullanılır. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Andız otu (kökü) : Çayı ve suyu içilir. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Burçak : Lapa sarılır. Çam fıstığı : Yenir. Macunu yapılır. Çam fıstığı beyaz : Macunu yenir. Çemen otu : Bitkisi pişirilip yenir.
304 Çöpi çini (Çin kamışı) : 100 gramı, 500 gram su, 10 gram meyan kökü, 10 gram siyah üzüm, birlikte su yarıya gelinceye kadar kaynatılır. Sabahları 150 gram tok karına içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Eşek hıyarı (acı düyek) : Kökü bal ile karıştırılarak kullanılır. Fare kulağı (sülük otu) : Çayı ve suyu içilir.yağı kullanılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hindistan cevizi büyük : Yenir. Hurma : Yenir. Azı şifa, çoğu gıdadır. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ispanak : Yenir. Suyu içilir. Lapası sarılır. Kafur ağacı : 10 gram kafur ağacı, 90 gram ispirto içerisinde iyice eritilerek ağrıyan yere sürülür. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kuş konmaz : Çayı ve suyu içilir. Kuyruk yağı : 100 gram kuyruk yağı, 100 gram karabiber, 100 gram bal Marul : Đyisi kültür cinsinin tohumudur. Yenir. Lapası sarılır. Melek otu : Melek otunun kaynatılması ile elde edilen mayi sirke ile karıştırılarak banyo yapılır. Ayrıca romatizma ağrılarında şifalıdır. Meşe ağacı : Çay ve kahve gibi içilir. Misk soğanı : 12 gramının çayı ve suyu içilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nohut : Çayı ve suyu içilir. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sahlep : Meyvesi Yenir. Sakızı sütle içilir. Lapası sarılır. Sarımsak yağı : Adale ve kaslar bu yağla ovulur. Masajı yapılır. Soğan : Yenir. Suyu içilir. Veba otu (kel otu) : Çayı ve suyu içilir. Yavşanotu (yarpuz - filiskin) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. 318 - SITMA HASTALIĞI (HUMMA KAZIKLI HUMMA) : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Adasoğanı : Çayı ve suyu içilir. Ağulu kök : Sıcak gülsuyu ile hastaya her gün içilir, hatta lavman yapılırsa daha iyi netice elde edilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Amber ağacı : Şerbeti içilir. Gül ve benzeri yağlarla, macunlara katılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Beşparmak otu : Çayı ve suyu içilir. Börülce : Çorbası içilir. Çavşır otu : 2, 5 gram balla içilir. Çöpi çini (Çin kamışı) : 100 gramı, 500 gram su, 10 gram meyan kökü, 10 gram siyah üzüm, birlikte su yarıya gelinceye kadar kaynatılır. Sabahları 150 gram tok karına içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Dağ karanfili : Çayı ve suyu içilir.
305 Demir Hinti (Hint hurması) : Şerbeti içilir. Deve dikeni : 20 gram sirke içinde, 12 gramı kaynatılır, 20 gün sonra içilir. Erik : Şurubu içilir. Eşek marulu : Çayı ve suyu içilir. Greyfurt (ağaç kavunu) : Yenir. Suyu içilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Gül suyu ile karıştırılır, içilir veya merhem gibi sürülür. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hıt hıt : Đncirle Yenir. Yumurta ve sıcak su ile içilir. Hindiba (Frenk salatası) : Salatası yapılarak yenilir. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kabak (balkabağı) : Sirke ile yenir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karpuz : Yenir. Katuna : 8 gramı suda bir müddet ıslatılıp suyunu sıtma için içirmelidir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kına kına : Kabukları kaynatılır kurutulur, macunu yenir. Koyun otu (fıtık otu) : Macunu yenir. Labada otu : Çayı ve suyu içilir. Leylak : Demletilir su yerine içilir. Maydanoz : Dövülmüş kökünün suyu limonla içilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nar : Çiçeği, suyu, kabuğu, kullanılır Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ödağacı (udi hindi) : Soğuk su ile içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Semiz otu : Ravent çini ile içilir veya yenilir. Söğüt (aksöğüt) : Çayı ve suyu içilir. Su kabağı çekirdeği : Nöbet şekeri ile yenir. Şahtere otu : Suyu, demir Hinti ve susam yağı ile içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Şeftali : Yaprağının çayı ve suyu içilir. Yaban marulu : 8-12 gramının çayı ve suyu içilir. Yabani semiz otu : Çayı ve suyu içilir. Zerdali : Çiçeklerinin çayı ve suyu içilir. Zeytin ve yağı : Yaprağının çayı ve suyu içilir. 319 - SĐNDĐRĐM ORGANLARI : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir.
306 Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabiber : Zeytin ve yağı ile, kaynatılarak içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Keten tohumu : Suyu içilir. Limon : Suyu içilir. Mine çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Pırasa : Đçindeki yağ kükürt ihtiva eder hazımsızlık mekanizmasına iyi gelir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. 320 - SĐNĐR HASTALIKLARI : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Kaynatılır buharı nefes yolu ile içe çekilir. Yağı 1-2 damla burun deliklerine damlatılır. Yağı ile masaj yapılır veya sarılır. Acı yonca (su yoncası) : Çayı ve suyu içilir. Ada çayı : Anason, melekotu, sığır kuyruğu ile karıştırılarak çayı ve suyu içilir. Adasoğanı : Tohumlarının macunu yenir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Alıç : Çayı, suyu ve şurubu içilir. Alpinya : Çayı ve suyu içilir. Amber ağacı : Şerbeti içilir. Gül ve benzeri yağlarla, macunlara katılır. Amlaç (Hint) : 7. 5 gramının çayı ve suyu içilir. Anason : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Armut : Yenir. Şurubu içilir. Çekirdeğinin çayı ve suyu içilir. At kuyruğu (kırk kilit) : Çayı ve suyu içilir. Ayçiçeği : Çayı ve suyu içilir. Ayva : Bir bardak suya 5 gram yaprak konur ve yarım saat kaynatıldıktan sonra süzülerek içilir. Badem ve yağı : Sirke ve gül yağı ile karıştırılarak kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Baladır ağacı (Hint) : 2 gramının çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Balık yağı : Tatlandırılarak içilir. Banotu (gavur haşhaşı) : Çayı ve suyu içilir. Biber ve fidesi : Çayı ve suyu içilir. Boğa dikeni : Yaprağı ve kökünün çayı ve suyu içilir. Büyük papatya : Usaresi yün bir beze batırılarak zafiyet gelmiş sinirlere sürülür. Ceviz : Meyvesi ve macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Cezayir Menekşesi : Çayı ve suyu içilir. Civan perçemi (akbaşlı) : Çayı ve suyu içilir. Çam : Filizleri ile yapılan banyo sınır zafiyetlerine iyi gelir. Çam fıstığı : Yenir. Macunu yapılır. Çam fıstığı beyaz : Macunu yenir. Çay : Radyasyonsuz olmak şartı ile, limonlu içilir. Çemen otu : Tohumu sade yağ ile pişirilip sürülür. Çivit tohumu : Çayı ve suyu içilir. Lapası sarılır. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Çuha çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Darı (ak darı) : Suyu ile banyo yapılır.
307 Deniz suyu : Banyosu yapılır Deniz üzümü (al yanak) : Çayı ve suyu içilir. Düğmelice süpürge : Bir parça beze bağlanarak, 10 misli kadar üzüm suyu ile üçte biri kalıncaya kadar kaynatılıp, yemek aralarında içilir. Elma : Yenir. Suyu ve şurubu içilir.. Şurubu içilir. Eşek hıyarı (acı düyek) : 13 gram pişirilir, lavman olarak kullanılır. Et (Balık ) : Yenir. Yağı kullanılır. Fesleğen (reyhan otu) : Çayı ve suyu içilir. Frenk üzümü : Çayı ve suyu içilir. Fülencemüşk : Çayı ve suyu içilir. Ginsenk : Yemeklerden sonra, bir defada bir gram toz alınır. Grip otu : Çayı ve suyu içilir. Güzel avrat otu : Çayı, suyu ve şurubu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hıt hıt : Đncirle Yenir. Yumurta ve sıcak su ile içilir. Hint baklası : Suyu içilir. Lapası sarılır. Hint sümbülü (Mekke ayrığı) : Yağı kullanılır. Horoz : Dere otu ile çorba yapılarak içilir. Horoz hayası : 7-8 gram içilir.fazlası baş ağrısı yapar. Meyveleri zehirlidir. Kökü kusturucudur. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Banyo sularına karıştırılarak banyo yapılırsa rahatlatır. Đncir : Kuru Đncir yenir. Kahve : Şekersiz içilir. Kalkan otu : Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır.yağı kullanılır. Karabiber : Zeytin yağı ile karıştırılır ve içilir. Karamuk (sarı ağaç) : Çayı ve suyu içilir. Karanfil : Yağı kullanılır. Kavun : Yenir. Kayısı : Meyvesini yemek, sinir zafiyetine giderir. Kaymak : Yenir ve sürülür. Kedi otu : Güneşte kurutulmuşunun, Çayı ve suyu içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kestane : Kabukları çay gibi haşlanarak suyu içilir. Kına : Lapası sarılır. Kına çiçeği : Çiçeği toz haline getirilir macunların içine katılarak kullanılır. Kına çiçeği yağı : Hem macunların içine katılır, hem de merhem gibi sürülür. Kına kına : Kabukları kaynatılır kurutulur, macunu yenir. Kırk baş yumrusu : Yumruların sıkılmasından elde edilen usare iyi gelir. Kimyon : Tohumunun çayı ve suyu içilir. Kiraz : Çiçeğinin çayı ve suyu içilir. Kurtpençesi (yılan kökü) : Şurubu içilir. Kuyruk yağı : 100 gramı, 100 gram karabiber, 100 gram bal ile sarılır. Küçük kuşuta : 20 gramının çayı ve suyu içilir. Mandalina : Yenir. Marul : Salatası yenir. Haşlanarak kullanılır. Mercanköşk (merzengüş) : Çayı ve suyu içilir. Misk otu (bostan karanfili) : Çayı ve suyu içilir. Muz : Yenir. Mürver ağacı : Meyvelerinden yapılan çayı ve suyu içilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır.
308 Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ödağacı (udi hindi) : Kaynatılıp suyu içilir. Ölü çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Pancar : Külde pişirilir, kurutulur, öğütülür, kahve gibi içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Pelin otu : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Portakal : Yenir. Yağı kullanılır. Çiçeğinin çayı ve suyu içilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Safran : 7-8 gram tohumunun çayı ve suyu içilir. Sarı yasemin : Suyu içilir, buğusu yapılır. Sarımsak : 1 diş sarımsak ezilir ve 1 su bardağı süte konularak kaynatılır ve sıcak sıcak içilerek yatılır. Sığır dili : Salata ve yemeği yapılarak yenir. Soya fasulyesi : Yenir. Söğüt (aksöğüt) : Çayı ve suyu içilir. Su teresi : Salatası yapılarak yenir. Su zambağı (mavi zambak) : Hülasası içilir. Yağı sürülür. Susam : Su yosunu Zeytin ve yağı ile kaynatılır lapası sıcak sarılır. Şakayık (ayı gülü) : Çayı ve suyu içilir. Şeytan değirmeni (öd dikeni) : Suyundan içilir. Şimşek ağacı (çulak ağacı) : Suyu içilir. Şimşir ağacı : Deniz tuzu ve yumurta akı ile karıştırılarak ağrıyan sinirlerin üzerine konduğunda ağrıyı hemen dindirir. Tatula (boruçiçeği) : Kuru yaprak ve çiçekleri sigara gibi içilir. Çayı ve suyu içilir. Tavuk : Eti bol bol yenir. Turunç : Çiçekleri koklanır. Üzüm : Kuru ve tazesi yenir. Vanilya : Günde 5-6 gram alınır. Yasemin : Çayı ve suyu içilir. 321 - SĐNÜZĐT : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Kaynatılır buharı nefes yolu ile içe çekilir. Yağı 1-2 damla burun deliklerine damlatılır. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Biberiye (kuşdili) : çayı ve suyu içilir. Buharı teneffüs edilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Eşek hıyarı (acı düyek) : Buruna suyu damlatılırsa hasta kurtulur. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Yağı ile kaşların üzeri oğul malıdır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Lahana : Suyu burun deliklerine akıtılır. Lapası sarılır. Çorbası içilir. Salatası yenir. Limon : Suyu burna çekilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır.
309 Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Okaliptüs (sıtma ağacı) : Günde 2 kez buharı teneffüs edilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Siyah turp : Đnce şekilde rendelenmeli ve yeterince limon sıkılıp koyu bir sos yapılmalı. Sabah ve öğle yemeklerden sonra yarım kahve kaşığı yenmelidir. Bunun üzerinden en az yarım saat geçtikten sonra yiyecek veya içecek alınmalıdır. Tatula (boruçiçeği) : Meyvesinin suyundan burna damlatmak iyi gelir. Çayı ve suyu içilir. Yavşanotu (yarpuz - filiskin) : Buharı içe çekilir.çayı ve suyu içilir. 322 - SOĞUK ALGINLIĞI : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Ak anber : Yenir ve içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Altın kökü (ipeka) : Çayı ve suyu içilir. Andız otu (kökü) : Kökünün Çayı ve suyu içilir. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. At kestanesi : Kabuğunun çayı ve suyu içilir. Ayçiçeği : 50 gram ayçiçeği 500 gram suyun üçte biri buharlaşana kadar kaynatılır. Temiz bir tülbentten süzülür. Sıvısına 150 gram şeker ilave edilerek günde üç kez birer tatlı kaşığı içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Civan perçemi (akbaşlı) : Çayı ve suyu içilir. Çakal eriği : Çayı ve suyu içilir. Çöpi çini (Çin kamışı) : 100 gramı, 500 gram su, 10 gram meyan kökü, 10 gram siyah üzüm, birlikte su yarıya gelinceye kadar kaynatılır. Sabahları 150 gram tok karına içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Fare kulağı (sülük otu) : Çayı ve suyu içilir. Gelincik : Çayı ve suyu içilir. Greyfurt (ağaç kavunu) : Çiçeği açılmadan toplanır, 5 gün su içinde bırakılır ve her gün acılığı gidene kadar suyu değiştirilir, balla karıştırılarak marmelât yapılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hüsnü Yusuf (kır karanfili) : Çayı ve suyu içilir. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kantaron (kan otu) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karamuk (sarı ağaç) : Çayı ve suyu içilir. Karanfil : Çayı ve suyu içilir. Kedi otu : Macunu yenir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Limon : Kaynatıp suyundan içilir. Misk : Đçilir, koklanır veya sürülür. Ayrıca macunların içine katılır. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nohut : Pişirilerek yenir. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Öksürükotu (devetabanı) : Çiçeklerinden 15-20 gram bir litre suda çay gibi haşlanıp günde bir kaç yemek kaşığı içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır.
310 Peygamber ağacı (gayak ağacı) : Çayı ve suyu içilir. Pilocarpus jaborandi : Çayı ve şurubu içilir. Portakal : Yenir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sahlep : Kökünde bulunan yumrular toz haline getirilir alınırsa iyi gelir. Saparna (öz dikeni) : Köklerinin çayı ve suyu içilir. Sarı yasemin : Suyu içilir, buğusu yapılır. Sarı yonca : Çayı ve suyu içilir. Şapla : Çayı ve suyu içilir. Turunç : Meyvesi, çiçekleri, yaprakları ve meyve kabukları kullanılır. Venüs saçı (baldırıkara) : Çayı ve suyu içilir. Yabani elma : Çayı ve suyu içilir. Yalancı iğde : Meyve suları içilir. Yılan yastığı : Kökünün çayı ve suyu içilir. Zambak : Çayı ve suyu içilir. 323 - SÜT ÇOĞALTIR : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Ak burçak : Kadınların sütü aksın diye yedirilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Amber ağacı : Çayı ve suyu içilir. Anason : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Aslan ayağı : Çayı ve suyu içilir. Aslan pençesi : Çayı ve suyu içilir. Ayva : Çiçeği bal ile pişirilip emziren kadına verilirse iyi gelir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Beşparmak otu : Çayı ve suyu içilir. Bezelye : Çayı ve suyu içilir. Burçak : Çayı ve suyu içilir. Büyük Ebegümeci : Çayı ve suyu içilir. Çakal eriği : Çayı ve suyu içilir. Çam fıstığı : Yenir. Macunu yapılır. Çam fıstığı beyaz : Macunu yenir. Çiçeksiz dişbudak ağacı : Çayı ve suyu içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Fındık : Kavrularak yenir. Yağı kullanılır. Frenk kimyonu : Çayı ve suyu içilir. Gelincik : Çayı ve suyu içilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Havuç : Yenir. Suyu içilir. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hurma : Yenir. Azı şifa, çoğu gıdadır. Kâbuli : Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Keten tohumu : Yenirse sütü arttırır. Kırmızı yonca : Emzikli kadınlara tohumu yedirilir ya da ezilerek verilir. Kimyon : Tohumunun çayı ve suyu içilir.
311 Labada otu : Çayı ve suyu içilir. Marul : Salatası yenir. Mine çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Mürver ağacı : Çayı ve suyu içilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Poligala (süt otu) : Çayı ve suyu içilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Su teresi : Salatası yapılarak yenir. Süpürge otu (funda) : Taze çiçekli dalları suyla kaynatarak kullanılır. Testere tozu : Ağaç tozları su ile kaynatılır bal ilave ederek şerbet yapılır ve birazda sirke ilave edilerek içilir. Turp : Salatası yenir. Unkut : Çayı ve suyu içilir. Yabani roka : Üzüm şırasıyla karıştırılarak içilir. Yıldız anasonu (Çin anasonu) : Çayı ve suyu içilir. Yağı kullanılır. 324 - ŞEHVETĐ ARTIRIR - MENĐYĐ ÇOĞALTIR : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Abdülleziz (kökü) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Acem kimyonu : Çayı ve suyu içilir Acı bakla (Yahudi baklası) : Fazla yenilirse meniyi artırır. Acı nane : Çayı ve suyu içilir. Yemeklerde baharat gibi kullanılır. Ada çayı : Çayı ve suyu içilir. Adamotu : Bu bitkinin tohumları yutulursa iktidarsızlığı giderir. Adasoğanı : 18 gramı 80 gram zambak yağı ile beraber ateşte pişirilip suyu çıkarıldıktan sonra taban altına sürülür ve yere basmadan yatağa girilirse, erkekliğini kayıp eden kimseler yeniden elde ederler. Adi su teresi : Çayı ve suyu içilir. Ağulu kök : Yarım gramı şurupla içilir. Ak anber : Yenir ve içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Alıç : Meyvesi yenir. Suyu ve şurubu içilir. Amber ağacı : Şerbeti içilir. Gül ve benzeri yağlarla, macunlara katılır. Amerikan kaya sarmaşığı : Süsen ve bal karışımı yenirse şehveti ve cinsi kudreti arttırır. Kavrulup yenmesi daha iyidir. Amlaç (Hint) : 7. 5 gramının çayı ve suyu içilir. Anason : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Andız otu (kökü) : Çayı ve suyu içilir. Antep fıstığı : Yenir. Macunu yapılır. Yağı kullanılır.balla macun yapılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Arek (yabani hurma) : Ağızda çiğnenir. Arı sütü : Macunlara karıştırılır. Ayçiçeği : Çayı ve suyu içilir. Ayva : Şerbeti şehveti kuvvetlendirir. Badem ve yağı : Yenir. Hülasası içilir. Yağı sürülür. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Balık : Balık yağda pişirilir ve soğanla yenir. Behmen : Demletilir balla içilir.
312 Beyaz afyon çiçeği : Tohumunun çayı ve suyu içilir. Biber ve fidesi : Çayı ve suyu içilir. Biberiye (kuşdili) : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Çayı ve suyu içilir. Boğa dikeni : Kaynar suya miktarının % 5 i kadar bitki tozu karıştırılır. Yarım saat sonra süzülür ve günde bir bardak içilir. Bostan karanfili : Tohumlarından 9 gram koyun sütü ile içilir. Börülce : Çayı ve suyu içilir. Buğday : Kepekli ekmeği yenir. Çimi yenir ve baharat gibi kullanılır. Burçak : Çayı ve suyu içilir. Ceviz : Meyvesi ve macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Çakşır otu : Balla macun yapılır ve yenir. Çam fıstığı : Yenir. Macunu yapılır. Çam fıstığı beyaz : Macunu yenir. Çemen otu : Kuru çiçeği, dal ve yaprakları kaynatılarak Bal veya hurma ile içilir. Çil kuşu : Eti yenir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Dağ karanfili : Çiçeklerinin macunu yenir. Damla sakız ağacı : Çayı ve suyu içilir. Darı fülfül (uzun biber) : 2, 5 gram şeker ve suyla yutulur. Demirli su : Çelik bir demir, aynı su içinde veya sirkede birkaç defa söndürülür, balla bir fincan içilir. Deve dikeni : 20 gram sirke içinde, 12 gramı kaynatılır, 20 gün sonra içilir. Elma : Suyu içilir. Enginar : Yaprakları pişirilerek yendiğinde veya kaynatılarak suyu içildiğinde, erkeklik gücünü takviye eder. Et (koyun) : Eti yenir.. Et (tavuk) : Eti yenir Fındık : Anason ile birlikte yenir. Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Fülencemüşk : Çayı ve suyu içilir. Ginsenk : Yemeklerden sonra, bir defada bir gram toz alınır. Gramasiola : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hatmi çiçeği (gülhatmi) : Çayı ve suyu içilir. Havlıcan : 3 gram tozu, 40 gram sığır sütüyle karıştırılıp, sabahları aç karnına içilir. Havuç : Tohumu dövülüp Bal ile yedirilirse iyi gelir. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Herma parmağı : Zencefil ve filiskinle birlikte alınmalıdır. Hindistan cevizi büyük : Yenir. Hindistan cevizi küçük : Yenir. Lapası sarılır. Hint baklası : Suyu içilir. Lapası sarılır. Hint keneviri (kendir otu) : Çayı ve suyu içilir. Horasani : Tomurcukları suyla kaynatılır veya toz haline getirilip bal veya reçel ile tatlandırılarak alınır. Horoz : Dere otu ve keten tohumu ile birlikte çorbası yapılarak içilir. Hurma : Yenir. Azı şifa, çoğu gıdadır.10 gramı bir su bardağı suda yarım saat kaynatılır. Ilıdıktan sonra süzülür ve içilir. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Isırgan otu tohumu beyaz : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Đğde : Yenir. Kabak (balkabağı) : Yenir, şurubu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabiber : Koyun sütü ile içilir. Karanfil : Çayı ve suyu içilir. Karpuz : Bal ve sirke ile karıştırılarak yenir. Kavun : Yenir.
313 Kavza kökü : Çayı ve suyu içilir. Kayısı : Yenir. Şurubu içilir. Kaymak : Yenir ve sürülür. Kebabiye : Ağızda çiğnenir. Keçi boynuzu : Yenir, salatası yapılır. Kedi otu : Bu bitki dövülerek taze sütle karıştırılıp yakı haline getirilip iki oyluk arasına konsa erkekliği tahrik eder. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kenger otu : Bir miktar yenilir. Kerevit : Deniz ürünüdür yenir. Kereviz : Dövüp kendi misli kadar şeker ve inek yağı katarak 3 gün içildiğinde erkeklik kuvvetini arttırır. Kestane : 80 gram yenir. Ayrıca macun yapılır. Keten tohumu : Kaynatılır 4 gram içilir. Kırmızı yonca : Tohumu yenir. Kişniş (kara kimyon) : Pekmezle birlikte yenir. Kokulu yonca : Yaprak ve tohumunun çayı ve suyu içilir. Ayrıca 2 gram yenmelidir. Kola cevizi : Günde 1 gram. kadar yenilir. Kuş konmaz : Çayı ve suyu içilir. Lahana : Tohumu bal ile macun yapılıp yutulur. Haşlanır suyu içilir. Limon : Çayı, suyu ve şurubu içilir. Yağı kullanılır. Mantar : Yenir. Mavi çarkı felek : Çayı ve suyu içilir. Maydanoz : Yenir. Suyu içilir. Merkep turuncu : Çayı ve suyu içilir. Mine çiçeği : Şurubu içilir. Misk soğanı : Yenir. Muz : Balla yenir. Yemekten sonra yenmelidir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nar : Çiçeği, suyu, kabuğu, kullanılır Nergis çiçeği : Köklerinden üç tane bir sabah - bir akşam içtiğinde iyi gelir. Nilüfer (sarı nilüfer) : Sarı nilüfer çiçekleri artırır. Nohut : Çayı ve suyu içilir.yenir. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ödağacı (udi hindi) : Soğuk su ile içilir. Ördek : Eti Yenir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Pazı : Yaprağının salatası yenir. Pırasa : Tohumları bal ile macun yapılır birer kaşık yutulur. Pirinç : Süt ve şekerle yenir. Polen : Yenir veya macunlara katılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Roka salatası : Yenir. Safran : Baharat olarak Kullanılır. Salep (çam çiçeği) : Tozu su veya sütle, çay gibi içilir. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir. Seylan kaşusu : Meyvelerinden yapılan sakız ağızda çiğnenir.. Soğan : Yenir. Suyu içilir. Soya fasulyesi : Yenir. Saparna : Demletilir günde 3 çay bardağı içilir. Su teresi : Tohumları yenir. Susam : Yenir. Sürincan çiçeği : Zencefil ve filiskinle beraber alındığında iyi gelir. Süt : Đçilir. Şifadır.
314 Şalgam : Yenir. Suyu içilir. Şam fıstığı : Yenir. Macunu yapılır. Şeftali : Yenir. Tarçın (Çin tarçını) : Balla macun yapılır ve Yemeklerde baharat gibi kullanılır. Tarhun : Ağızda çiğnenir. Çayı ve suyu içilir. Tatula (boruçiçeği) : Yenir. Çayı ve suyu içilir. Tavuk : Eti bol bol yenir. Teke : Aşık kemiğinin külleri serkencebin ile içilir. Turp : 10 gram tohumu balla karıştırılır akşamları yutulur. Vanilya : Günde 5-6 gram alınır. Yaban narı : Susam ve şeker balı ile karıştırılarak yenir. Yaban şah tanesi : Çayı ve suyu içilir. Yabani Elma : Yenir. Suyu ve şurubu içilir. Yabani hardal : Çayı ve suyu içilir. Yabani havuç : Meyvesi yenir. Yabani nar ağacı : Tohumu dövülüp üzüm şırasına karıştırılarak içilir. Yabani roka : Tohumu dövülüp tuz yerine yumurtaya ekilerek yense iyi gelir. Yavşanotu (yarpuz - filiskin) : Ağızda çiğnenir. Yohombin : Eczanelerde bulunur. Yulaf : Yenir. Yumurta : Yenir veya kabuğundan 6 gram toz halinde bal ile yutulur. Zater : Çayı ve suyu içilir. Yemeklerde baharat gibi kullanılır. Zencefil : Macunu yenir. Ayrıca çay gibi içilir. Zerdeçal (Hint safranı) : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Çayı ve suyu içilir. Zeytin ve yağı : Zeytin yenir, yağına limon ilave edilerek banılır veya içilir. 325 - ŞEHVETĐ AZALTIR : Açıklama : Şehveti artırıcı yiyecek ve içeceklerden sakınmak lazımdır. Kafur ağacı : Menekşe ve sarı nilüfer yağı ile kullanılır. Kurşun : Bele bağlanan kurşun şehveti keser. Marul : Tohumu toz haline getirilir şerbet gibi içilir Nilüfer (sarı nilüfer) : Beyaz nilüfer çiçekleri şehveti azaltır. Pelin otu : Kaynatılarak suyu içilirse şehveti azaltır. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Semiz otu : Yenirse şehveti azaltır. Söğüt (aksöğüt) : Erkek çiçeği veya ince dal kabukları demletilir içilir. Şerbetçiotu (maya otu) : Büyük dozlarda içilirse şehveti azaltır, küçük dozlarda boşalmayı geciktirir. Turunç : Şerbeti içilirse şehveti azaltır. Yaban yasemini (sofur) : Kurusu suyla kaynatılarak kullanılırsa şehveti azaltır. 326 - ŞEKER HASTALIĞI : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak çam balı ile içilir. Öğütülür çam balı ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer su bardağı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, çam balı ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. (Çam balı ikinci ve üçüncü sağım veya mahsul çam balı olmalıdır. ) Ab dest bozan otu (çalı) : Kökünden yapılan çay, birer saat ara ile on iki kaşık içilir. Ada çayı : Anason, melekotu, sığır kuyruğu ile karıştırılarak çayı ve suyu içilir. Ahududu : Meyvesi yenir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Arpa : Çayı ve suyu içilir. Çimlendirilir, kurtulup öğütülür aç karına 1-2 tatlı kaşığı suyla içilir. At kuyruğu (kırk kilit) : Çay gibi içilir. Badem : Yenir. Yağı kullanılır. Baharat : Karabiber, defne, karanfil, vanilya vs. bunlar baharat olarak kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. 2. Đnci ve 3. üncü sağım çam balı kullanılır. Bezelye : Yenir. Suyu içilir.
315 Biberiye (kuşdili) : Çayı ve suyu içilir. Böğürtlen : Çayı ve suyu içilir. Ceviz : Meyvesi ve macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Çörek otu : 5 gram su ile yutulur. Macunu yenir. Yağı 5 gram içilir. Yağı kullanılır. Domates : Yemeklerden 30 dakika önce suyu içilir. Çiğ veya salatası yapılarak yenir. Dul avrat otu : Hülasasından aç karına bir çay bardağı suya 20-30 damla damlatılır içilir. Ayrıca kökünden çay gibi içilir. Dut (beyaz dut) : Yaprakları çay gibi Kullanılır. Ekşi inek ayranı : Torbaya konularak suyu süzülür. Günde 3 defa birer bardak içilir. Elma : Yenir. Suyu içilir. Enginar : Tohumları ve yaprakları kaynatılarak içilir. Fasulye : Kurusunun yemeği yenir. Fasulye kapçığı çay gibi içilir. Fındık : Yenir. Macunu yapılır. Giyim : Elbiseler mevsime uygun rahat ve temiz olmalı. Sık sık değiştirilmeli. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hareketler : Hareketlerde aşırılık olmamalı, düzenli hareket etmeli, yapacağı işe kendini hazırlamalı. Her şeyde ani değişiklik olmamalı. Temiz yerlerde gezmeli. Erken yatıp erken kalkmalı. Ilık duş yapmalı, cildi tahriş edici şeyler kullanmamalı. Kabız olmamalı, Dişler sağlıklı olmalı. Unutkanlık ve bunama olmaması için, zihin çalıştırıcı meşguliyetler bulmalı. Havuç : Meyvesi veya tohumunun macunu yenir. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hıyar (salatalık) : Yemeklerden 30 dakika önce çiğ veya salata içinde yenir. Hindiba : Yaprağının çayı ve suyu içilir. Ispanak : Yenir. Suyu içilir. Đçecekler : Çay, kahve, kakao, sigara ve içki içmek zararlıdır. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kaplıcalar : Sakarya - Akyazı Kuzuluk maden suyu, Samsun - Bafra acı su içmesi, Malatya Darende balaban içmesi, Ankara Kızılcahamam bişe suyu, Bursa - Đnegöl çiftli maden suyu, Çankırı - Çavurdur ısılık su, Burdur - Đn suyu içmesi, Đzmir - Urla Malgaca içmeleri. Kara ağaç : Yaprak veya kabuğunun kaynatılmış suyundan içilir. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kara dut : Yaprağının çayı ve suyu içilir. Karnı bahar : Yenir. Keçi sedefotu : Tohumları ve yapraklarının çayı ve suyu içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kereviz : Macunu yenir. Kırk damar : Yaprakları salata yapılarak yenir. Lahana : Çiğ olarak veya salatası yemeklerden 30 dakika önce yenir. Madımak : Tohumları ve yapraklarının çayı ve suyu içilir. Mahlep : Günde 3 tatlı kaşığı yutulur. Marul : Aç karına salatası veya çiğ olarak yenir, Tohumu ve yağı da kullanılır. Maydanoz : Yemeklerden 30 dakika önce çiğ veya salata gibi yenir. Mersin ağacı : Yaprağı demletilir bütün gün su yerine içilir. Meyveler : Ekşi olanları tercih edilmelidir. Mısır püskülü : Çayı ve suyu içilir. Moral : Stres, moral bozukluğu ve sinirlenme olmamalı. Mübarek dikeni (bostan otu) : Çayı ve suyu içilir. Mührüsüleyman : Macunu yenir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Okaliptüs (sıtma ağacı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patates : Yenir. (buharda, ızgarada ve kızgın külde pişirilmelidir. )
316 Patlıcan : Közde pişirilir kabukları soyulur salatası yapılır limon ve Zeytin ve yağı ilave edilir. Yemeklerden 30 dakika önce Yenir. Tazesi Yenir, Suyu içilir. Pelin otu : Deniz pelininin suyundan içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Salata yemeği : Lahana, tere, soğan, marul, hıyar (salatalık), turp, domates, yer elması, maydanoz karıştırılarak salata yapılır limon, Zeytin ve yağı ilave edilir. Yemeklerden 30 dakika önce Yenir. Bunlar insilün etkisi gösterir kanda ve idrarda şekeri düşürür kanı temizler iştah açar hazmı kolaylaştırır pankreası ve kara ciğeri kuvvetlendirir. Sarılaş otu : Çayı ve suyu içilir. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir. Selvi ağacı : 10-15 gram kozalak 90 derecelik ispirtonun içinde bir hafta bırakılır süzüldükten sonra her sabah 10-15 damla içilir. Sığır kuyruğu : Çiçekleri ve ufak yaprakları çay gibi içilir. Soğan : Yemeklerden 30 dakika önce çiğ veya salata içinde yenir. Soya fasulyesi : Yenir. Susam : Yağından sabahları yarım fincan içilir. Süt : Yağsız birer bardak içilir. Tarçın (Çin tarçını) : Kekikle çayı ve suyu içilir. Tatlandırıcılar : Sakarin in fazlası böbreklere zarar verir. sorbitol veya früktoz tavsiye edilir. Çam balı kullanılır. Tunus baklası - çemen unu : 2 su bardağı suya bir yemek kaşığı konur orta ateşte pişirilir aç karna içilir. Turp : Yemeklerden 30 dakika önce çiğ veya salata gibi yenir. Tuz : 70 derde devadır fazlası zarardır. Unkut : Çayı ve suyu içilir. Yabani hindiba : Yapraklarının salatası yapılarak yenir. Kökü çay gibi içilir. Yabani sarmaşık : Çorbası içilir. Yapışkan otu : Tohumları ve yapraklarının çayı ve suyu içilir. Yaprağının : Yaprağının Çayı ve suyu içilir. (Yağıda kullanılır) Yemekler : Dengeli beslenmeli, kuvvetli yemekler öğleyin yenmeli. (yağsız beyaz peynir ve süt, yoğurt, yağsız koyun, erkeç, piliç, balık, rafadan yumurta, kepekli ekmek, pilav olarak bulgur pilavı yenmelidir. ) Yer elması : Yemeklerden 30 dakika önce çiğ veya salata gibi yenir. Yulaf : Yenir ve samanından çay yapılarak içilir. Bir su bardağı suya bir tatlı kaşığı unundan konur orta ateşte pişirilir ve içilir. Yumurta : Rafadan yapılır aç karnına birer defa içilir. Zeytin ve yağı : Yapraklarının çayı ve damıtılmış suyu içilir. 327 - ŞĐŞLĐK - SERTLĐK : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Yağı sürülür, sarılır ve burun deliklerine damlatılır. Bitkilerin lapası sarılır. Acı ılgın : Kökü, meyvesi kurutulur su veya sirke ile çayı ve suyu içilir. Ahlat ağacı : Lapası sarılır. Ak anber : Yenir ve içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Alıç : Lapası yapılıp şişlik olan yerlere konulursa şişliği giderir. Altın diken (sarı) : Cerahatli şişlere su ile karıştırılarak yakı yapılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Arek (yabani hurma) : Ağızda çiğnenir. Arpa : Isıtılarak şişlik üzerine konur. Bakla : Balla karıştırılıp sürülür. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür.
317 Baldıran (ağıotu) : Lapası sarılır. Balık sazı : Meyvesiz olan çeşidi kavrulur, sürülür veya sarılır. Beşparmak otu : Çayı ve suyu içilir. Biberiye (kuşdili) : Yağı sürülür. Böğürtlen : Çayı ve suyu içilir. Buğday : Buğday ban tohumu ile dövülerek un haline getirildikten sonra sirke ve bal ile hamur yapılıp da şişmiş husyeler üzerine konduğunda şişliği giderir. Çemen otu : Lapası sarılır. Çınar ağacı : Yaprağının küllü suyu, lapası cerahatli yerlere sürülür. Çöpi çini (Çin kamışı) : 100 gramı, 500 gram su, 10 gram meyan kökü, 10 gram siyah üzüm, birlikte su yarıya gelinceye kadar kaynatılır. Sabahları 150 gram tok karına içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Çuha çiçeği : Lapası sarılır. Dağ eriği : Lapası sarılır. Düğmelice süpürge : Lapası sarılır. Eşek hıyarı (acı düyek) : Kökü bal ile karıştırılarak sürülür.. Göz otu : Meyvesi gölgede kurutulur. 40 gün, dörder gram üzüm şurubu ile yenir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Gül : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hatmi çiçeği (gülhatmi) : Lapası sarılır. Havacıva otu (tüylü boya) : Zeytin yağı içinde kaynatılan yapraklar sarılır. Havuç : Sirke ve tuz ile macun yapılarak yenir. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hıyarı şenber ağacı : Çayı ve suyu içilir. Lapası sarılır. Hindiba (Frenk salatası) : Çayı ve suyu içilir. Lapası sarılır.. Hindistan cevizi küçük : Yenir. Lapası sarılır. Hint keneviri (kendir otu) : Yaprağı dövülerek arpa unu ile karıştırılıp da balgamdan meydana gelen şişlere yakı yapılırsa fayda görülür. Hint sümbülü (Mekke ayrığı) : Demletilir suyu içilir. Isırgan otu tohumu beyaz : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ispanak : Yenir. Suyu içilir.çayı ve suyu içilir. Lâpası sarılır. Kabak (balkabağı) : Yenir, şurubu içilir.. Kafur ağacı : Menekşe ve sarı nilüfer yağı ile kullanılır. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karakafes otu : Köklerinin çayı ve suyu içilir. Katran : Lapası sarılır. Kaymak : Yenir ve sürülür. Keçi boynuzu : Çekirdekleri dövülerek yapılan lapası vücutta meydana gelen şişliklere konur. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kereviz : Çayı ve suyu içilir. Keten tohumu : Lapası şişlik üzerine konursa iyi gelir. Kına : Lapası sarılır. Kına çiçeği : Çiçeği toz haline getirilir macunların içine katılarak kullanılır. Kır yasemini : Ezilerek suyu alınıp şişlere sürülür. Kimyon : Zeytin yağı, bakla unu, kayruti karıştırılarak lapası yapılıp da şişmiş hayaların üzerine konduğunda şişini indirir. Kireç :. Yağ ile merhem yapılıp sürülür. Kirpi : Yağı sürülür. Koca yarpuz : 8 gram tohumunun çayı ve suyu içilir. Koyun : Kemiğinin iliği şişliklere sürülür. Kurşun : Şişlik üzerine konur.
318 Kuyruk yağı : 100 gram kuyruk yağı, 100 gram karabiber, 100 gram bal eşit miktarda karıştırılır ve sarılır. Kuzu kulağı (labada) : Lapası sarılır. Limon : Çayı, suyu ve şurubu içilir. Yağı kullanılır. Marul : Yenir. Yağı ve merhemi sürülür. Maydanoz : Lapası sarılır. Menekşe : Çayı ve suyu içilir. Sıcak olarak lapası konur. Mersin ağacı : Merhem gibi kullanılır. Meşe ağacı : Yaban keçisi yağı ile karıştırıp sürülür. Tohumunun çayı ve suyu içilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nohut : Lapası yakı gibi kullanılarak sarılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Öksürükotu (devetabanı) : Yaprakları ezilerek merhem haline getirilir üzerine konur. Ördek : Yağı bakla unu ile merhem yapılıp şiş meme üzerine konur. Paça : Şişlik üzerine konur. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patlangıç : Yapraklarının lapası sarılır. Patlıcan : Tazesini kesip üstüne sarılır. Pelin otu : Merhemi sürülür. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sahlep : Lapası sarılır. Salkım söğüt : Lapası sarılır. Sarımsak : Haşlanmış yaprağı sarılır. Semiz otu : Lapası üzerine konur. Su zambağı (mavi zambak) : Lapası sarılır. Sürincan çiçeği : Lapası sarılır. Şalgam : Lapası sarılır. Suyu içilir. Şeker kamışı : Taze yaprakları ezilerek üzerine konur. Üzüm : Lapa yapılıp üstüne konur. Yabani elma : Ezilerek lapası şişlik üzerine konur. Yapışkan otu : Serkencebin ile birlikte içilir. 328 - ŞĐŞMANLATMA : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Abdülleziz (kökü) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Acur : Hurma, üzüm ve balla yenir. Ak huş (kayın ağacı) : Çayı ve suyu içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Altın : Tozu bazı ilaçların içine katılarak kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Balık : Deniz balığı, fırında pişirilip yenir. Behmen : Demletilir balla içilir. Buğday : Buğday yendiği zaman insanı şişmanlatır. Çam fıstığı : Yenir. Macunu yapılır. Çil kuşu : Eti yenir. Çitlembik : Çayı ve suyu içilir. Çördük otu (yabani armut) : Haşlanmışı çok faydalıdır. Şişmanlatır. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Dut (beyaz dut) : Yenir. Şurubu içilir. Et (koyun) : Eti yenir..
319 Gül : Kurutulmuş gül yaprakları balla macun yapılır yağı ve tozu kullanılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hazzaziye : Çayı ve suyu içilir. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hurma : Yenir. Azı şifa, çoğu gıdadır. Đncir : 40 gün Anasona batırılarak sabahları aç karın yenirse şişmanlatır. Kabak (balkabağı) : Yenir. Şurubu içilir. Lapası sarılır. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kavza kökü : Çayı ve suyu içilir. Kaymak : Vücut ovulursa şişmanlatır. Keçi boynuzu : Yenir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kereviz : Macunu yenir. Kitre : Yedikten sonra üzerine birer bardak süt içilir. Koyun : Eti eriyinceye kadar pişirilip elde edilen mayi kullanılır. Meyve suyu : Üzüm hoşafı içilir. Muz : Yenir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nohut : Kavrulmuşu bademle yenir. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ördek : Eti yenirse. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patates : Yemeği yenirse şişmanlatır. Pekmez : Yenir. Peynir : Tuzsuzu kekik ve cevizle yenir. Pirinç : Süt ve şekerle yenir. Portakal : Yenir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Susam : Macunu yenir. Süt : Đçilir. Şifadır. Şeker : Sıcak su veya şifalı bitkilerin çayı ile içilir. Tavuk : Eti bol bol yenir. Üzüm : Kara biber ile yenir. Üzüm : Yenir. Yaban şah tanesi : 40 gram dövülüp sıcak suda bir müddet bırakılıp süzdükten sonra bir parça şekerle içilir, Badem, susam yağı ile pişirilip içilse şişmanlatır. Yabani Elma : Yenir. Suyu ve şurubu içilir. Yabani havuç : Meyvesi yenir. Şişmanlatır. Yulaf : Çorbası içilir. Zeytin ve yağı : Yağı içilirse şişmanlatır. 329 - TANSĐYON DENGELER : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Ahududu : Meyvesi yenir. Çayı ve suyu içilir. Ak huş (kayın ağacı) : Yapraklarının çayı ve suyu içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Alıç : Çayı, suyu ve şurubu içilir.
320 Altın kökü (ipeka) : Çayı ve suyu içilir. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Armut : Yenir. Şurubu içilir. Çekirdeğinin çayı ve suyu içilir. Arpa : Çayı ve suyu içilir. Avokado : Yaprak ve meyvaları kullanılır. Ayva : Şurubu içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Biberiye (kuşdili) : Çayı ve suyu içilir. Böğürtlen : Çayı ve suyu içilir. Büyük Ebegümeci : Çayı ve suyu içilir. Calabar baklası : Çayı ve suyu içilir. Çavdar mahmuzu otu : Işıktan saklanır, kullanılacağı zaman öğütülür, dikkatli kullanılır. Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Çiğdem (kardelen) : Kökünden elde edilen şurup tansiyon düşürür. Çilek : Yenir. Şurubu içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Demir Hinti (Hint hurması) : Balla kullanılır.ve sirke karışımı ile birlikte kullanılır. Domates : Yenir. Suyu içilir. Elma : Suyu içilir ve yenir. Enginar : Yenir. Erik : Yenir. Suyu içilir. Ginsenk : Yemeklerden sonra, bir defada bir gram toz alınır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hurma : Yenir. Azı şifa, çoğu gıdadır. Đncir : Yenir. Đpeka (altın kökü) : Kökler kurutulur, öğütülür su ile içilir. Yan tesiri düşük tansiyondur. Kadın tuzluğu (sarı çalı) : Meyveleri yenir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Katır tırnağı : Yenir, salatası yapılır. Kayısı : Yenir. Suyu içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kereviz : Yenir. Kına kına : Kabukları kaynatılır kurutulur, macunu yenir. Kiraz : Yenir. Suyu içilir. Limon : Çayı, suyu ve şurubu içilir. Yağı kullanılır. Mandalina : Yenir. Suyu içilir. Muz : Yenir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nar : Yenir. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Orman gülü (komar) : Yaprakları ve çiçekleri kurutulur çay gibi içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patates : Yemeği yenir. Pelin otu : Dallarının çayı ve suyu içilir. Dikkat! çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Pırasa : Yenir. Suyu içilir. Pilocarpus jaborandi : Çayı ve şurubu içilir. Portakal : Yenir. Yağı kullanılır. Rauwolfia serpentina : Kök tozlarının Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir.
321 Sayvan : Yenir.. Şahtere otu : 10 gram bir su bardağı suda hafif ateşte yarım saat ısıtılır. Süzüldükten sonra içilir. Günde üç kez tekrarlanır. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Şalgam : Yenir. Suyu içilir. Şeftali : Yenir. Suyu içilir. Taze Fasulye : Yenir. Tütün : Şerbeti içilir. Üyev ağacı : Şurubu içilir. Üzüm : Yenir. Yabani Sarımsak : Yenir. Kokusunu gidermek için sirkenin içinde bekletilir. Yer elması : Yenir. Zeytin ve yağı : Yaprağının çayı ve suyu içilir. 330 - TAŞ VE KUM DÜŞÜRMEK : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Acı ağaç : 1 litre su içine ağaçtan 5 gram kullanılarak içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Aslan dişi : Çayı ve suyu içilir. Ayrık otu : 20 gram kök bir litre suda haşlanırken, içine limon katılarak çay gibi içilir. Suyu ile lavman yapılır. Badem ve yağı : Sabah aç karnına 1 yemek kaşığı içilir. Bakla : Baklanın 15 gram çiçeği bir litre suda haşlanır, bir kaç kaşık içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Baldıran (ağıotu) : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Biberiye (kuşdili) : Çayı ve suyu içilir. Böğürtlen : Kökleri kaynatılıp bolca içilir. Burçak : Çayı ve suyu içilir. Büyük Ebegümeci : Çayı ve suyu içilir. Çadır kuşağı : Bal ve arpa suyu ile içilir. Çavşır otu : Çayı ve suyu içilir. Çitlembik : Çayı ve suyu içilir. Çoban çantası : Çayı ve suyu içilir. Çoban düdüğü (asaron) : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Çuha çiçeği : Köklerinin kaynamış suları içilir. Deniz taşı : Bir danesi içilir. Deve dikeni : 20 gram sirke içinde, 12 gramı kaynatılır, 20 gün sonra içilir. Diş budak ağacı : Çayı ve suyu içilir. Dişotu (kürdan otu) : Çayı ve suyu içilir. Et (tavşan) : Kızartılarak yenir. Fare kulağı (sülük otu) : Bal veya şeker kaynatılıp içilir. Fıstık : Kabukları yakılarak külleri içilir. Gelincik : Yaprakları dövülüp bal ile içilir. Güvercin : Susam yağı ile pişirilip yenir. Güzel avrat otu : Çayı, suyu ve şurubu içilir. Dikkat! çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hatmi çiçeği (gülhatmi) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Havuç : Sirke ve tuz ile macun yapılarak yenir. Hazenbel : Kaynamış suyu bal ya da pekmez ile karıştırılıp şerbet gibi içildiğinde taş ve kumları eritir.
322 Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hindistan cevizi büyük : Yenir. Hint sümbülü (Mekke ayrığı) : Demletilir suyu içilir. Hüsnü Yusuf (kır karanfili) : Çayı ve suyu içilir. Đblis arpa otu : Çayı ve suyu içilir. Đncir : Yenir. Çayı ve suyu içilir. Kalkan otu : Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kara çula : Çayı ve suyu içilir. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karpuz : Aç karına yenir. Yemekten sonra da yenir. Katır kuyruğu : Çayı ve suyu içilir. Katır tırnağı : Yenir, salatası yapılır. Kavun : Yenir. Kayışkıran (kayık çiçeği) : Çayı ve suyu içilir. Kaymak : Yenir ve sürülür. Kedi otu : Macunu yenir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kına : Macunu yenir. Kırk boğum : Çayı ve suyu içilir. Kuduz otu : Kullanılır. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Kum otu : Çayı ve suyu içilir. Kuş konmaz : Bir bardak suya 10 gram konur. Yarım saat kaynatılır, ılıdıktan sonra süzülüp, içilir. Kuzu kulağı (labada) : Çayı ve suyu içilir. Limon : Çayı, suyu ve şurubu içilir. Yağı kullanılır. Malatura : Çayı ve suyu içilir. Marul : Salatası yenir. Haşlanarak kullanılır. Maydanoz : Çayı ve suyu içilir. Mekke pelesengi : Hülasası içilir. Yağı sürülür. Mersin ağacı : Çayı ve suyu içilir. Mısır : Püskülünün çayı ve suyu içilir. Mısır püskülü : Püsküllerinin suyu içilir. Mine çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Muşmula : Çekirdeği dövülür bakla çiçeği ile çayı ve suyu içilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nohut : Siyahının pişmişi iyi gelir. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ödağacı (udi hindi) : Soğuk su ile içilir. Ölmez çiçek (arı çiçeği) : 500 gram suya 15 gram karıştırılır ve yarım saat kaynatılır. Ilıdıktan sonra süzülüp bir kaba konur. Aç karına birer fincan alınır. 10 gün devam ettikten sonra, bir hafta ara verilip, tekrar 10 gün daha devam edilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patates : 1 litre suya 50 gram konur, haşlanır ve suyu içilir. Pekmez : Arpa suyu ile içilir. Pelin otu : Kaynatılmış suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Peygamber ağacı (gayak ağacı) : Çayı ve şurubu içilir. Pırasa : Çiğ olarak yenir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Safran : Macunu yenir. Sedef otu ve çiçeği : Macunu yenir. Sicimlik (kuş otu) : Kaynatılmış suyundan içilir Soğan : Yenir. Suyu içilir. Su teresi : 7-8 gram tohumunun çayı ve suyu içilir.
323 Süpürge otu (funda) : Çayı ve suyu içilir. Şalgam : Yenir. Suyu içilir. Şeftali : Meyvesi yenir, suyu içilir. Yaprağının da çayı içilir. Teke kanı : Kurutulur içilir. Tere yağı : Tereyağı şekerle yutulur. Turp : Yenir. Suyu içilir.suyu içilir. Tütün : Şerbeti içilir. Yabani yulaf : Çayı, suyu ve çorbası içilir. Yapışkan otu : Çayı ve suyu içilir. Yer kestanesi : 8 gram kaynatıp 15 gün içilir. Zeytin ve yağı : Yağı sıcak su ile içilir. 331 - TERLETĐCĐ - TERLETĐR : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Ab dest bozan otu (çalı) : Kökünden yapılan çay, birer saat ara ile on iki kaşık içilir. Acı çiğdem : Çiçeklerinin çayı ve suyu içilir. Ada çayı : Anason, melekotu, sığır kuyruğu ile karıştırılarak çayı ve suyu içilir. Ahududu : Meyvesi yenir. Çayı ve suyu içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Aslan kuyruğu : Çayı ve suyu içilir. Aynı sefa (susi çiçeği) : Çiçeklerinin çayı ve suyu içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Balık otu : Çayı ve suyu içilir. Boyacı katır tırnağı : Bir su bardağı kaynar suya bitkinin kurutulmuş tozundan 4 gram karıştırılır. süzülür. Bu sıvıdan günde üç öğün su bardağı içilir. Büyük papatya : Yenirse ter söktürür. Calabar baklası : Çayı ve suyu içilir. Çoban püskülü : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Çöpi çini (Çin kamışı) : 100 gramı, 500 gram su, 10 gram meyan kökü, 10 gram siyah üzüm, birlikte su yarıya gelinceye kadar kaynatılır. Sabahları 150 gram tok karına içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Çöven otu : Çayı ve suyu içilir. Defne ağacı ve yemişi : Çayı ve suyu içilir. Duvar sarmaşığı : Çayı ve suyu içilir. Eğir otu : Kökleri ezilir suda bekletilir, günde 2 bardak içilir. Enginar : Yemeği yenir. Erik : Hoşafı içilir. Eşek kulağı : 50 gramı 1 litre suda demletilir, birer fincan içilir. Fare kulağı (sülük otu) : Çayı ve suyu içilir. Frenk üzümü : Çayı ve suyu içilir. Fülencemüşk : Çayı ve suyu içilir. Gül : Kurutulmuş gül yaprakları balla macun yapılır yağı ve tozu kullanılır. Güvey feneri (kandil otu) : Çayı ve suyu içilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hodan : Çayı ve suyu içilir. Hüsnü Yusuf (kır karanfili) : Bir bardak kaynar suya 10 gram karıştırılır. Hafif ateşte yarım saat ısıtıldıktan sonra süzülür ve içilir. Günde üç kez tekrarlanır. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır.
324 Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kavak : Çayı ve suyu içilir. Kehribar : Mersin ağacı yaprağı suyu ya da kaya koruğu suyu, veya semizotu suyu ile sıvı haline getirip vücuda sürülür. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kına : Çorap içerisine konur. Kurt (kaplan boğan otu) : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Maydanoz : Fazla yenilirse vücudu terletir. Mazı : 5 gram tozundan alınarak kitre ile içilir. Melek otu : Kökü yenir. Suyu içilir. Mersin ağacı :!6 gram içilir. Misk : Đçilir, koklanır veya sürülür. Ayrıca macunların içine katılır. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Panama kabuğu : Đkinci kabuğu toz haline getirilir su ile içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patlıcan : Yenirse ter kokusunu güzelleştirir. Peygamber ağacı (gayak ağacı) : Çayı ve suyu içilir. Pilocarpus jaborandi : Çayı ve şurubu içilir. Poligala (süt otu) : Çayı ve suyu içilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sabun otu : Çayı ve şurubu içilir. Saparna (öz dikeni) : Köklerinin çayı ve suyu içilir. Saz : Kökünden yapılan şurup içilir. Sedef otu ve çiçeği : Kuru çiçek ve yapraklarının, çayı ve suyu içilir. Selvi ağacı kozalağı : Çayı ve suyu içilir. Sığır dili : Salata ve yemeği yapılarak yenir. Sığır kuyruğu : Süt içinde çiçekleri demletilerek içilir. Sipier otu : Yatmadan önce bir su bardağı çayı ve suyu içilir. Şerbetçiotu (maya otu) : Çayı ve suyu içilir. Şimşir ağacı : Çayı ve suyu içilir. Tatula (boruçiçeği) : Kuru yaprakları toz halinde kullanılır. Çayı ve suyu içilir. Turunç : Meyvesi, çiçekleri, yaprakları ve meyve kabukları kullanılır. Unkut : Çayı ve suyu içilir. Yaban yasemini (sofur) : Kurusunun çayı ve suyu içilir. Yabani fare kulağı : Çayı ve suyu içilir. Merhemi sürülür. Yabani melek otu : Çayı ve şurubu içilir. Yabani roka : Sığır ödü ile karıştırıp sürülür. Yer mürveri (azı otu) : Kuru meyve, çiçek ve yaprakların çayı ve suyu içilir. Zencefil : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Lapası sarılır. Zofa otu : Çayı ve suyu içilir. 332 - TIRNAK HASTALIKLARI : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Lapası ve yağı sarılır. Yağı sürülür ve burun deliklerine damlatılır. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Arpa : Çayı ve suyu içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Çam sakızı : Sirke tortusu ve iç yağı ile merhem yapılır ve sarılır.
325 Çemen otu : Lapası sarılır. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Defne ağacı ve yemişi : Yaprakları kaynatılır suyu ile pansuman yapılır. Demir Hinti (Hint hurması) : Çayı ve suyu içilir. Kırmızı zırnık ile karıştırılıp sarılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karanfil : Çayı ve suyu içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kereviz : Macunu yenir. Keten tohumu : Sirke ile lapası yapılır. Bal mumu ve bal ile merhem yapılır ve sarılır. Kına : Lapası sarılırsa kırılmasını önler. Limon : Limon tırnaklara sürülür. Mersin ağacı : Merhem gibi kullanılır.. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nar : Eşit miktarda nar ağacı külü, sarı sabır, kına, iç yağı ile merhem yapılır ve sarılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Tarçın (Çin tarçını) : Çayı ve suyu içilir. Üzüm : oynayan tırnaklar üzerine sarıldığı zaman sökülmesini çabuklaştırır. Zırnık : Sirke, kükürt, terebentin ile merhem yapılır ve sarılır. 333 - TIRNAK MANTARI : Açıklama : Tırnak hastalılarında tavsiye edilen şifalı bitkiler ve tedavi yolları bu bölümde de geçerlidir. Arpa : Çayı ve suyu içilir. Çam sakızı : Sirke tortusu ve iç yağı ile merhem yapılır ve sarılır Demir Hinti (Hint hurması) : Çayı ve suyu içilir. Keten tohumu : Sirke ile lapası yapılır. Bal mumu ve bal ile merhem yapılır ve sarılır. Nar : Eşit miktarda nar ağacı külü, sarı sabır, kına, iç yağı ile merhem yapılır ve sarılır. Zırnık : Sirke, kükürt, terebentin ile merhem yapılır ve sarılır. 334 - TIRNAK SAĞLIĞI : Açıklama : Tırnak hastalılarında tavsiye edilen şifalı bitkiler ve tedavi yolları bu bölümde de geçerlidir. Çemen otu : Lapası yapılarak yakı gibi konur. Defne ağacı ve yemişi : Yaprakları kaynatılır suyu ile pansuman yapılır. Karanfil : Kaynatılır içilirse tırnak iltihabına iyi gelir. Kereviz : Kereviz tohumu 40 gram kadar kullanılır. Kına : Yakılırsa kırılmasını önler. Mersin ağacı : Merhem gibi kullanılır. Tarçın (Çin tarçını) : Çayı içilir. Üzüm : Oynayan tırnaklar üzerine sarıldığı zaman sökülmesini çabuklaştırır. 335 - TĐTREMEK : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir,
326 Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Baldıran (ağıotu) : Yarım çay kaşığı tozu yutulur. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Banotu (gavur haşhaşı) : 2gram. kadar kaynamış suya atılır demlenir günde 2-3 bardak içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Çavşır otu : Çayı ve suyu içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Eğrelti otu (adi ılgın) : Taze tozları bal ile karıştırılarak yenir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Fındık : Yenir. Macunu yapılır. Güzel avrat otu : Yarım çay kaşığı tozu yutulur. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hindistan cevizi küçük : 7-8 gram macunu yenir. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kalkan otu : Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabiber : Zeytin ve yağı ile, kaynatılarak içilir. Karamuk (sarı ağaç) : Çayı ve suyu içilir. Kehribar : Zeytin yağı ile kaynatılarak elde edilen mayi sürülür. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Köpek üzümü : 2gram. kadar kaynamış suya atılır demlenir günde 2-3 bardak içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Mersin ağacı : Yapraklarının suyu ile pansuman yapılır. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ödağacı (udi hindi) : Soğuk su ile içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Tatula (boruçiçeği) : Kuru yaprak ve çiçekleri sigara gibi içilir. Çayı ve suyu içilir. Zencefil : Çayı ve suyu içilir. Macunu yenir. 336 - TÜKÜRÜK ARTAR : Acı ağaç : Çayı ve suyu içilir. Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Calabar baklası : Çayı ve suyu içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir.
327 Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Pilocarpus jaborandi : Çayı ve şurubu içilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Tatula (boruçiçeği) : Kuru yaprakları toz halinde kullanılır. Çayı ve suyu içilir. Tütün : Şerbeti içilir. Zencefil : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Lapası sarılır. 337 - UYKUSUZLUK : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Kaynatılır buharı nefes yolu ile içe çekilir. Yağı 1-2 damla burun deliklerine damlatılır. Adamotu : Suyundan burna çekilir. Afyon çiçeği : Gülyağı ile bir miktar afyon koklanırsa uyku verir. Ak diken (geyik dikeni) : Çiçeklerinin çayı ve suyu içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Alıç : Suyu ve şurubu içilir. Anason : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ayva : Bir bardak suya 5 gram yaprak konur ve yarım saat demletilir, sonra süzülerek içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Büyük papatya : Tazesi koklansa uyku verir. Çörek otu : 5 gram su ile yutulur. Macunu yenir. Yağı 5 gram içilir. Yağı kullanılır. Elma : Sirkesi içilir. Fare kulağı (sülük otu) : Yapraklarının ezilmesiyle elde edilen mayi kullanılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Haşhaş : Yaprağı ile beraber baş kısmı kaynatılıp da suyu ile uyuyamayan kimselerin, başı yıkandığında hemen uyur. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kafur ağacı : Çok çok koklanır Kahve : Şekersiz içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bilhassa yatarken içilir. Kavun : Yenir. Kayısı : Yenir. Şurubu içilir. Kedi otu : Çayı ve suyu içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Köpek dili : Çayı ve suyu içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Marul : Yaprakları ince kıyılır, demletilir yatarken içilir, Salatası yenir. Maydanoz : Yatmadan önce ağza alınarak çiğnenen bir demet maydanoz iyi gelir. Menekşe : Koklanır veya sürülür.
328 Misvak : Gül suyu ile ıslatılarak içilir. Ayrıca diş fırçası gibi kullanılır. Mürsafi : Enfiye gibi burna çekilir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Orman gülü (komar) : Yaprakları ve çiçekleri kurutulur çay gibi içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Pıtırsak : Ellere batan tohumları öğütülüp tatlı bir şeyle yenilir. Portakal : Yenir. Yağı kullanılır. Rauwolfia serpentina : Kök tozlarının Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Safran : 7-8 gram tohumunun çayı ve suyu içilir. Sarı yasemin : Kurutulmuş kökü suyla demletilerek kullanılır. Söğüt (aksöğüt) : Kabukları ve yaprakları çayı ve suyu içilir. Su zambağı (mavi zambak) : 28 gram şerbetle ile içilir. Şam karanfili : Çiçeği koklanır. Şerbetçiotu (maya otu) : Yapraklarının sıkılması ile elde edilen mayi kullanılır. Turp : Kökünün suyu içilir. Salatası yenir. Turunç : Meyvesi, çiçekleri, yaprakları ve meyve kabukları kullanılır. Veba otu (kel otu) : Çayı ve suyu içilir. Yaban yasemini (sofur) : Kurusunun çayı ve suyu içilir. Yer kestanesi : Kökü una karıştırılarak yenir. Yıldız anasonu (Çin anasonu) : Çayı ve suyu içilir. Yağı kullanılır. Yulaf : Yenir ve samanından çay yapılarak içilir. 338 - VARĐS : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Toplar damarların bozulmasıdır. Şifalı bitkilerin yağı ile kalbe doğru masaj yapılır. Yürüyüş ve spor yapılır. Şifalı bitkilerin suyu bir kovaya konur bacaklalar dizlere kadar sokulur, 15 dakika durdurulur. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Aslan dişi : Çayı ve suyu içilir. At kestanesi : Öğütülerek tozu, bir bardak suyla içilir Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Çoban çantası : Çayı ve suyu içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Dul avrat otu : Çayı ve suyu içilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Katran : Sürülür. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir. Sedef otu ve çiçeği : Kuru çiçek ve yapraklarının, çayı ve suyu içilir.
329 Selvi tohumu : Çayı ve suyu içilir. Taş yoncası (koç boynuzu) : Yaprak ve çiçeklerinin kurusunun, çayı ve suyu içilir. Tavşan kulağı : Kuru meyveleri kavrulur toz halinde kahve gibi içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Yabani hindiba : Çayı ve suyu içilir. Yahudi otu (altın başak) : Kurusunun tozu suyla kaynatılarak kullanılır. P vitamini ihtiva eden bitkiler kullanılır 339 - VÜCUT ĐLTĐHAPLARI : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Yağı sürülür, sarılır ve burun deliklerine damlatılır. Lapası sarılır. Ab dest bozan otu (çalı) : Kökünden yapılan çay, birer saat ara ile on iki kaşık içilir. Acı bakla (Yahudi baklası) : Merhemi kullanılır Ada çayı : Suyu ile gargara yapılır. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Afyon çiçeği : Dövülüp çıbanlara sürülür. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç katranı : Katranı haricen kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Arpa : Çayı ve suyu içilir. Asma (bağ yaprağı) : Lapası sarılır. At kuyruğu (kırk kilit) : Kaynatılır, pamukla sürülür, kendi halinde kurutulur. Ayçiçeği : Lapası sarılır. Ayı pençesi : Küçük küçük doğranır, soğuk su içinde dinlendirilir. Ayı üzümü (it üzümü) : 50-100 gramının çayı ve suyu içilir. Ayrık otu : Kökünün çayı ve suyu içilir. Bakla : Arpa unu ile karıştırıp, çıbanlara yakı gibi konur. Çayı içilir Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Bamya : Lapası sarılır. Bamya çiçeği : Meyvesi yenir. Beşparmak otu : Çayı ve suyu içilir. Büyük ebegümeci : Yapraklarından yapılan merhemi sürülür. Lapası sarılır. Ciğer otu : Kurutularak toz halinde kullanılır. Civan perçemi (akbaşlı) : Merhemi sürülür. Çam sakızı : Yaranın üzerine konur, sarılır. Çınar ağacı : Kabuğu kaynatılır suyu ile pansuman yapılır. Çöpi çini (Çin kamışı) : 100 gramı, 500 gram su, 10 gram meyan kökü, 10 gram siyah üzüm, birlikte su yarıya gelinceye kadar kaynatılır. Sabahları 150 gram tok karına içilir. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Demir Hinti (Hint hurması) : Şerbeti içilir. Drosera : Merhemi kullanılır. Eğrelti otu (adi ılgın) : Kökünden yapılan merhem sürülür. Elma : Soymadan ezilerek elde edilen suyu içilir. Eşek marulu : Zeytinyağı ve mumla yapılan merhemi sürülür. Göz otu : Apsenin üzerine bağlanır. Peygamberimizin hanımlarından birine uygulanmış. Gül : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Haşhaş : Kişniş suyu ile olan lapası üzerine vurulur. Hatmi çiçeği (gülhatmi) : Lapası sarılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hıt hıt : Đncirle Yenir. Yumurta ve sıcak su ile içilir. Hint keneviri (kendir otu) : Tohumunun, 5-10 tanesinin tozu bal şerbeti ile içilir.
330 Isırgan otu tohumu beyaz : Macunu yenir. Ispanak : Yenir. Suyu içilir. Çayı ve suyu içilir. Lâpası sarılır. Đki kardeş kanı : Akgünlük sakızı ve yumurta kabuğu ile terkip yapılır. Đncir : Tazesi ortasından bölünür üzerine sarılır. Kabak (balkabağı) : Yenir. Suyu ve şurubu içilir. Kabakulak otu : Yapraklarının tozu üstüne ekilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kara boynuz otu : Kökünden yapılan merhem sürülür. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabiber : Zift ile karıştırılarak sarılır. Karaçalı (çalıdikeni) : Lapası sarılır. Kebere (kedi tırnağı) : Kurutulmuş kabuğunun tozu açık yara ve habis çıbanlara ekilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Keten tohumu : Tohumu lapa yapılarak çıban üstüne sarılır. Kına : Tuzsuz tere yağı ile hamur yapılır sarılır. Kına çiçeği yağı : Hem macunların içine katılır hem de merhem gibi sürülür. Kırk damar : Yaş yaprağı dövülerek üstüne konur. Kırmızı Yüksükotu : Merhemi sürülür. Kili ermeni : 4 gram ezilerek içilir. Kimyon : Tozu iltihaplı yaralara dökülür. Koca yarpuz : 8 gram tohumunun çayı ve suyu içilir. Kokar sedef : Dalları zeytin yağında kavrulur sürülür. Kurt ayağı : Çayı ve suyu içilir. Kuzu kulağı (labada) : Lapası sarılır. Kül : Zeytin yağı ve ayva ağaçlarının külleri kullanılır. Limon : Yenir. Suyu içilir. Maydanoz : Yakısı yapılır. Meşe ağacı : Çay ve kahve gibi içilir. Mine çiçeği : Suyu üstüne sarılır. Mürsafi : Meçteki, sarısabır, çam sakızı, terebentin eşit miktarda alınır. Zeytin yağı ile merhemi sürülür. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nar : Kabuğu toz haline getirilir ve sarılır. Yaprağı mikrop öldürür. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır.oğulotundan elde edilen ispirto kullanılır. Öksürükotu (devetabanı) : Yaprakları ezilerek merhemi sürülür. Ölü çiçeği : Merhemi sürülür. Örümcek ağı : Üzerine konursa şişmesini önler. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patlıcan : Lapası sarılır. Pırasa : Çiğ olarak yenir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sabun otu : Çayı ve şurubu içilir. Safran : Yumurta sarısı ile yapılan merhemi kullanılır. Sarı yonca : Merhemi sürülür. Sarısabır : Meçteki, mürsafi çam ve akgünlük sakızı ile terkip yapılır. Sarmaşık : Şerbeti içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Sığır kuyruğu : Yağda pişirilir ve sarılır. Sığırdili : Çayı ve suyu içilir. Sinirli ot : Tohumları üzerine konur, sarılır. Soğan : Hafif ateşte pişirilir ve sarılır. Solucanotu : Merhemi sürülür. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Şeker kamışı : Taze yaprakları ezilerek üzerine konur.
331 Şerbetçiotu (maya otu) : Merhemi sürülür. Temir Hindi (Hint hurması) : Suyu içilir. Terebentin : Çam sakızı, akgünlük sakızı, meşkteki, terkip yapılır. Üzüm : Kara biber ile yenir. Yaban mersini : Yaprakları sıkılarak suyu kullanılır. Yabani hardal : Toz halindeki tohumları rafadan yumurtanın üzerine serpilir üç gün, her gün bir tane olmak üzere yenir. Yabani sarmaşık : Merhemi sürülür. Yer fesleğeni : Yapraklarını sütle pişirip lapası vurulur. Yer somunu : Lapası sarılır. Yumurta : Sarısı un ile karıştırılır biraz zeytinyağı ile sarılır. 8 saatte değiştirilir. Zeytin ve yağı : Birkaç zeytin çekirdeği ile beraber ezilir ve sarılır. 340 - YANIKLAR : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Yağı sürülür ve sarılır. Lapası sarılır. Afrika taşı : Yakı olarak kullanılır. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Arzu otu (kaya koruğu) : Yakısı yapılır. Badem ve yağı : Sürülür. Bakla : Yaprağı ateş yanığına konur. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Ballıbaba : Merhemi sürülür. Beşparmak otu : Kökünün suyu içilirse fayda verir. 25 gram kök, bir litre suda haşlanır, birer fincan içilir. Böğürtlen : Çayı ve suyu içilir. Börülce : Çayı ve suyu içilir. Ciğer otu : Suyu ile banyo yapılır. Çemen otu : Lapası sarılır. Çınar ağacı : Kabuğu kaynatılır suyu ile pansuman yapılır. Çınar ağacı : Lapası sarılır. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Dam koruğu (kaya koruğu) : Merhemi kullanılır. Domates : Yenir. Suyu içilir. Eşek marulu : Zeytin yağı ve mumla yapılan merhemi kullanılır. Gelincik : Zeytin yağı ile gelincik karıştırılıp yanıklara sürüldüğünde ağrısını geçirir, kızarmasına engeller. Gül : Kurutulmuş gül yaprakları balla macun yapılır yağı ve tozu kullanılır. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Havuç : Sirke ve tuz ile macun yapılarak yenir. Lapası sarılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Kabuğundan yapılan merhem sürülür. Ilgın çiçeği : Külü serpilir. Kabak (balkabağı) : Yenir, şurubu içilir.. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kara kafes : Kökünden yapılan merhem sürülür. Kara kavak : Đmbiğe çekilmiş yağlarından elde edilen ilaç sıcak su yanığına iyi gelir Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karakafes otu : Köklerinin çayı ve suyu içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kına : Kaynatılmış suyu ile pansuman yapılır. Lapası sarılır.
332 Kına çiçeği : Yapraklarından yapılan merhemi sürülür. Kireç : Kireç kaymağı zeytinyağı ile karıştırılıp sürülür. Koyun sakalı : Sirke ile karıştırılarak sürülür. Lahana : Yanıklara yumurta akı ile merhemi sürülür. Loğusaotu (kurtluca) : Merhemi sürülür. Marul : Yağı ve merhemi kullanılır. Mercimek : Unu bal ile merhem yapılır yanıklara sürülür. Mersin ağacı : Yapraklarının külü sarılır. Meşe ağacı : Merhemi yapılıp sürülür. Tohumunun çayı ve suyu içilir. Mürver ağacı : Kabuklarından yapılan merhem sürülür. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Öksüz otu : Sirke ile karıştırılarak sürülür. Ölü çiçeği : Merhemi yapılıp sürülür. Ördek : Yağı ile masaj yapılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patates : Rendelenmiş patatesin tozlarının suda yapılan lapası konur. Pırnar : Küllü suyu içilir. Portakal : Yenir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Sarı Süsen : Çayı ve suyu içilir. Sarısabır : Sarısabır içyağı ile merhem yapılırsa güneş yanıklarına sürülür. Selvi ağacı : Külü sürülür veya konur. Sırça otu (yapışkan otu) : Usaresi üstübeç ile karıştırılarak sürüldüğünde ateş yanıklarına iyi gelir. Su zambağı (mavi zambak) : Pişmişi gülsuyu ile ezilip yanık üzerine konduğunda iyileştirir. Susam yağı : Karnı yarık tohumu salyası ile merhem yapılıp sürülürse ateş yanıklarına iyi gelir. Turunç : Meyvesi, çiçekleri, yaprakları ve meyve kabukları kullanılır. Tuz : Elma çürüğü üzerine ekilerek sarılırsa ateş yanıklarına iyi gelir. Yabani hardal : Lapası sarılır. Yoğurt otu (Sünnetlice otu) : Usaresi üstübeç ile karıştırılarak sürülür. Yumurta : Çiğ yumurta sarısı yanıklara sürülürse güneş yanıklarına iyi gelir. Zeytin ve yağı : 30 gram. parçalanmış sarı bal mumu konur, orta ateşte ısıtılır içerisine pişmiş iki yumurta sarısını ufalanarak katılır gazlı bez üzerine konularak sarılır. 341 - YARALAR : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Yağı sürülür veya sarılır. Abanoz ağacı (Hint) : Kaynatılmış suyu ile pansuman yapılır. Ab dest bozan otu (çalı) : Kökünden yapılan çay, birer saat ara ile on iki kaşık içilir. Acı bakla (Yahudi baklası) : Tozu kullanılırsa yara izlerini yok eder. Darp ve darbelerde tozu kullanılır. Afyon çiçeği : Yumurta sarısı ve safran ile karıştırılıp yakı gibi konulur. Ağaç yosunu : Mercimeğe benzeyen yeşil nehir yosunu kavut ile kullanılır. Ağulu kök : Sirke ile sürülür. Ahududu : Vücutta çıkan yaralara yakı olarak kullanılır. Akça kavak : Kurumuş yaprakları ezilerek yaralar üzerine konur. Yaralara merhem yapılır. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Üzüm veya balla macun yapılarak yenir ve çürüyen yaralara sarılır. Amerikan çayı : Tozu ekilir. Ardıç katranı : Merhem gibi kullanılır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır.
333 Asil bent : Merhem yapılarak kullanılır. Aslan pençesi : Çayı ve suyu içilir. Asma (bağ yaprağı) : Kurutulmuşunun suyu içilir. At kuyruğu (kırk kilit) : Ezilerek elde edilen merhem yaralara iyi gelir. Ateş taşı (çakmak taşı) : Merhemi konulsa yaraları iyileştirir. Ayçiçeği : Tohumları ile elde edilen merhemi kullanılır. Ayı pençesi : Küçük küçük doğranır, soğuk su içinde dinlendirilerek kullanılır. Ayrık otu : Pişmişi cerahatli yaralara iyi gelir. Badem ve yağı : Yenir. Hülasası içilir. Yağı sürülür. Bahçe şebboyu : Balla karıştırıp ağız - boğaz Đçindeki yaralara sürülür. Gargara yapılır. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Basur otu (düğün çiçeği) : Merhemi sürülür veya sarılır. Beni Đsrail zeytini (taşı) : 2, 5 gram sıcak su ile içilir. Beşparmak otu : Yaprağının kurusu dövülüp cerahatli yaralara ekilir. Demletilir, birer fincan içilir. Beyaz kurtluca - sakız dikeni : Bal ile kullanıldığı zaman kirli yaraları temizler. Biber ve fidesi : Arpa unu ile cerahatli şişlere konulsa, yarayı işletir ve iyi eder. Biberiye (kuşdili) : 40 gramının iki litre suda yapılan, haşlamaları kullanılır. Büyük Ebegümeci : Çayı ve suyu içilir. Lapası sarılır. Büyük papatya : Merhemi sürülür. Centiyane (eşek turpu) : Kökü iyice dövülerek toz haline getirilir, daha sonra cerahatli ve habis yaralara serpilse derhal iyi gelir. Dövülen kök 5 gün suda ıslatılarak ve daha sonra kaynatılarak kullanılır. Ceviz : Meyvesi ve macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Ciğer otu : Kurutularak toz haline getirilen ciğer otu faydalıdır. Civan perçemi (akbaşlı) : Merhemi kullanılır. Çadır kuşağı : Çay ve suyu içilir. Çam : Kabukları toz yapılıp yaralara kullanılır. Çam sakızı : Yaraların üzerine konsa yaraları geçirir. Çatlangoç : Zeytin yağı ile karıştırılarak sarılırsa iyi gelir. Çavşır otu : Zeytin yağı ile karıştırıp yaralara sürülür. Çay : Đyice kaynatılıp, aslan, kedi, köpek, gibi hayvanların ısırdığı zaman sürüldüğü yere iyi gelir. Çınar ağacı : Yaprağının küllü suyu, lapası cerahatli yerlere sürülür. Çitlembik : Çayı ve suyu içilir. Çivit tohumu : Lapası sarılır. Çoban çantası : Lapası sarılır. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Dağ nohudu : Tazesi veya kurusu cerahatli yaralara yakı gibi konulur ve 5 gün müddetle devam edilir. Dam koruğu (kaya koruğu) : Merhemi kullanılır. Dana burnu otu : Lapası sarılır. Deve dili : Kökünün lapası sarılır. Yaprağının suyu ile de yaraları sık sık pansuman yapmalıdır. Düğmelice süpürge : Lapası sarılır. Düğün otu : Bu bitkinin külü ile baş yıkansa başta mevcut olan yaraları iyi eder. Eğrelti otu (adi ılgın) : Parmak aralarındaki yaralara sürülürse geçirir. Eğrice yonca : Saf su ile karıştırılıp ağır yaralara sürülse derhal geçirir. Eşek hıyarı (acı düyek) : Lapası sarılır. Fare kulağı (sülük otu) : Meyvesinin kurusu ekilir. Gelincik : Lapası yaralara faydalıdır. Reçine ile karıştırılarak sürülür. Greyfurt (ağaç kavunu) : Kabuğunun suyu ile yaraları pansuman yapmak iyi sonuç verir. Gül : Tozu ekilir. Yağı kullanılır Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hatmi çiçeği (gülhatmi) : Lapası sarılır. Havacıva otu (tüylü boya) : Kırmızı kökleri kurutulur. Kaynatılan suyu, inek yağı, kara sakız ve bal ile kullanılır. Havuç : Lapası sarılır. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir.
334 Herma parmağı : Lapası sarılır. Hezeran çiçeği : Ezilerek merhem yapılıp sürülür. Hint narı : Çayı ve suyu içilir. Hurma : Lapası sarılır. Ilgın çiçeği : Külü sulu yaralara serpilse kurutur. Isırgan otu tohumu beyaz : Kırlangıç kanı ile karıştırılırsa vücuttaki lekelere, zift karışımı baştaki yaralara sürülür. Đncir : Yenir. Lapası sarılır. Kaba yonca : Merhem haline getirilip yaraya sürülür. Kakao (Hint bademi) : Yağı sürülür. Kambil otu : Lapası sarılır. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kaplumbağa : Yakılarak elde edilen külleri sarılır. Kara ağaç : Dallarının ucundaki yumrulardan çıkan suyu sürmek iyi gelir. Kara çalı : Dövülmüş pullarını vurmak iyi gelir. Kara dut : Yaprağı pişirilip yaralara yakı gibi konulursa fayda verir. Kara kafes : Kökünden yapılan merhem sürülür. Kara kavak : Çiçek ve tomurcuklarının ezilmesiyle elde edilen merhemi, sürülür veya sarılır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kasık otu : Merhemi yaralara iyi gelir. Katran ağacı : Suyundan içilir. Kavak : Çiçekleri ve tohumlarının ezilmesinden yapılan merhem sürülür. Kabukları ve meyveleri kaynatılarak Akgünlük sakızı veya meşkteki ile içilir. Kavun : Çekirdekleri yenirse içte olan yaralara iyi gelir. Kaya kuyruğu : Çayı ve suyu içilir. Kaymak : Sürülür. Kaz ayağı : Çiçekleri iyi gelir. Kebere (kedi tırnağı) : Lapası sarılır. Keçi boynuzu : Çekirdekleri dövülerek suyla kaynatılıp yaralara sürülse iyi eder. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kenger otu : Çiçeği, meyvesi ve yaprağının dövülmüşü, yağ ve mumla karıştırılıp sürülür. Keten tohumu : Kurutulup toz haline getirilip dökülürse iyi gelir. Kılıç otu : Kabuğunun zeytinyağı ile yapılan merhemi yaralara sürülür. Kına : Taze yaralara Lapası sarılır. Kına çiçeği : Yapraklarından yapılan merhem iyi gelir. Kına yağı : Haricen sürülür. Kırk damar : Kuru yaprağının dövülmüşünü yaranın üstüne ekmek iyi gelir. Kısa mahmut (dalak otu) : Çayı ve suyu içilir. Kızılcık : Yaprakları dövülüp yaralara ekildiğinde yarayı iyi eder. Kili ermeni : Yaralar üzerine ezilerek konursa iyi gelir. Kireç : Kireç kaymağı zeytinyağı ile karıştırılıp sürülür. Kirpi : Derisi yakılarak elde edilen külleri Đç yağı ile merhem yapılarak yaralara sürülür. Ödü, bedendeki yaraların yayılmasını önler. Koyun : Koyun ve kuzu kuyrukları iyi gelir. Koyun otu (fıtık otu) : Macunu yenir. 12 gram iç yağı ile karıştırılarak yaralara sürülür veya sarılır. Koyun tavşanı : Taze yaralara tazesinin çayı ve suyu içilir. Kudret narı : Zeytin ve yağı ile birlikte güneşe bırakılır, eritilerek merhemi yapılır. Kurtlu diken : Yapraklarının kurusundan yaranın üstüne sürülür. Kuzu kulağı (labada) : 5 gram dövülüp elma şurubuna katılarak yenir. Küçük kantaryün : Kurusu merhemle katılıp kullanıldığında yaraları iyi eder. Kül : Yün, zift ve katrana batırılıp yakılır, bunlar avret yeri yaralarına sürülür. Laden fidanı : Merhemi yaraların tedavisinde kullanılır. Lahana : Arpa unu ile karıştırılıp lapa yapılarak sarılır. Lebak ağacı : Yapraklarının usaresi gül yağı ile karıştırılıp cild de bulunan yara - bere üzerine, sıcak hamamda üç defa sürülür.
335 Loğusaotu (kurtluca) : 8 gram toz bal ile macun yapılır yenir. Mahmuze : Sakızından kurşun yarasına konur. Kökünün dövülmüşü yaralara konur. Manisa lalesi : Taze yapraklarından elde edilen suyu kullanılır. Marul : Yaprakları arpa ile karıştırılıp kaynatılarak lapası yapılır. Maydanoz : Dövülmüşü yara üstüne konur. Mazı : 5 gram tozundan alınarak kitre ile içilir. Melek otu : Melek otunun sıkılması ile elde edilen mayi ve dövülen toz iyi gelir. Mercimek : Dövülmüşü yumurta akı ile lapa yapılıp yara üstüne sarılır. Mersin ağacı : Pişmişine bal karıştırılıp sürülür. Meşe ağacı : Çay ve kahve gibi içilir. Meşe ağacı : Kaynatılmış suyu ile pansuman yapılırsa. Çayı ve suyu içilir. Lapası sarılır. Mısır : Yenir. Mine çiçeği : Suyu sarılır. Misk soğanı : Dövülmüşü ekilse çenedeki yaraya iyi gelir. Mürdesenk : Zeytin yağı ile merhem yapılır yaraya sürülür. Mürver ağacı : Kabuklarından yapılan merhem iyi gelir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nar : Yenirse damak yarasına iyi gelir. Çiçeği, suyu, kabuğu, kullanılır. Nasır otu : Yaprağı üstüne konur. Nergis çiçeği : Lapası yakı gibi kullanılarak sarılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Öküz eti : Yüzülen derisi sıcakken ezilen vücudun üzerine konur. Ölü çiçeği : Merhemi yapılıp sürülür. Örümcek ağı : Üzerine konursa şişmesini önler. Panama kabuğu : Đkinci kabuğu toz haline getirilir su ile içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Merhemi yapılıp sürülür. Parsamba : Yaprağı dövülür üstüne konur. Pelesenk ağacı : Yağı yapılarak yaralara sürülür. Pirinç : Pirinç dövülüp baştan çıkan çıbanlara serpilir. Portakal : Yenir. Yağı kullanılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Roka salatası : Usaresi kullanıldığında yara izlerine iyi gelir. Safran : Çayı ve suyu içilir. Sahlep : Lapası sarılır. Salkım söğüt : Yaprağının külü sirke ile karıştırılıp sürülür. Sarı kök : Kökü ezilip yaralara ekildiğinde iyi gelir. Sarı yonca : Ezilerek elde edilen suyu bir kova suya karıştırılıp banyo yapılır. Merhemi yapılıp sürülür. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir. Sarımsak otu : Temiz yaprağı yaranın üzerine konulmalıdır. Sarısabır : Đçyağı ile merhem yapılarak sürülür. Sarmaşık : Şerbeti içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Sedef taşı : Bal ile karıştırılarak sürülür. Selvi ağacı : Yaprağı dövülür konur. Sermak : Yaprakları yaraların üstüne sarılır. Sığır kuyruğu : Yağda pişirilir ve sarılır. Sinirli ot : Çayı ve suyu içilir. Sirke : Pamukla üzerine konur. Sirke tortusu : Merhem gibi yaralara sürülür. Soğan : Suyu tavuk yağı ile beraber yaralara sürülür. Solucanotu : Merhemi yapılıp sürülür. Su kamışı : Tozu yaralara ekilir. Su teresi : Kökü dövülüp yaralara ekilir. Sürincan çiçeği : Lapası sarılır. Süsen : Çayı ve suyu içilir.
336 Süt : Đçilir. Şeftali : Yaprağının suyunu sürmek kurtlu yaralara iyi gelir. Şeker : Sulu yaralara kullanılır. Şerbetçiotu (maya otu) : Merhemi yapılıp kullanılır. Şimşek ağacı (çulak ağacı) : Suyu içilir. Taş kınası : Kına gibi ellere yakılır sürülürse el yaralarına iyi gelir. Terebentin : Bal ile macun yapılır ve birer kaşık yutulur. Tespih ağacı : Yaprağı ve yemişi gülyağı ile karıştırılıp baştaki cerahatli yaralara sürülse yarayı geçirir. Turp : Tohumu sirke ile kaynatılır merhem haline getirilir üzerine konur. Turunç : Meyvesi, çiçekleri, yaprakları ve meyve kabukları kullanılır. Venüs saçı (baldırıkara) : Lapası sarılır. Vişne : Sakız ı yutulur. Yaban mersini : Yaprakları sıkılarak suyu kullanılır. Yabani elma : Yakılarak külü üzerine konur. Yabani roka : Sığır ödü ile karıştırıp sürülse yara izlerine iyi gelir. Yabani sarmaşık : Merhemi Kullanılır. Yahudi otu (altın başak) : Kurusunun tozu suyla kaynatılarak haricen kullanılır Yen tün : Sürülür. Yer fesleğeni : Lapası sarılır. Yılan burçağı : Kökünün dövülmüşü bere olan yere sarılır. Yılan yastığı : Taze yaprak ve kökleri haricen pansuman olarak kullanılır. Yılancık : Kuru yaprakları demletilir, içilir veya haricen kullanılır. Yoğurt otu (Sünnetlice otu) : Merhemi kullanılır. Yumurta : Yaralar ve ezikler için sarısı sürülür. Yüksükotu : Merhemi kullanılır. Zeytin ve yağı : Sakızı kaynatılır sıcak olarak sarılır. Zırnık : Đç yağı ile merhem yapılarak sarılır. Zift : Akgünlük sakızı tozu, bal ve yumurtaya karıştırılarak yenir. Merhem yapılır ve sürülür. 342 - YARALAR ĐÇTEKĐ : Açıklama : Yaralar bölümünde tavsiye edilen şifalı bitkiler ve tedavi yolları bu bölümünde de geçerlidir. Adasoğanı : Çayı ve suyu içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Gül : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kavun : Çekirdekleri yenir. Kına yağı : Đçilir. Nar : Kökleri ve kabukları demletilir içilir. Yumurta : Yumurta gül yağı ile içilir. 343 - YARALAR KESĐK : Açıklama : Yaralar bölümünde tavsiye edilen şifalı bitkiler ve tedavi yolları bu bölümünde de geçerlidir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kara ağaç : Kabuğu zeytinyağında eriterek sürülür. Kara boya : Kesilen yerin üzerine konur. Kırk damar : Yaprağının dövülmüşü konur. Koyun : Đç yağı 1 soğan ve biraz tuz ile yoğrulur hamur haine gelince sarılır. Zeytin ve yağı : 2 kısım sarı bal mumu ile karıştırılıp sarılır. 344 - ZAYIFLAMAK : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak çam balı ile içilir. Öğütülür çam balı ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer su bardağı içilir. 10 gram bitki yağı, 90 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır 1 çay bardağı hülasa olarak içilir. Çam balı tercih edilmelidir. Az yemek, çok çiğnemek, ekşi şeyler yemek içmek, yünlü giyinmek, aç olarak banyoda çok durmak, spor
337 yapmak, çok çalışmak, kum üzerinde uyumak, terlemek, ishal yapan şeyleri, çok kullanmak gerekmektedir. Ayrıca, lahana, tere, soğan, marul, hıyar - salatalık, turp, domates, yer elması, maydanoz gibi sebzeler karıştırılarak salata yapılır, limon, zeytin yağı ilave edilir. Yemeklerden 15 dakika Önce yenirse, damarları açar, kanı çoğaltır, kanı temizler, kandaki yağları eriterek insanı zayıflatır. Ada çayı : Demletilir balla içilir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Adi marrup : Çayı ve suyu içilir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Amber ağacı : Fazla içilirse zayıflatır. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Armut : Yenir. Şurubu içilir. Çekirdeğinin çayı ve suyu içilir. Arpa : Ekmeği yenir. Unlu ve şekerli şeyler azaltılmalı. At kestanesi : Bir su bardağı kaynar suya 10 gram toz konur. Hafif ateşte yarım saat karıştırılır. Sabah akşam birer çorba kaşığı balla içilir. At kuyruğu (kırk kilit) : Çayı ve suyu içilir. Ayrık otu : 20 gram kök bir litre suda haşlanırken, içine limon katılarak çay gibi içilir. Suyu ile lavman yapılır.. 4 gram kadar meşkteki ayrık suyu ile içilir Ayva : Şurubu içilir. Badem ve yağı : Sabah aç karnına 1 yemek kaşığı içilir. Bakla : Baklanın 15 gram çiçeği bir litre suda haşlanır, bir kaç kaşık içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Bezelye : Yenir. Lapası sarılır. Biberiye (kuşdili) : Çayı ve suyu içilir. Burçak : Çayı ve suyu içilir. Civan perçemi (akbaşlı) : Tazesinin çayı ve suyu içilir. Çam : Tomurcukları kaynatılıp içilir. Çitlembik : Tohumlarının çayı ve suyu içilir.. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Deniz köpüğü : Sirke ile hamur yapılır vücuda sürülür. veya çok az deniz köpüğü sandaloz sakızı ile içilir, üzerine erik hoşafı veya kitre yutulur. sesi bozmaması için. Deve dikeni : 20 gram sirke içinde, 12 gramı kaynatılır, 20 gün sonra içilir. Dişotu (kürdan otu) : Tohumları ve yaprakları kaynatılarak içilir. Domates : Yenir. Salatası yapılır aç karına suyu içilir. Elma : Yenir. Suyu ve şurubu içilir. Enginar : Suyu içilir. Fener çiçeği : Çayı ve suyu içilir. Funda : Çayı ve suyu içilir. Giyim : Elbiseler mevsime uygun rahat ve temiz olmalı. Sık sık değiştirilmeli. Greyfurt (ağaç kavunu) : 2 tanesi, 3 limon kabukları ile beraber ince ince doğranır, 1 litre su ilave edilir 15 dakika kaynatılır, 1 çay bardağı çam balı ile içilir. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Hareketler : Hareketlerde aşırılık olmamalı, düzenli hareket etmeli, yapacağı işe kendini hazırlamalı. Her şeyde ani değişiklik olmamalı. Temiz yerlerde gezmeli. Erken yatıp erken kalkmalı. Ilık duş yapmalı, cildi tahriş edici şeyler kullanmamalı. Kabız olmamalı, Dişler sağlıklı olmalı. Unutkanlık ve bunama olmaması için, zihin çalıştırıcı meşguliyetler bulmalı. Hatmi çiçeği (gülhatmi) : Tohumu çay gibi demletilir balla içilir. Havuç : Taze çıkarılmış suyu içilir. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hıyar (salatalık) : Yemeklerden 15 dakika önce çiğ veya salata içinde yenir. Hint sümbülü (Mekke ayrığı) : Fazla şişmanlar içerlerse zayıflatır. Hünnap : Kekik suyu ile kaynatılarak içilir. Hüsnü Yusuf (kır karanfili) : Kaynatılarak içilir. Ihlamur : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Ispanak : Çiğ olarak marul salatasının içinde yenir. Yemeği yenir ve kaynatılarak içilir. Đçecekler : Çay, kahve, kakao, sigara ve içki içmek zararlıdır.
338 Đncir : Tohumları ve yaprakları kaynatılarak içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kara lahana : Aç karına salatası yenir, Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabiber : Koyun sütü ile içilir. Komposto içine konur. Karpuz : Yemeklerden önce yenir. Kavun : Aç karına yenir. Kayısı : Kaynatılarak içilir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kepek : Yemeklerden önce iki çorba kaşığı su ile karıştırılarak alınmalıdır. Kereviz : 2 adet doğranır, 1 litre suda 15 dakika kaynatılır, süzülür, üzerine 1 su bardağı domates suyu 1 su bardağı havuç suyu konur, yemeklerden 2 saat sonra birer su bardağı içilir. Keten tohumu : 4 gram kaynatılarak içilir. Kına : Macunu yenir. Kısa mahmut (dalak otu) : Tohumlarının çayı ve suyu içilir.. Lahana : Aç karına suyu içilir. salata olarak yenir. Çorbası içilir. Limon : Yenir veya Suyu içilir. Ayrıca 6 hafta her gün şu tertip uygulanır. 1-1 kahve fincanı limon suyu, aynı miktar su, 1kahve kaşığı Balla içilir. : 2-1 çay bardağı limon suyu, aynı miktar su, 1kahve kaşığı balla içilir. : 3-1 su bardağı limon suyu, aynı miktar su, 1kahve kaşığı balla içilir. : 4-1 çay bardağı limon suyu, aynı miktar su, 1kahve kaşığı balla içilir. : 5 - bir buçuk fincan limon suyu, aynı miktar su, 1kahve kaşığı balla içilir. : 6-1 fincan limon suyu, aynı miktar su, 1kahve kaşığı balla içilir. : Marul : Yenir. Aç karına salatası veya çiğ olarak yenir, Tohumu ve yağı da kullanılır. Maydanoz : Bol miktarda çiğ olarak yenir. Tohumları ve yaprakları kaynatılarak içilir. Meyve : Yemeklerden önce yenmeli. Soğuk su azaltılmalı, meyve yenmeli. Mısır : Püskülü bir litre suda kaynatılıp içilir. Mısır özü hülasası içilir. Yağı sürülür. Muz : Yenir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Nohut : Kaynatılır suyu içilir Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Okaliptüs (sıtma ağacı) : Çayı ve suyu içilir. Yağı kullanılır. Ödağacı (udi hindi) : 3 gram tozu bir fincan zeytinyağı içine konur. Sabahları aç karna içilir. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Patates : Yarım saat kaynatılır aç karına limon ilavesiyle bir fincan içilir. Patlıcan : Közde pişirilir kabukları soyulur salatası yapılır limon ve zeytin yağı ilave edilir yemeklerden 15 dakika Önce yenir. Pekmez : Arpa suyu ile içilir. Pırasa : Çiğ olarak yenir. Suyu içilir. Portakal : Yenir, suyu içilir. Yağı balla şerbet yapılır. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Salata yemeği : Lahana, tere, soğan, marul, Hıyar (salatalık), turp, domates, yer elması, maydanoz karıştırılarak salata yapılır limon, Zeytin yağı ilave edilir. Yemeklerden 15 dakika Önce yenir. Bunlar kanı temizler, kandaki yağları eritir, damarları açar, hazmı kolaylaştırır. Salkım söğüt : Yaprağının külü sirke ile karıştırılıp sürülür. Sandaloz sakızı : Sirke ve bal ile karıştırılır sıcak su ile içilir. veya kitre ile yutulur. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir. Sebze : Mevsimine göre sebze yemeğine ağırlık verilmeli. Salatası da yenir. Selvi (servi ağacı) : 10-15 gram kozalak 90 derecelik ispirtonun içinde bir hafta bırakılır süzüldükten sonra her sabah 10-15 damla içilir. Semiz otu : Demletilir balla içilir. Sığır kuyruğu : Çiçekleri ve ufak yaprakları çay gibi içilir. Sinir otu : Çayı ve suyu içilir. Sirke : Đçilir.
339 Soğan : Bol miktarda yenir. Suyu içilir. Salatada kullanılır. Söğüt (aksöğüt) : 20 gram yaprağı, 5 gram nane, 10 gram papatya, 50 gram civan perçeminin çayı ve suyu içilir. Süt : Kesiği üzerine, Zeytin ve yağı ve maydanoz konur 3 öğün yenir. Şahtere otu : 10 gram bir su bardağı suda hafif ateşte yarım saat ısıtılır. Süzüldükten sonra içilir. Günde üç kez tekrarlanır. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Şalgam : Yenir, suyu içilir. Şeker : Eritilmiş tereyağı ile sıcak olarak içilir. Tarçın (Çin tarçını) : Çayı ve suyu içilir. Tere yağı : Şekerle yutulur. Turp : Salatası yenir. Suyu içilir. Turunç : Şerbeti içilir. Tütün : Şerbeti içilir. Üzüm : Yenir. Suyu içilir. Yavşanotu (yarpuz - filiskin) : Demletilir ve çam balı ile içilir. Yer elması : Yemeklerden 15 dakika önce çiğ veya salata gibi yenir. Yer kestanesi : 8 gram kaynatıp 15 gün içilir. Yulaf : Yenir ve samanından çay yapılarak içilir. Bir su bardağı suya bir tatlı kaşığı unundan konur orta ateşte pişirilir ve içilir. Yumurta : Rafadan yapılır aç karnına birer defa içilir. Zeytin ve yağı : Zeytin yağı kaynatılır içine şeker ilave edilir gece sıcak su ile bir fincan içilir. 345 - ZEHĐRLENME : Açıklama : Bu bölümde tavsiye edilen şifalı bitkilerden, aç karına sabah, öğle, akşam, yatarken, çay gibi demletilir, 2-3 bardak balla içilir. Öğütülür bal ile macun yapılır, 1-2 tatlı kaşığı yenir, Damıtılmış bitki suyu birer kahve fincanı içilir. 5 gram bitki yağı, 15-20 gram damıtılmış bitki suyu, bal ile tatlandırılır çalkalanır hülasa olarak içilir. Yağı sürülür veya sarılır. Acı bakla (Yahudi baklası) : Haşerelerin ısırdığı yere konursa zahirî dışarı çeker. Ada çayı : Yaprağı sarılırsa böcek zehirlemesine iyi gelir. Adasoğanı : Soğanı pişirilip yılan sokan birine yedirilir. Ağulu kök : Engerek yılanı, akrep gibi zehirli haşaratın sokmasında, üzüm şurubuyla içilirse derhal zehri def eder. Ahlat ağacı : Filizleri dövülüp üzerine konur. Ahududu : Meyvesi yenir. Akgünlük sakızı : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Anason : Çayı ve suyu içilir. Macunu yenir. Ardıç tohumu (siyah) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Bakla : Baklanın 15 gram çiçeği bir litre suda haşlanır, bir kaç kaşık içilir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Balık otu : Sirke ile yakı yapılıp üzerine konur. Balık sazı : Dalları dövülüp yılan sokmasına karşı yakı gibi kullanılır. Beşparmak otu : Çayı ve suyu içilir. Biber ve fidesi : Yenir ve suyu içilir. Büyük Ebegümeci : Çayı ve suyu içilir. Centiyane (eşek turpu) : Balla karıştırıp ılık su ile haşarat sokan yere yakı gibi konur. Ceviz : Đncir ve sedefotu ile beraber yenildiğinde zehirlenmelere karşı panzehir vazifesi görür. Çakal eriği : Çayı ve suyu içilir. Çam fıstığı : Akrep sokmasına karşı Đncir, hurma veya gül şerbeti ile verilir. Çam fıstığı beyaz : Akrep sokmasına karşı Đncir, hurma veya gül şerbeti ile verilir. Çavşır otu : Raventle karıştırıp içilir Çay : Đyice kaynatılıp, aslan, kedi, köpek, gibi hayvanların ısırdığı zaman içilir. Lapası sarılır. Çayır otu : Çayı ve suyu içilir. Çınar ağacı : Lapası tere yağı ile karıştırılır yakı gibi sarılır. Çilek : Yenir. Şurubu içilir. Çoban dayağı : Suyu üzüm şurubu ile içilir.
340 Çoban süzeği : Meyvesini ve dallarını sıkıp usaresi üzüm şurubu ile içilse, yılan sokmasına faydalıdır. Çörek otu : Macunu yenir. 5 gram yağı içilir. 5 gram su ile yutulur. Yağı kullanılır. Çörek otu : Yiyen böcek ve kurtları öldürür. Dağ keçisi taşı(midesinde) : Panzehiri rezene ile halledilip yılan sokan kimseye içirildiğinde derhal ağrıları keser ve hasta kurtulur. Defne ağacı ve yemişi : Çayı ve suyu içilir. Delice Đncir : Yenir. Lapası sarılır. Deniz suyu : Banyosu yapılır Deve dikeni : 20 gram sirke içinde, 12 gramı kaynatılır, 20 gün sonra içilir. Domates : Yenir. Suyu içilir. Düğmelice süpürge : Lapası sarılır. Ebu cehil karpuzu : Kökünün pişirilmişi vücutta su toplamasına ve yılan sokmasına iyidir. Elma : Yaprağının suyu iyi gelir. Eşek hıyarı (acı düyek) : Bu bitkinin kökü balla karıştırılarak akrep ve yılan sokan kimseye yedirilir ve sokan yere sürülürse faydası görür. Eşek marulu : Kökü ve yaprağı zehirlenmeleri iyi gelir. Fare kulağı (sülük otu) : Üzüm şırasıyla karıştırılarak konur. Fındık : Lapası sarılır. Macunu yemeklerden sora yenir Greyfurt (ağaç kavunu) : Çekirdeğinin kabuğu dövülüp akrep sokan yere konulur yılan soktuğu zaman suyu içilir. Gül : Macunu yenir. Suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Güzel avrat otu : Meyvaları yendiği zaman iyi gelir. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Hamame : Sürülür. Hardal (siyah) : Macunu yenir. Hülasası içilir. Yağı kullanılır. Havacıva otu (tüylü boya) : Kırmızı kökleri kurutulur. Kaynatılan suyu, inek yağı, kara sakız ve balla kullanılır. Havuç : Yenir. Suyu içilir. Hazenbel : Süt ile içilir. Helile (kara ve sarı) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Hindiba (Frenk salatası) : Lapası sarılır. Isırgan otu ve tohumu : Çayı ve suyu içilir. Balla tatlandırılırsa ve aç karına içilirse mantar zehirlenmelerine iyi gelir. Đncir : Meyvesi yenir veya cevizle yenir. Đpeka (altın kökü) : Kökler kurutulur, öğütülür su ile içilirse ilaç zehirlenmelerine iyi gelir. Kusturur. Kahve : Şekersiz içilir. Kalkan otu : Çayı ve suyu içilir. Kantaron (sarı) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kara dut : Yaprağının usaresinden 55-60 gram içilirse, zehri alır. Karabaş lavanta çiçeği : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Karabiber : Panzehir ilaçların içine katılır. Katran : Sürülürse yılan zehirlenmelerine iyi gelir. Keçi sakalı : Üzüm şırası ile karıştırılarak yılan sokmalarında kullanılır. Sirke ile sürülür. Kedi otu : Macunu yenir. Kekik : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Kendir : Tohumu ezilir lapa şeklinde yaraya sarılırsa yılan zehirlenmelerine iyi gelir. Kereviz : Macunu yenir. Kestane : 80 gram yenir. Ayrıca macun yapılır. Kimyon : Tohumunun çayı ve suyu içilir. Kokulu yonca : Çayı ve suyu içilir. Balla tatlandırılır. Kömür Tozu : Kavak odunundan yapılan kömür tozunun, macunundan yutulur. Kuduz otu : Yenir ve sürülür. Dikkat! Çok miktarda alınırsa zehirleyebilir. Lahana : Şekerle karıştırılarak yılan sokan kimseye içirilir. Leylek : Sırt kemiği dövülerek su ile içilir. Limon : Çiçeği, suyu yılan, akrep gibi zehirli hayvanların zehirlerini tesirsiz kılar.
341 Limon tuzu : Yenir, salatası yapılır. Mahmude (bingözotu) : Sürülür. Marul : Salatası yenir. Lapası sarılır. Maydanoz : Suyunun sürülür. Merkep turuncu : Kabuğunu kaynatıp suyu içilir. Mersin ağacı : Yaş yemişi yenir. Misk : Đçilir, koklanır veya sürülür. Ayrıca macunların içine katılır. Misk soğanı : Sürüldüğünde ve Đncirle birlikte yenildiğinde iyi gelir. Nane : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Yapraklarından çıkarılan esans iyi gelir. Nar : Hayvan sokmalarına iyi gelir. Nergis çiçeği : 5 gram bal ile içilirse yılan zehirlenmelerine iyi gelir. Nışadır : Sokulan yerdeki kan emildikten sonra oraya sürülür. Nişasta : Eritilip içine birkaç damla tendir diyot damlatılıp içilir. Nohut : Lapası yakı gibi kullanılarak sarılır. Oğulotu (melisa) : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Papatya : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Peygamber ağacı (gayak ağacı) : Lapası yakı gibi kullanılarak sarılır. Pırasa : Pırasanın beyaz kısımları kağıda sarılarak pişirilir hafif tuz ekilir aç karına bol bol yenirse mantar zehirlenmesine iyi gelir. Poligala (süt otu) : Çayı ve suyu içilir. Rauwolfia serpentina : Kök tozlarının Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Rezene : Macunu yenir. Çayı, suyu ve hülasası içilir. Yağı kullanılır. Saparna (öz dikeni) : Köklerinin çayı ve suyu içilir. Sarı çiçek : Çiçeklerinin kaynatılmış suyundan içilirse böcek zehirlemesine iyi gelir. Sarımsak : Kokusunu gidermek için, sirkenin içinde bekletilerek yenir. Mantar zehirlenmelerine iyi gelir. Sasafras : Çayı ve suyu içilir. Sığır kuyruğu : Tohumu ezilir lapa şeklinde yaraya sarılırsa yılan zehirlenmelerine iyi gelir. Su teresi : 7-8 gram tohumunun çayı ve suyu içilir. Su zambağı (mavi zambak) : Çayı ve suyu içilir. Süpürge otu (funda) : Lapası sarılır. Sütleğen (sütlüce otu) : Kökünün çayı ve suyu içilir. Şalgam : Macunu yenir. Şeytan değirmeni (öd dikeni) : Suyundan sürülür. Tarçın (Çin tarçını) : Macunu yenir. Çayı ve suyu içilir. Tespih ağacı : Yaprağın ucu dövülüp usaresi balla karıştırılarak zehirlenme vakalarında içilir. Turp : Yenir. Suyu içilir. Turunç : Çekirdekleri soyulur 10 gram içilir veya sürülür. Yabani hardal : Çayı ve suyu içilir. Yabani patlıcan : Bununla yapılan ilaç iyi gelir. Yabani semiz otu : Çayı ve suyu içilir. Yavşanotu (yarpuz - filiskin) : Ezilir lapa şeklinde yaraya sarılırsa yılan zehirlenmelerine iyi gelir. Yer somunu : Üzüm şurubu veya şırası ile karıştırılıp hastaya içirildiğinde tesiri yok eder. Yılan burçağı : Yumrusunun bir parçasını sütle pişirip vurmak. Yılan taşı : Lapası sarılır. Yumurta : Akı içilir. Zencefil : Lapası sarılır. Zerdali : Çiçekleri dövülerek içilir. 346 - ZEHĐRLĐ HAYVAN : Açıklama : Zehirlenmede kullanılan şifalı bitkiler ve tedavi şekilleri bu bölümde de geçerlidir. Bal : Yenir, şifalı bitkilerle macun yapılır, Şerbeti içilir. Merhem gibi sürülür. Büyük Ebegümeci : Çayı ve suyu içilir.
342 Çavşır otu : Raventle karıştırıp içilir Deniz suyu : Banyosu yapılır Keçi sakalı : Sirke ile sürülür. Leylek : Sırt kemiği dövülerek su ile içilir. Maydanoz : Suyunun sürülmesi iyi gelir. Nane : Yapraklarından çıkarılan esans iyi gelir. Nar : Hayvan sokmalarına iyi gelir. Nışadır : Sokulan yerdeki kan emildikten sonra oraya sürülür. Sarı çiçek : Yapraklarını dövüp vurmak iyi gelir. Sarımsak : Tuzla dövülmüş bir dişini koymak iyi gelir. Turunç : Çekirdekleri soyulur 10 gram içilirse veya sürülür. 347 - ŞĐFALI BĐTKĐLER FĐHRĐSTĐ : Şifalı bitkilerin içindeki maddeleri ve kaç hastalıkta kullanıldığını gösteren listedir. A vitamini : 24 Hastalıkta kullanılmıştır. Abanoz ağacı (Hint) : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Ab dest bozan otu (çalı) : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Abdüllavi kavunu (hıyarı) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Abdülleziz (kökü) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Abdüssalib (kekik otu) : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Acem kimyonu : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı ağaç : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Rezin, uçucu yağ ve acı bir madde olan quassin vardır. Acı bakla (Yahudi baklası) : 40 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit yağ, lupinin, spartein ve alkaloitler vardır. Acı biber : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı çiğdem : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı ılgın : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı mercimek : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı nane : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı yonca (su yoncası) : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Acur : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Ada çayı : 50 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, asit saponin, glikozitler, acı madde ve uçucu yağ vardır. Uçucu yağda tu yon, sine ol, borneol, pinen maddeleri mevcuttur. Adamotu : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Adasoğanı : 48 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, panen, organik asitler, mü silaj, saponin, steroller, kalsiyum, oksalat, reçine ve glucoscillaren, scillaren, proscillaridin A B gibi kalbe etkili glikozitler vardır. Adi marrup : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Adi Su teresi : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Afrika kakullası : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Afrika taşı : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Afyon çiçeği : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Ağaç yosunu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Ağulu kök : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Ahlat ağacı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Ahududu : 37 Hastalıkta kullanılmıştır. C vitamini bulunur. Yapraklarda tanen, organik asitler, meyvelerde pektin, demir şekerler var. Ak anber : 28 Hastalıkta kullanılmıştır.
343 Ak burçak : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Ak darı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Ak diken (geyikdikeni) : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Meyvesi, organik asitler, yağ, rhamnoxanthin ve loca in isimli sarı renk maddeleri, rhamno Ak tere : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Ak yıldız (köpek soğanı) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, saponinler, mü silaj, convallotoxin ve glikozitler vardır. Akarı karha : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Akasma kökü : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Akasya : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Hastalıkta kullanılmıştır. Çiçeklerde asparagin, yağı, mum ve robinin isimli bir glikozit vardır. Yapraklarda ise tanen ile indî can ve agaciin adlı glikozit maddeler mevcuttur. Akça kavak : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Akça otu (gelin çiçeği) : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Akgünlük sakızı : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Zamk, organik asitler ve uçucu yağ vardır. Ak huş (kayın ağacı) : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Ak huş (kayın ağacı) yaprağı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Akik taşı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Aksar (Yunanistan) : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Ak yıldız soğanı (köpek soğanı) : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. C vitamini bulunur. Alg : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Alıç : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, trimethylamin, flavon türevleri, triterpen türevleri vardır. C vitamini bulunur. Alpinya : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Altın : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Altın başak otu : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. P vitamini bulunur. Altın diken (sarı) : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Altın kökü (ipeka) : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, şeker, yağ ve alkaloitler vardır. Alkaloitlerin en önemlileri emetin ve sefa elin olup ayrıca psychotrin, ipe camine, hydroipecamine ve em etamine alkaloitlerini de içerir. Altın otu : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Altın tozu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Altınbaş otu : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Altın başak otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Amber ağacı : 32 Hastalıkta kullanılmıştır. Kas karilin, uçucu yağ, rezin, tanen ve boya maddeleri vardır. Amerikan çayı : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Amerikan kaya sarmaşığı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Amlaç (Hint) : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Anason : 69 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, müsilaj, sabit ve uçucu yağ, uçucu yağ içinde anethol, estragol ve terpenler vardır. Andız otu (kökü) : 42 Hastalıkta kullanılmıştır. Antep fıstığı : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Arabistan Kirazı : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Arabistan zamkı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Ararot (maranta nişastası) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır.
344 Ardıç katranı : 20 Hastalıkta kullanılmıştır. Ardıç tohumu (siyah) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Organik asitler, reçine, acı madde, uçucu yağ, glikoz, sakaroz ve juniperin vardır Uçucu yağ antiseptik ve kuvvetli idrar söktürücüdür. Arek (yabani hurma) : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Arı sütü : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Armut : 32 Hastalıkta kullanılmıştır. Armut çekirdeği : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Arnavut darısı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Arpa : 46 Hastalıkta kullanılmıştır. B ve E vitaminleri bulunur. Aslan dişi : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Aslan pençesi : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Arzu otu (kaya koruğu) : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Asarına : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Asil bent : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Aslan ağzı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Aslan ayağı : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Aslan dişi : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Aslan kuyruğu : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Aslan pençesi : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Asma (bağ yaprağı) : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Aspir (yalancı safran) : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. At dili otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. At kestanesi : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. P vitamini vardır. Acı madde, tanen, saponinler, aesculin ve AETcin denilen 2 glikozit vardır. Tohumunda nişasta, şekerler ve yağ bulunur. At kuyruğu (kırk kilit) : 61 Hastalıkta kullanılmıştır. Saponim, tanen, reçine, acı madde denilen alkaloidler, siliccitasit vardır. Dikkat : çok miktarda alındığında zehirlidir. Ateş taşı (çakmak taşı) : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Avcı otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Avokado : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. A, D, E vitaminleri bulunur. Meyvelerde yağ, yağda ise oleik ve linoleik asit gibi doymamış yağ asitleri vardır. Yapraklarda tanen ve uçucu yağ bulunur. Uçucu yağda pinenler cine ol ve Kafur ağacı mevcuttur. Avrupa siklemesi : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Avşarotu (eğir otu) : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, sitrik ve malik asit gibi organik asitler, reçine, tanen ve uçucu yağ taşır. Ay taşı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Ayak otu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Şaponinler, silice ve turpentine taşınmaktadır. Ayçiçeği : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli modası oleik asit, linoleik asit, araşidonik asit gibi doymamış yağ asitlerini içeren yağdır. Ayrıca selüloz ve protein taşımaktadır. B1, B3 ve B6 vitaminlerinden zengindir. Ayı gülü : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Ayı pençesi : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Ayı üzümü (it üzümü) : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Organik asitler, Tanen ve arbutin glikoziti içerir. Ayı yağı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Aylandız : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Aynı sefa (susi çiçeği) : 32 Hastalıkta kullanılmıştır.
345 Ayrık otu : 39 Hastalıkta kullanılmıştır. Potasuyum, şeker, Triticin, glikovalin, mü silaj gibi maddeler ve uçucu yağ bulunur. Ayva : 80 Hastalıkta kullanılmıştır. Yapraklar ve meyveler pektin, tanen, glikoz, sakaroz, elma asidi ve C vitamini bulunur. Tohumlarda ise mu silaj, sabit yağ, renkli maddeler, amygdalin ve emulsin bulunur. B vitamini : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Badem ve yağı : 93 Hastalıkta kullanılmıştır. Gerek tatlı ve gerekse acı Badem de bulunan maddelerin başlıcalar protein, şeker ve yağdır. Badem ayrıca amygdalin denilen zehirli maddeyi taşır. amygdalin kimyasal olarak parçalandığında siyan hidrik asit denilen zehir meydana gelir. Şekerle yiyince bütün vitaminler vardır. Bağ sarmaşığı : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Baharat : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Bahçe şebboyu : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Bakır : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Bakla : 35 Hastalıkta kullanılmıştır. Bal : 230 Hastalıkta kullanılmıştır. Bütün vitaminler vardır. Bal mumu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Baladır ağacı (Hint) : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Baldıran (ağıotu) : 29 Hastalıkta kullanılmıştır. Organik asitler ve alkaloidler taşımaktadır. Alkaloitler conin, conicein, conhydrin olarak tespit edilmiştir. Balık : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Balık otu : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Balık sazı : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Balık yağı : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Ballıbaba : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, mü silaj, şekerler, uçucu yağ, saponin flavon ol glikozitleri, histamin, tiremin ve metil amin içerir. Bamya : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Bamya çiçeği : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Banotu (gavur haşhaşı) : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Önemi taşıdığı alkaloidlerden ileri gelmektedir. En fazla hyoscyamin olmak üzere skopolamin ve atropin taşır. Barut ağacı (erkek akdiken) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, saponin, şekerler, acı madde ve frangulin, glikofrangulin, frangulo emaodin, emaodin ve crysophanol isimli antrakinon türevleri denilen kimyasalları taşır. Ayrıca flavon glikozitleri de içerir. emaodin gibi antrakinon türevleri Barut ağacı erkek akdiken kabuğunun içerdiği kimyasallardır. Basur otu (düğün çiçeği) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Saponin, glikozitler, uçucu yağ ve aneminin gibi maddeler vardır. C vitamini vardır. Baş derbendi : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Bayır turpu : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Bednus (yaban tavuğu) : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Behmen : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Bel bal : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Belh söğüdü : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Ben ağacı (sorkun tohumu) : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Beni Đsrail zeytini (taşı) : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Berberis kökü : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Besbase : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Besbaye (kaya eğreltisi) : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Beşparmak otu : 49 Hastalıkta kullanılmıştır. Tannik asit, tormentil kırmızısı pigmenti ve tormentildin glikoziti içerir.
346 Beyaz afyon çiçeği : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Beyaz çöpleme : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, şeker, reçine ve başlıcaları ve ratridin proveratin A, B olan 20 kadar alkaloit içermektedir. Beyaz kurtluca (sakız dikeni) : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Beyaz marrup : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Bezelye : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Biber ve fidesi : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Özünde C vitamini vardır. Biberiye (kuşdili) : 80 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, tanen, acı madde, reçineler, organik asitler ve glikozitler bulunur. Uçucu yağı içinde en önemli maddesi olan Biberiye kuşdili kâfuru vardır. Bin yaprak (dülger otu) : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Bitotu (kokar ot) : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit ve uçucu bir yağ ile delphinin, delphonin, staphisin, delphinin, delphinoidin, staphisagrin alkaloitleri bulunmaktadır. Boğa dikeni : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Boğumluca ot : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Boldo : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanin, eterik yağ, boldin ve Boldo boldus molinaglusin isimli maddeler vardır. Bostan karanfili : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Boyacı katır tırnağı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Böğürtlen : 29Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, tanen ve organik asitler içerir. C vitamininde zengindir. Börülce : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Buğday : 28 Hastalıkta kullanılmıştır. Burçak : 30 Hastalıkta kullanılmıştır. Büyük ebegümeci : 56 Hastalıkta kullanılmıştır. Müsilaj, malvin adlı anthocyan madde tanen ve glikoz taşımaktadır. Büyük papatya : 30 Hastalıkta kullanılmıştır. C vitamini : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Calabar baklası : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Başlıca etkili madde eserin alkaloitidir. Calapa yumrusu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, şekerler, zamk ve Calabar reçinesi mevcuttur. Calabar reçinesinde % 5 kadarda jalapin bulunmaktadır. Cedvar : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Cehri otu : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Centiyane (eşek turpu) : 29 Hastalıkta kullanılmıştır. Mum, tanen, pektin, gentiopikrin isimli acı glikozit, gentianin alkaloiti, gentian asidi, şahmı yağ, şeker ve gentioamarin ile gentin maddelerini içerir. Ceviz : 77 Hastalıkta kullanılmıştır. Yaprağının ve yeşil kabukları tanen, uçucu yağ ve juglon isminde acı bir madde içermektedir. Ceviz içinde şeker, selüloz ve bol miktarda yağ vardır. Yaprağının : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Cezayir Menekşesi : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, organik asitler, karbonhidratlar vincamin, vincamisin, perivicin alkaloitleri ile vincinsin glikoziti ve fitosteral vardır. Ciğer otu : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Mü silaj, tanen, reçine, saponin, silicin asit, şekerler ve sabit bir yağ mevcuttur. Civan perçemi (akbaşlı) : 46 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit ve uçucu bir yağ, achillein adlı acı bir glikozit taşır. Uçucu yağda pinenler, berneol, cine ol gibi maddeler vardır. Cülban : 2 Hastalıkta kullanılmıştır.
347 Çadır kuşağı : 20 Hastalıkta kullanılmıştır. Çakal eriği : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Amygdalin, şekerler, organik asitler ve pektin bulunmuştur. Çakşır otu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, saponin, nişasta, reçine, uçucu yağ ve bir alkaloit taşımaktadır. Çam : 33 Hastalıkta kullanılmıştır. Çam sakızı içinde reçine asidi ve kolofan isimli maddeyi taşır. Çam terementi esansının temel maddesi pinendir. Çam katranında fenol türevleri ve reçine asidi bulunur. Çam yaprağı esansı silvestren, kadien, terpineal, pinen, bornil asetat gibi kimyevi bileşikler ihtiva eder. Çam tomurcuğunda acı madde, uçucu yağ ve reçineli maddeler vardır. Çam kabuğunun başlıca maddesi tanendir. Çam fıstığı ise sabit yağ, protein ve selüloz içermektedir. Çam fıstığı : 34 Hastalıkta kullanılmıştır. Çam fıstığı beyaz : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Çam sakızı : 29 Hastalıkta kullanılmıştır. Çam sürgünü : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Çam tomurcuğu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Çan çiçeği : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Çasur : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Çatlangoç : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Çavdar mahmuzu otu : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Işıktan saklanır, kullanılacağı zaman öğütülür, dikkatli kullanılır. Çavşır otu : 38 Hastalıkta kullanılmıştır. Çay : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli madde teofilindir. Ayrıca kafein teobramin, tanin, uçucu yağ ve klorofil gibi maddeler ihtiva eder. Çayın kendine has güzel kokusu uçucu yağ ve tanenden kaynaklanır. Çayır otu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Çayırsedefi kökü : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Çemen otu : 50 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit ve uçucu bir yağ, mü silaj saponin, trigonellin al koloidi, diosgenin, kolin, firosterol mevcuttur. Çınar ağacı : 24 Hastalıkta kullanılmıştır. Çıtırgı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Çiçekli dişbudak ağacı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, reçine, saponin, mannitol ve fraxin isimli glikozit vardır. Çiçekli yosun (temre otu) : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Çiçeksiz dişbudak ağacı : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, tanen, uçucu yağ ve fraxin glikoziti vardır. Çiğ patates : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Çiğdem (kardelen) : 26 Hastalıkta kullanılmıştır. Tohumu Đçindeki en önemli madde kolşisin adı verilen alkaloiddir. Başta eklem hastalığı olmak üzere modern tıpta bir çok ilaç terkibine alınmıştır. Ayrıca sabit yağ, şekerler, tanen ve demekolsin vardır. A ve B vitaminleri. Çil kuşu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Çilek : 44 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, fragarin ve bir renk maddesi A, B1, B2, C, K vitaminleri, Uçucu yağ, organik asitler, flavonlar ve saponin vardır. Çilek kökü : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Çinko : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Çiriş otu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Çit hardalı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Çitlembik : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Çivit tohumu : 15 Hastalıkta kullanılmıştır.
348 Çoban çantası : 36 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, tanen, organik asitler, flavonlar ve saponin vardır. Çoban dayağı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Çoban düdüğü (asarın) : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Çoban püskülü : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Çoban süzeği : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Çoban tarağı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Çoban üzümü : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Meyvada elma, limon ve tartar asitleri, şekerler, pektin tanen, A ve C vitamini, myrtillin denen mavi boya maddesi vardır. Yapraklarda arbutin, tanen, hydrochinon bulunur. Çöpi çini (Çin kamışı) : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Çördük otu (yabani armut) : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Çörek otu : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit yağ, uçucu yağ, acı madde, saponinler, tanen, şekerler ve nigelin ile connigellin alkaloitleri bulunmuştur. Çöven otu : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, reçine ve saponinler taşımaktadır. Çuha çiçeği : 40 Hastalıkta kullanılmıştır. Etkili maddesi saponindir. Ayrıca uçucu yağı flavon glikozitleri ve şekerler vardır. Tanen, reçine, acı madde ve uçucu yağ taşımaktadır. Dağ eriği : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Dağ karanfili : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Dağ nohudu : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Dağ keçisi taşı (midesinde) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Dam koruğu (kaya koruğu) : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Damla sakız ağacı : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Dana burnu otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Dana bağırtan : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Yağ, mum, saponinler, acı madde ve hellebrin glikoziti taşımaktadır. Darı (ak darı) : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Darı fülfül (uzun biber) : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, uçucu yağ, rezin ve piperin isimli acı madde mevcuttur. Defne ağacı ve yemişi : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Yapraklarda tanen, acı madde ve uçucu yağ bulunur. Uçucu yağ cine ol, eugenol, graniol, pinenler mevcuttur. Delice Đncir : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Demir Hinti (Hint hurması) : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Demirli su : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Deniz haşhaşı (yabani) : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Deniz kadayıfı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Mü silaj, karbonhidratlar ve az miktarda iyot, brom, sodyum, potasyum, magnezyum mevcuttur Deniz köpüğü : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Deniz suyu : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Deniz taşı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Deniz üzümü (al yanak) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Dallarında tanen ve efedrin sınıfı alkaloitler içerir. Tıbben önemli olan efedrin 1924 de Çinli eczacı Chen tarafından izole edilmiştir. Dere otu : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Deve dikeni : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Deve dili : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Dikenli mersin : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Diş budak ağacı : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Kabuğunda P vitamini vardır.
349 Dişotu (kürdan otu) : 27 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, sabit ve uçucu yağ, visnadin, kellin gibi maddeler vardır. Domates : 26 Hastalıkta kullanılmıştır. A ve C vitaminleri vardır. Domuz dikeni : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Dövülmüş avrat otu (acı ot) : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, saponin, mü silaj ve kalsiyum oksalat kristalleri taşır. Drosera : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Dul avrat otu : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, fitosterol, inülin ve tanen vardır. Dut (beyaz dut) : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, organik asitler (sitrik, Tartarik, Malik asitler vb. ) tanen, pektin, kara dutta cyanin adlı boya maddesi ve köklerde ayrıca mü silaj bulunmaktadır. Duvar fesleğeni (bere otu) : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Mü silaj, katesik tanen, potasyum tuzları, flavon glikozitleri ve bir alkaloit taşımaktadır. Duvar sarmaşığı : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddesi zehirli bir glikozit olan hederindir. Ayrıca saponin de içerir. Düğmelice süpürge : 26 Hastalıkta kullanılmıştır. Düğün otu ve çiçeği : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Saponin, glikozitler, uçucu yağ ve aneminin gibi maddeler vardır. Dikkat zehirlidir. E vitamini : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Ebu cehil karpuzu : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Eğir otu : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Eğrelti otu (adi ılgın) : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. Tesirli maddesi ham fiilicindir. Ayrıca nişasta uçucu ve sabit yağ, reçine başlıcalar filmaron ve aspidinol olan floroglucin türevleri bulunmaktadır. Eğrice yonca : 20 Hastalıkta kullanılmıştır. Ekşi elma : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Ekşi inek ayranı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Ekşi yonca : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Hastalıkta kullanılmıştır. mü silaj ve potasyum tuzları içerir. Elim otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. A, B, C vitaminleri vardır. Elma : 58 Hastalıkta kullanılmıştır. A, B, C vitaminleri vardır. Enginar : 40 Hastalıkta kullanılmıştır. Flavonal glikozitleri tanen cynarin ve içinde cynoropicrin içeren bir acı madde taşır. A, B vitamini vardır. Erik : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Ermeni şafi : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Eşek hıyarı (acı düyek) : 53 Hastalıkta kullanılmıştır. Eşek kulağı : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Eşek marulu : 24 Hastalıkta kullanılmıştır. Eşek sütü : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Eşkın : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Et (Balık ) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Et (horoz) : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Et (koyun) : 45 Hastalıkta kullanılmıştır. Et (tavşan) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Et (tavuk) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Evelik bitkisi : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Demir bulunur. Fare kulağı (sülük otu) : 41 Hastalıkta kullanılmıştır. Fasulye : 10 Hastalıkta kullanılmıştır.
350 Fasulye kapçığı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Fener çiçeği : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Fesleğen (reyhan otu) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Fındık : 42 Hastalıkta kullanılmıştır. Fındık yağı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Fıstık : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Fil dişi : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Frenk asması : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Frenk Đnciri : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Frenk kimyonu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit yağ ve içinde carvol ile limonen maddelerini taşıyan uçucu yağ içerir. Frenk üzümü : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. C ve P vitaminleri bulunur. Funda : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Fülencemüşk : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Gebre otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Gelincik : 29 Hastalıkta kullanılmıştır. Zamk, şekerler, mü silaj maddeleri ve rhoeadin alkaloiti ile asidi gelinciğin içerdiği maddelerdir. Geyik otu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Gıvışgan otu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Saponinler, flavon glikozitleri ve bazı organik asitler içermektedir. Ginsenk : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Saponinler, ginsenin, panaxin gibi glikozitler, uçucu yağ, panasik asit B1 ve B2 vitaminleri ve fosfatlar içermektedir. Gökçe (ökse-burç) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. meyve ve dallarda yapışkan özelliği veren viskin, yapraklarda reçine saponin, tanen, viscotoxin alkaloidi ve organik asitler ile urson, inosiz bulunur. Göz otu : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Gözlük otu : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Gramasiola : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Greyfurt (ağaç kavunu) : 20 Hastalıkta kullanılmıştır. Đçinde elâ terindir vardır. Grip otu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Gül : 69 Hastalıkta kullanılmıştır. Gül çiçeği içinde, bir uçucu yağ (Gülyağı=oleum rosae) tanen, gallik asit, anthocyanin ve guercitrin isimli maddeler bulunur. Gülyağında ise koku verici olarak graniol ve sitronellol, eugenol ayrıca bazı aldehitler ve phenyletıl alkol vardır. Gülsuyunun temel maddesi de phenyletil alkoldür. Gül hatmi : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Gül yağı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Gümüş tozu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Güneş gülü (çiğ otu) : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Güneş gülü çiğ otunun içerdiği maddelerin araştırılması henüz yeni değil Karhl başlıca naftokinon adlı sarı renkli bir madde elde etmiştir. Ayrıca idrar renginden koyulaşmaya yol açan ve henüz bilinmeyen başka bir madde de söz konusudur. Güvercin : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Güvercin kanı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Güvercin kökü : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, mü silaj, kolum bin ve kolumbo asidi denilen acı maddeler, kolum banin, jatrorhizin ve palmatin adlı alkaloidler vardır. Güvey feneri (kandil otu) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Boya maddesi, organik asitler, physalin alkaloiti, tanen ve müsilaj vardır. C vitamini bulunur. Güz çiğdemi : 7 Hastalıkta kullanılmıştır.
351 Güzel avrat otu : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Güzel avrat otu atropa bellanun önemi bulundurduğu, ilaç sanayiinde de geniş olarak kullanılan atropin, skopolamin ve hyosiamin adlı alkaloid maddelerden ileri gelir. Köklerde alkaloid miktarı daha yüksektir. Güzel kokular : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Hamamelis : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Tannik asit, hamamelitan pholobaphen maddeleri ile uçucu yağ bulunur. Hamur : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Hanımeli : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Hardal (siyah) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Hardal tohumlarından müsilaj, sinapin, yağ, sinigrin, myrosin ve hardal siyah hardal yağı ihtiva eder. Haşhaş : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Haşhaştan elde edilen afyonun içerdiği en önemli madde morfindir. Bu kimyasal olarak alkaloid grubuna girer. Afyonda 20 den fazla alkaloid mevcuttur. Morfinden sonra en tanınmışları narkotin, papaverin, kodein, tebain ve narsein olarak sayılabilir. Diğerleri çok düşük yoğunluktadır. Hatmi çiçeği (gülhatmi) : 59 Hastalıkta kullanılmıştır. Asparagin, müsilaj, pektin, nişasta, uçucu yağ ve sabit yağ, şekerler bulunmaktadır. Havacıva otu (tüylü boya) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, mum ve alkannin isminde kırmızı bir boya maddesi taşır. Havlıcan : 24 Hastalıkta kullanılmıştır. Havuç : 96 Hastalıkta kullanılmıştır. C, B1, B2, A vitaminleri bulunur. Hazenbel : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. Hazzaziye : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Helile (kara ve sarı) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Hercai menekşe : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Herma parmağı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Hermele : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Hevhulma : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, şekerler, tanen, pektin ve salicarin denilen glikozit vardır. Hezeran çiçeği : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Hıt hıt : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Hıyar (salatalık) : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Hıyarı şenber ağacı : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Hindiba (Frenk salatası) : 41 Hastalıkta kullanılmıştır. Đnülin, uçucu yağ, acı maddeler, şekerler, glikozitler, müsilaj ve karbonhidratlar taşımaktadırlar. Özellikle C vitamini başta olmak üzere vitamin bakımından çok zengindir. Hindistan cevizi büyük : 54 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, şeker ve selüloza benzer bir madde içerir. Hindistan cevizi küçük : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Tadını ve kokusunu veren uçucu yağdır. Myristicin adı verilir. Uçucu yağ, şekerler ve selüloza benzer bir madde ihtiva eder. Hint keneviri (kendir otu) : 27 Hastalıkta kullanılmıştır. Esrar adı verilen maddeyi içerir. Bu madde reçinesinde bulunan cannabinol, cannabidial ve tetrahydrocannabinol gibi etkili kimyasal bileşiklerin bir karışımıdır. Hint keneviri kendir otunda bir de uçucu yağ vardır. Hint narı : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Hint sümbülü (Mekke ayrığı) : 33 Hastalıkta kullanılmıştır. Hint yağı (Hint baklası) : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Tohumlarda olcum cicini yani Türkçeci Hint yağı. Hint baklası denilen bir yağ, ricin denilen zehirli bir toksalbümin, cicini alkaloidi ve E vitamini vardır. Hint bademi yağı mevcuttur. Hint zafranı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Hodan : 5 Hastalıkta kullanılmıştır.
352 Horasani : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, uçucu yağ, santonin ve artemisin taşımaktadır. Horoz : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Horoz hayası : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Hurma : 76 Hastalıkta kullanılmıştır. Huş ağacı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Yapraklarda uçucu yağ, tanen, flavon glikozitleri ve betulin vardır. Hüd hüd kuşu : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Hülma : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Hünnap : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, müsilaj, tanen, pektin ve C vitamini mevcuttur. Hüsnü Yusuf (kır karanfili) : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, uçucu ve sabit bir yağ bulunmaktadır. Hydrastıs canadensis : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Hidrasitin, berberin ve kanadin isminde 3 etkili alkaloid içerir. Ihlamur : 104 Hastalıkta kullanılmıştır. Çiçeklerde tanen, müsilaj, şekerler, hesperidin, sudorific glikozit, saponin ve uçucu yağ taşımaktadır. Yapraklarda tiliacin isimli bir glikozit ve müsilaj mevcuttur. Kabuklar dada müsilaj vardır. Ilgın çiçeği : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Isırgan otu tohumu beyaz : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Isırgan otu ve tohumu : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Urticosit isimli glikozit, potasyum ve kalsiyum nitrat, asit, demir, klorofil ve yakıcı yaprak tüylerinde bu etkinin nedeni olan asetilkolin ile histamin tespit edilmiştir. Kara ısırgan tohumunda mü silaj ve sabit bir yağ bulunmaktadır. A ve C vitamini bulunur. Ispanak : 46 Hastalıkta kullanılmıştır. A, C, K vitaminleri bulunur. Itır çiçeği : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Đblis arpa otu : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Đç yağı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Đğde : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Đki kardeş kanı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Đnci çiçeği : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Đncir : 111 Hastalıkta kullanılmıştır. Şeker, organik asitler, sabit yağ ve A, B, C vitaminleri ihtiva eder. Đpek : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Đpeka (altın kökü) : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, şeker, yağ ve alkaloid vardır. Đt soğanı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Đyot : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Đzlanda likeni : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Likende önemli olarak likenin, dekstrolikenin likestrin, acı bir madde olan setrar asiti ve mü silaj vardır. Jentiyan : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Jentiyan kökü : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kaba yonca : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. kalsiyum, potasyum, demir, fosfor ve protein içerir. Ayrıca A, C, D, E, K, L vitaminleri bulunur. Kabak (balkabağı) : 74 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, sabit yağ, steroller ve tenyalara etkili madde olan sukurbitin içerir. Kabakulak otu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Kâbuli : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Kadın sütü : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kadın tuzluğu (sarı çalı) : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, mü silaj, ayrıca berberin, oxycantin, palmatin, jatrorhizin gibi alkaloitler içermektedir. Meyvelerde C vitamini, elma ve limon asitleri bulunmaktadır. Kadife çiçeği : 8 Hastalıkta kullanılmıştır.
353 Kafur ağacı : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanınmasına Seben olan madde, adıyla anıldığı Kafur ağacıdır. Kahkaha çiçeği : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Kahve : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. En fazla kafein olmak üzere, teofilin ve teobramin adlı tıbbi maddeleri ayrıca tanen, uçucu ve sabit yağ, şekerler, selüloz taşımaktadır. Kakao (Hint bademi) : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Başta teobramin olmak üzere az miktarda kafein ve teofilin denilen kantinler, nişasta, azotlu maddeler ve ünlü Kakao Kakule : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Rezin, sabit ve uçucu yağ, terpineal ve sine ol gibi maddeler ihtiva eder. Kakulla : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kalkan otu : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Kambil otu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Kanada sediri tohumu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kanarya otu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, reçine, tanen, senecinin al koloidi, inilin ve flavon ol taşır. Kantaron (sarı) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, tanen, acı maddeler, reçine, pektin, kolin, zamk, hyperin isimli sarı renk boya maddesi ve hypericin isimli kırmızı renk boya maddesi vardır. Kaplumbağa : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kaplumbağa kanı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara ağaç : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara boya : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara boynuz otu : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara buğday : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara bunda el hacı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara çalı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara çam : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara çula : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara dut : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara günlük (sığala) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Sığala yağı içinde styral denilen uçucu yağ vanilin, reçine, cimnamik asit, styracin ve storecin maddeleri bulunmaktadır. Kara ısırgan : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara kafes : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara kavak : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara lahana : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. C vitamini bulunur. Kara turp : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kara yemiş : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Karabaş lavanta çiçeği : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Saponinler, glikozit maddeler ve uçucu yağ taşımaktadır. Uçucu yağda Kafur ağacı, borneol, cine ol gibi kimyasal maddeler vardır. Karabiber : 59 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, uçucu yağ ve acı tadını veren pipetin isimli madde vardır. Karabiber yağı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Karaçalı (çalıdikeni) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit yağ, tanen ve paliurin mevcuttur. Kara dut : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Karakafes otu : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. müsilaj, consodolidin, allantoin tanen ve symphytocynoglossin maddeleri vardır. Karamuk (sarı ağaç) : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, organik asitler, C vitamini, reçine ve mü silaj içermektedir.
354 Karanfil : 63 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, tanen ve başlıca maddesi eugenol olan uçucu yağ ve bir de sabit yağ vardır. Karga büken : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kargabüken tohumlarında albümin ve şahmı yağdan başka, striknin, bresin, vomisin isimli alkaloitler, igasur asidi, son olarak da loganin glikoziti varır. Karnı yarık otu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Müsilaj, sabit yağ ve aucubin isimli bir glikozit maddesi vardır. Karnı bahar : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Karpuz : 27 Hastalıkta kullanılmıştır. Kartopu ağacı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Organik asitler, tanen, şekerler, reçine, valerian asidi, fitosterol ve viburin adlı acı maddeyi içerir. Kartopu çiçeği : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kasık otu : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Kasnı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, zamk ve uçucu yağ bulunmaktadır. Kaşık otu : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Katır kuyruğu : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Katır tırnağı : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Katran : 45 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddesi reçinedir. Katran ağacı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddesi reçinedir. Katuna : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Kavak : 24 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, reçine, salisin ve populin isimli glikozitler, tanen içermektedir. Kavlu kan : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kavun : 61 Hastalıkta kullanılmıştır. Kavza kökü : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Kaya kuyruğu : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kayın ağacı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kayısı : 45 Hastalıkta kullanılmıştır. Meyve, şekerler, vitaminler, mü silaj ve bir renk maddesi, tohumlar başlıca amygdalin adlı zehirli maddeyi ve bir yağ içerir. Kayışkıran (kayık çiçeği) : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, zamk, şekerler, organik asitler, saponin ve flavon türevleri ile anonin glikoziti içerir. Kaymak : 35 Hastalıkta kullanılmıştır. Kaz ayağı : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Kebabiye : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Kebere (kedi tırnağı) : 24 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, flavon glikozitleri ve karbonhidratlar içermektedir. Keçi : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Keçi boynuzu : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, karbonhidratlar, yağ, selüloz tanen ve azotlu bileşikler taşımaktadır. Keçi gevişi : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Keçi kanı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Keçi sakalı : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Keçi Sedefotu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, galegin isimli alkaloit madde ve acı maddeler taşır. Kedi ayağı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kedi otu : 42 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, şekerler, reçine, tanen, uçucu yağ, chatinin ve valerin alkaloitleri ile valerianik asit ayrıca bronil asovalerit içerir.
355 Kedi Tırnağı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kehribar : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Kekik : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Đçinde karvakral içeren uçucu yağ ve tanen vardır. Acı madde saponin tanen ve içinde tim ol, gibi uçucu yağ taşır. Keklik : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Keklik gözü (kanavcı otu) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Cymarin isimli bir glikozit ve ayrıca bir alkaloit taşımaktadır. Keklik üzümü : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kemik : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kendir : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kendir tohumu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kenger otu : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Başlıca maddesi sakız dır. Kepek : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Kepekli ekmek : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kereviye : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kerevit : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kereviz : 79 Hastalıkta kullanılmıştır. Kestane : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı madde, tanen, uçucu yağ ve betain maddelerini taşımaktadır. Keten tohumu : 54 Hastalıkta kullanılmıştır. Keten siyelek tohumunda yağ, müsilaj, protein ve bir glikozit madde olan linamarin bulunmaktadır. Kıpti baklası : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kıpti taşı : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Kılıç otu : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Kına : 80 Hastalıkta kullanılmıştır. Kına çiçeği : 20 Hastalıkta kullanılmıştır. Kına çiçeği yağı : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Kına kına : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Kınakına kabuğunda 30 a yakın alkaloid vardır. Bunlardan en önemlisi tarihi değeri de olan kinin, önemlileri ise kinidin, çinkonin ve çinkonindir. Bunlardan başka glikoz, sakaroz, kinovoz adı verilen şekerler, kinik asit, kinotannik asit, reçine ve tanen kınakınada bulunan maddelerdir. Kına yağı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kır yasemini : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırk baş yumrusu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırk boğum : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırk damar : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. C vitamini vardır. Kırlangıç otu (temre otu) : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, chelidoxantin adlı sarı renkli bir boya maddesi, chelidonin, sanguinarin, berkerin ve spartein isimli alkaloidler içerir. Kırmızı baldırı kara : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırmızı gürgen : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırmızı mürver : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırmızı pancar : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırmızı sütlengeç : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırmızı Yavşanotu : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırmızı yonca : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kırmızı Yüksükotu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır.
356 Kısa mahmut (dalak otu) : 26 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı madde, saponin, tanen, reçine ve glikozitler taşımaktadır. Kızıl ağaç : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kızılcık : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Meyvada şekerler, müsilaj ve malik ile sitrik asitler, kabuklarda ise reçine ve tanen mevcuttur. Kili ermeni : 24 Hastalıkta kullanılmıştır. Kimyon : 69 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, reçine, sabit yağ ve cuminal içeren uçucu bir yağ taşır. Kiraz : 33 Hastalıkta kullanılmıştır. Meyvelerde şekerler, elma ve limon asidi, A, B, C vitaminleri, saplar ve gövde kabuklarında ise tanen ile potasyum tuzları vardır. Zamk içinde de şekerler ve glukronik asit bulunur. Kiraz çöpü : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kireç : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Kirpi : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Kişniş : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Kişniş (kara kimyon) : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, tanen, şekerler, sabit yağ ve içinde coriandrol, graniol, pinenler olan uçucu yağ içermektedir. C vitamini bulunur. Kitre : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Koca yarpuz : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Koca yemiş : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Meyvelerde bol miktarda C vitamini, şekerler, tanen bulunmaktadır. Kocayemiş yaprağı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kokar ağaç (osuruk ağacı) : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, tanen, C vitamini, ailantin isimli acı madde ve sabit yağ taşımaktadır. Kokar sedef : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Kokulu yonca : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Kola bitkisi : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kola bitkisi tozunun belli başlı tesirli maddeleri kafein, tefofilin, teobramindir. Ayrıca tanın, şeker ve nişastada muhtevasında bulunur. Kola cevizi : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kolza : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Kondurango : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, reçine, madeni maddeler ve kondurangin adlı glikozitler vardır. Kopuk : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Koyun : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Koyun otu (fıtık otu) : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, müsilaj, acı madde ve phytosterol içerir. Koyun sakalı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Koyun tavşanı : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Koza ağacı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Koza çiçeğinin etkili maddeleri kosotoxin, kosin, kosidin, protokosin, kimyasalları ile reçine, tanin ve uçucu yağdır. Kök boya : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddeleri ruberythryk asit, rubiadin ve purpuridin adlı glikozitleridir. Bu glikozitler kurutma sırasında alizarin adlı boyar maddeye dönüşür. Kömür Tozu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Köpek : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, tanin, saponin ve solanin alkoidi içerir. Köpek dili : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, zamk, uçucu yağ, reçine, sakaroz, consolidin ve cynoglossin alkaloidleri içerir. Köpek üzümü : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, tanen, saponin ve solanin alkaloidi içermektedir. Kroton : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit yağ ve reçine tohumların başlıca maddeleridir.
357 Kudret narı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, reçine ve momordican adlı acı bir madde içermektedir. Kuduz otu : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Kum : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kum banyosu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kum otu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Kurbağa kanı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Kurşun : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, sabit yağ, plumbagol adlı acı ve kusturucu medde içerir. Kurşun otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, sabit yağ, plumbagol adlı acı ve kusturucu maddeyi taşır. Kurt : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Kurt (kaplan boğan otu) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Yedek besin olarak çok miktarda nişasta ve başlıcaları napellin ve akonitin olan alkaloidler içermektedir. Kurt ayağı : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Kurtlu diken : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kurtpençesi (yılan kökü) : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, glikoz, tanen, silicic asit, kırmızı bir boya maddesi ve antrakinon türevleri içermektedir. Kurtum : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kuru fasulye : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kuş konmaz : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. A, C vitaminleri, şekerler, saponin, asparagin, mannit, coniferin gibi maddeler içermektedir. Kuş otu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Kuş tırnağı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kuş üzümü : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kuşburnu (yabani gül) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, sitrik ve malik asit, tanen ve başta C olmak üzere, A, B vitaminleri taşır. Kuyruk yağı : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Kuzgun ayağı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Kuzu kulağı (labada) : 32 Hastalıkta kullanılmıştır. Yapraklarda potasyum oksalat, köklerde ise tanen, antrakinon türevleri, nişasta, şekerler, reçine vardır. C vitamini zengindir. Kübabe (kebabiye) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, Kübabe (kebabiye) asidi vardır. Küçük kantaryün : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Küçük kuşuta : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Kükürt : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Kül : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Kürar : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Kürar, toxiferinler, tüborkürarin gibi alkaloid maddeleri içerir. Küsküt tohumu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Labada otu : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. Laden fidanı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Laden otu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, tanen ve reçine taşımaktadır. Ladin : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Lahana : 65 Hastalıkta kullanılmıştır. B ve C vitaminleri bulunur. Lahana göbek : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Lakva yağı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Lale çiçeği : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Latin çiçeği : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Lavanta çiçeği : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Pinen, cineol, borneol ve organik asitler içeren bir uçucu yağı vardır. Bir de bol miktarda tanen ihtiva eder. Lebak ağacı : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Leylak : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Leylek kakacı otu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Likopod (kurtpençesi) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. % 50 oranında yağ, uçucu bir alkaloid, şekerler, mum, müsilaj, albüminli maddeler ve lycopadin, clavatin, clavatoxin adlı alkaloidler vardır. Limon : 110 Hastalıkta kullanılmıştır. Limon suyunda sitrik asit, şekerler, pektin ve C vitamini bulunur. Limon kabuğunda ise olcum citri denilen eterik bir yağ, hesperidin, şekerler, C vitamini müsilaj, malik ve sitrik asitler mevcuttur.
358 Limon otu (melisa otu) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Organik asitler, cineol, limonen, terpenler, graniol ve borneol gibi maddeler vardır. Limon tuzu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Lobelya : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Đçerdiği en etkili alkaloid lobelin olup, diğerleri daha az etkilidir. Loğusaotu (kurtluca) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Madımak : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, glikoz, tanen, uçucu yağ gibi maddeler içerir. Mağilan dikeni : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Mahlep : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Mahmude (bingözotu) : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Şeker, nişasta, müsilaj, tanen ve büyük miktarlarda reçine ihtiva eder. Reçinede scammomin adlı bir glikozit vardır. Mahmuze : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Malatura : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Malt hulasası : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Mananuk : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Mandalina : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Manisa lalesi : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Mantar : 43 Hastalıkta kullanılmıştır. Marul : 73 Hastalıkta kullanılmıştır. B, B1, C, A vitaminleri bulunur. Mavi çarkı felek : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Etkili maddesi pasiflorin adı verilen bir alkaloiddir. Mavi peygamber çiçeği : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Maydanoz : 71 Hastalıkta kullanılmıştır. Yaprakları, A, B, C, K vitaminleri bakımından zengindir. Kalsiyum ve demir içerir. Tohumlarda apiin glikoziti, apiol, terpenler pinenler içeren bir uçucu yağ, sabit yağ ve flavon türevleri vardır. Mayıs çiçeği : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Mazı : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Mazı yaprağı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Mekke pelesengi : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Meksika atlas çiçeği : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddesi meskalin denilen alkaloiddir. Melekotu : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, tanen, petroselin asidi, anjelik asidi, valeryan asidi, reçine, acı madde angelicin ve lactone maddeleri içerir. Mendek : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Menekşe : 42 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, tanen, saponinler, flavon glikozitleri iridin, vialamin ve emetin benzeri bir alkaloid içerir. Mercan : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Mercan kökü : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Mercan köşk : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Mercanköşk (merzengüş) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Mercimek : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Mercivan Otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Merkep turuncu : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. Mersin ağacı : 75 Hastalıkta kullanılmıştır. Meyveler, uçucu yağ, tanen, şekerler ve sitrik ile malik asit gibi organik asitler taşır. Yapraklarda ise reçine, acı madde, tanen ve uçucu yağ vardır. Mersin yağında da myrtol, terpen, pinen ve gnerainol bulunur. Mersin ağacı meyvesi : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Mersin ağacı yaprağı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Merzengüş (mercanköşk) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağlar, tanen, acı maddeler, terpenler, karvakrol ve ketonlar bulunur. Saponin de mevcuttur. Meçteki : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Meşe ağacı : 58 Hastalıkta kullanılmıştır. Mazı gallik tanen başta olmak üzere gallik asit, ellagik asit, nişasta ve şeker içermektedir. Palamut ve palamut kahvesi de aynı maddeleri içermekte olup, Meşe Türk meşesi kabuğunda ek olarak bir de acı madde bulunur. Meyan kökü : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Glikoz, sakkoroz, nişasta, tanen, asparagin, yağ, zamk, reçine, çok tatlı olan glycyrrhizik asidi ve glycyrrhizin, taşımaktadır.
359 Mısır : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Mısır püskülünde şekerler, yağ, troller reçine, çok miktarda potasyum tuzları ve allantoin isimli madde vardır. mısır tanelerinde ise nişasta, A vitamini ve doymamış yağ asitleri mevcuttur. Mısır püskülü : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Mine çiçeği : 27 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, acı madde, verbanelin ve verbenin isimli glikozitler taşır. Misk : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Misk Ada çayı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Misk otu (bostan karanfili) : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Misk soğanı : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Misvak : 60 Hastalıkta kullanılmıştır. Mor menekşe : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Moral : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Muşmula : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Muz : 45 Hastalıkta kullanılmıştır. Mübarek dikeni (bostan otu) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Müdürmük (burçak) : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, yağ, şekerler ve zehirli bir madde vardır. Müge (inci çiçeği) : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Müsilaj, uçucu yağ, saponin ve convallomarin, convallarin, convallotoxin isimlerinde üç tane kardiotonik glikozit madde içerir. Mührüsüleyman : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, saponin, tanen, asparagün ve yapraklarda C vitamini vardır. Mürdesenk : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Mürsafi : 48 Hastalıkta kullanılmıştır. Mürver ağacı : 27 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu ve sabit yağ, reçine, tanen, müsilaj, şekerler, rutin ve sambunigrin isimli maddeler içerir. Mürver çiçeği : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Mürver yaprağı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Müşakkak taşı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Nane : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Nane yapraklarında tanen, reçine, şekerler, acı madde ve uçucu yağ vardır. Uçucu yağda ise nanenin etkili maddeleri olan, başlıca mentol mentor, cadinen, pinenler ve cineol mevcuttur. Nane esansından elde edilen mentol itriyat ve parfümeri sanayiinde sıkça başvurulan koku verici bir maddedir. Nar : 101 Hastalıkta kullanılmıştır. Kök ve gövde kabuğu nişasta, mannit, reçine, triterpenik asitler, tanen, pelletierin isimli alkaloidleri içerir. meyve kabuğu ve çiçeklerde ise yine yukarıda saydığımız alkaloidleri ve tanen vardır. Nasır otu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Nergis çiçeği : 70 Hastalıkta kullanılmıştır. Müsilaj, karbonhidratlar ve narcissin alkaloidi taşır. Nevruz otu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Nilüfer (sarı nilüfer) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, nişasta, glikoz, reçine ortak maddeler olup, sarı Nilüfer-sarı nüiüferde nupharin beyaz Nilüfer-sarı nüiüferde ise nymphaein alkaloidi vardır. Nışadır : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Nohut : 48 Hastalıkta kullanılmıştır. Oğulotu (melisa) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı madde, reçine, müsilaj, tanen ve uçucu yağ vardır. Uçucu yağda citral citronellal, citronellol, graniol, linalol ve pinenler vardır. Okaliptüs (sıtma ağacı) : 38 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, reçine, acı madde, ökaliptol denilen uçucu yağ ve flavon glikozitleri taşır. Oltu otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Orman gülü (komar) : 5Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, uçucu yağ, erikolin ve andromedotoxin adlı glikozitleri içerir. Ödağacı (udi hindi) : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı madde, antrakinon türevleri, uçucu yağ ve reçine taşır. öksürükotu (devetabanı) : 15stalıkta kullanılmıştır. Müsilaj, acı maddeler, tanen, tussilagin, senkirkin alkaloidleri, organik asitler, inülin, şekerler ve phytosterol denilen bir madde vardır. Öksüz otu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Öksüz urganı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Öküz eti : 5 Hastalıkta kullanılmıştır.
360 Ölmez çiçek (arı çiçeği) : 6Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, acı madde, kumarin, flavon glikozitleri ve uçucu yağ mevcuttur. Ölü çiçeği : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Ördek : 9Hastalıkta kullanılmıştır. Örümcek ağı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. P vitamini : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Paça : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Pamuk : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Ham pamukta yağ, su ve selüloz vardır. Panama kabuğu : 7Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, şekerler ve saponin içerir. Pancar : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Papağan : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Papatya : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, acı madde, tanen, flavon glikozitleri ve bisabolol, azulen, terpenler, salisilik asitler gibi maddeler taşıyan uçucu bir yağ vardır. Parsa : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Parsamba : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Patates : 38 Hastalıkta kullanılmıştır. Patlangıç : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Patlıcan : 24 Hastalıkta kullanılmıştır. Pazı : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Pekmez : 29 Hastalıkta kullanılmıştır. Pelesenk ağacı : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine ve saponinler içerir. Pelin otu : 52 Hastalıkta kullanılmıştır. Güzel kokulu, mavimsi renkli bir uçucu yağ, flavon glikozitleri ile absinthol ve absinthin, anabsinthin adlı acı glikozitleri taşımaktadır. Peygamber ağacı (gayak ağacı) : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, uçucu yağ ve saponinler vardır. Ayrıca gayakol isimli maddeyi taşır. Peygamber çiçeği : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Peynir : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Pırasa : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Pırnar : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Pıtrak : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Pıtırsak : 2Hastalıkta kullanılmıştır. Pilocarpus jaborandi : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddesi pilokarpindir. Bundan başka saborin adlı bir alkaloid ve yapraklar ovuşturulduğunda kuru portakal kabuğu kokusunu andıran bir kokuya sebep olan uçucu bir yağ mevcuttur. Pireotu (oltuotu) : 7astalıkta kullanılmıştır. Reçine, sabit ve uçucu yağ ile piretrin adı verilen maddeler verilir. Pirinç : 57 Hastalıkta kullanılmıştır. Podophyllum pellatum : 2Hastalıkta kullanılmıştır. Podophylin, podophylotoxin, pikrodophylin ve quercetin adlı maddeler vardır. Polen : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Poligala (süt otu) : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Tesirli madde saponindir. Bundan başka şahmi yağ ve golterin isimli madde vardır. Porsuk ağacı : 6Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, acı madde, tanen taxicatin isimli bir glikozit ve taxin isimli zehirli bir alkaloid bulunmaktadır. Portakal : 43 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, müsilaj, uçucu yağ ve bol miktarda C vitamini ihtiva eder. Ratanya : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta şekerler ve ratanya tanini maddesi vardır. Rauwolfia serpentina : 12Hastalıkta kullanılmıştır. Bitki alkaloid bakımından oldukça zengindir. Bunlara topluca rauwolfia alkaloidleri adı verilir. En önemlisi reserpin olup günümüzde tıbbi ilaç olarak tüketilmektedir. Diğerleri roxinil, asmalin, rescinamin, alseroxylone vs. dir. Raventçini : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Ravent (uçgun) : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Tesirli birkaç maddenin en önemli oksimetilantrakinon, emodin ve chrysophan asididir. Ayrıca tanenler ve bol miktarda kalsiyum oksalat kristalleri mevcuttur. Reyhan çiçeği : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Rezene : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Müsilaj, şeker, nişasta, tanen, sabit ve uçucu yağ taşır. Uçucu yağ Đçindeki önemli maddeler Anasonda da bulunan anethol ve astragoldür.
361 Roka salatası : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabır otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabun otu : 20 Hastalıkta kullanılmıştır. Zamk, reçine, müsilaj, uçucu ve sabit yağ ve en önemlisi saponin içerir. Safran : 43 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, organik asitler, uçucu ve sabit yağ crocin adlı boya maddesi ve pikrokrosin isimli acı bir madde içerir. Sakız ağacı sakızı : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı madde, uçucu yağ, reçine, mastıcın bulunur. Sakız otu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Sakızlık : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Salata yemeği : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Salep (çam çiçeği) : 20 starlıkta kullanılmıştır. Nişasta, glikoz, früktoz, müsilaj ve uçucu bir yağ taşır. Salkım söğüt : 26 Hastalıkta kullanılmıştır. Sandal ağacı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Sandaloz sakızı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Sanginar : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Saparna (öz dikeni) : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, rezin ve sar saponin maddeleri mevcuttur. Sarı burçak : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarı çiçek : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarı kök : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarı süsen : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarı yasemin : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, uçucu yağ, acı madde ve gelsemine, gelseminine, gelsemoidin alkaloidleri içerir. Sarı yonca : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarı baş otu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarımsak : 122 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarımsak otu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarımsak yağı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Sarısabır : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı madde, antrakinon türevleri, uçucu yağ ve reçine taşır. Sarmaşık : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Sasafras : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Safrol, phellandren ve pinenden ibaret uçucu yağ mevcuttur. Sayvan : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Saz : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Sedef otu ve çiçeği : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Sedef taşı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Sedefotu ve çiçeği : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, pektin, uçucu yağ, flavon glikozitleri taşır. Uçucu yağda methylnonylketon, cineol, limonen, pinen gibi maddeler vardır. Diğer bir önemli maddesi de P vitaminidir. Sedir ağacı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine Selenyum : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Selvi (servi ağacı) : 42 Hastalıkta kullanılmıştır. Kozalakları tanen, yaprak ve genç dalları uçucu yağ bakımından zengindir. Uçucu yağda pinen, furfural, cymen, sylvestren, terpinol, cadinen, cedrol bulunur. Selvi ağacı kozalağı : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Selvi tohumu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Semiz otu : 33 Hastalıkta kullanılmıştır. Semiz otu tohumu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Serkele otu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Sermak : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Seylan kaşusu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Arek yabani hurmaolin isimli alkaloidi içerir. Sığır kuyruğu : 28 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, sabit ve uçucu yağ, müsilaj, reçine, renkli maddeler, saponin ve flavon glikozitleri mevcuttur. Sığır sütü : 34 Hastalıkta kullanılmıştır. Sığırdili : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, madeni tuzlar, müsilaj, tanen ve bazı alkaloidler vardır. Sıraca otu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Sırça otu (yapışkan otu) : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. Sicimlik (kuş otu) : 11 Hastalıkta kullanılmıştır.
362 Sinameki : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Sinameki yaprağı ve meyvesi rezin, flavon glikozitleri ve etkili maddesi olarak antrakinon türevleri taşımaktadır. Ayrıca müsilaj ve tartarlarda içerir. Sinir otu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Sinirli ot : 45 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, pektin, müsilaj, organik asitler ve aucubin adlı glikozit maddeyi taşırlar. Sipier otu : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Sirke : 58 Hastalıkta kullanılmıştır. Sirke tortusu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Siyah banotu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Siyah kurtluca : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Siyah sürme : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Siyah turp : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Soğan : 92 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, organik asitler, A, B, C vitaminleri, sülfürlü bir uçucu yağ ve alliin türevleri içermektedir. Solucanotu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, şekerler, uçucu ve sabit yağ ile flavon glikozitleri bulunur. Soya fasulyesi : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Yağ, önemli miktarlarda protein, karbonhidratlar selüloz, azotlu ve azotsuz bileşikler içerir. A, B, E vitaminleri bulunur. Söğüt (aksöğüt) : 49 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, reçine ve etkili madde olarak şalisin glikoziti içerir. Saparna : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Strofantus : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Đçindeki tıbbi açıdan çok önemli madde strofantindir. Ayrıca yağ, reçine, albümin kombe asidi ve bunlarla beraber cholin ve trigonellin adlarında iki madde daha vardır. Su Baldıranı : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, uçucu yağ ve zehirli bir madde olan cicutoxin taşır Su kabağı çekirdeği : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit yağ, reçine ve saponin içermektedir. Su kamışı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Su kerevizi : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Su nanesi : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Su teresi : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Su yoncası (acıyonca) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, tanen, menyanthin ve melianthin isimli glikozitler, gentianin alkaloidi. isimli, glikozitler, içerir. Su zambağı (mavi zambak) : 38 Hastalıkta kullanılmıştır. Sumak : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, şekerler, mum, flavon glikozitleri, sitrik, malik ve tartarik asitler bulunur. Susam : 33 Hastalıkta kullanılmıştır. Susamın en önemli maddesi yağdır. Bu yağda oleik, palmitik, linoleik, stearik asit gibi yağ asitleri vardır. Susam yağı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Su teresi : 61 Hastalıkta kullanılmıştır. Cluconosturtiin adı verilen, kükürtlü glikozit bir madde, demir yağ, myrosin isimli enzim taşımaktadır. A, C, D, E vitaminleri bulunur. Sümbüleli (yer yosunu) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Sümbül : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Süpürge katırtırnağı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Sparetin alkaloidi, oxytyramine, sarothamnin, genistein ve sarı pigment içermektedir. Süpürge otu (funda) : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, tanen, uçucu yağ, arbutin ve erikloin glikozitlerini taşır. Sürincan çiçeği : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Süsen : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Menekşe kokusunu veren iron isimli bir maddedir. Ayrıca iridin, tanen, reçineler, şekerler ve yağ mevcuttur. Süt : 21 Hastalıkta kullanılmıştır. Süt otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Süt taşı : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Sütleğen (sütlüce otu) : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Sütte reçine, nişasta ve kauçuk, tohumlarda yağ vardır. Şahtere otu : 36 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, şeker, fumarik asit ve fumarin alkaloidi içerir. Dikkat Şakayık (ayı gülü) : 46 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, nişasta, şekerler paenol tanen veperegninin isimli alkaloid.
363 Şalgam : 35 Hastalıkta kullanılmıştır. C vitamini bulunur. Şam fıstığı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Yenirse iyi gelir. Şam karanfili : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Şap : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Şapla : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Şebboy : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Şeftali : 42 Hastalıkta kullanılmıştır. A vitamini boldur. Şeker : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Şeker kamışı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerci boyası : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit yağ, şekerler, tanen, mum, anthocyan sınıfı bir boya, meyvalarda, zamk ve saponinde ek olarak kökte bulunur. Şerbetçi otu (maya otu) : 22 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, humulon ve lupullon adlarında acı maddeler, reçine, mum, tanen taşımaktadır. Uçucu yağ içinde hamulen, myrcen, terpen ve valerianik asit esterleri bulunmuştur. Şeytan değirmeni (öd dikeni) : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Şeytan otu (hiltit) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Organik asitler, zamk, reçine ve uçucu bir yağ taşır. Şimşek ağacı (çulak ağacı) : 19 Hastalıkta kullanılmıştır. Şimşir ağacı : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, uçucu yağ, tanen, zamk ve parabuxin gibi alkaloidler içerir. Şimşir yaprağı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Tabaşir : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Taç otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Taflan (kara yemiş) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Yapraklarda şekerler, tanen kalsiyum oksalat, emulsin isimli bir enzim, prulaurasin adlı bir glikozit vardır. Bunun parçalanmasıyla çok zehirli bir madde olan HCN yani siyanhidrik asit meydana gelir. Tanbul ağacı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Tarçın (Çin tarçını) : 75 Hastalıkta kullanılmıştır. Eterik yağ, nişasta, reçine, tarin ve Tarçın Çin tarçını aldehiti içerir. Tarhun : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, acı madde ve uçucu yağ taşımaktadır. Taş anasonu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ ve saponin vardır. Taş kınası : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Taş üzümü : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Taş yoncası (koç boynuzu) : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Melilat asidi, az miktarda uçucu yağ, flavon glikozitleri, tanen, madeni maddeler ve etkli madde olarak kumarin ihtiva eder. Tatula (boruçiçeği) : 32 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, uçucu yağ, tanen, şekerler ve ruscogenin ile neoruscogenin adlı saponinler taşır. Tavşan : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Tavşan kanı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Tavşan kulağı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Tavşan memesi (yaban mersini ) : 20 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, uçucu yağ, tanen, şekerler ve ruscogenin ile neoruscogenin adlı saponinler taşır. A ve C vitaminleri vardır. Tavuk : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Tavuk eti : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Taze fasulye : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Taze köpek üzümü : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Taze peynir : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Teber fidanı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Teke : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Teke kanı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Telli kavak : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Temir Hindi (Hint hurması) : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Tere otu ve tohumu : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Kükürtlü bir glikozit, A, C ve D vitaminleri, selüloz içermektedir. Tere yağı : 51 Hastalıkta kullanılmıştır. Terebentin : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Tespih ağacı : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Testere tozu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır.
364 Tıbbi mis kotu : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen ve uçucu yağ içerir. Topalak : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Trabzon hurması : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Şekerler, asitler ve tanen ihtiva eder. Tuğla yağı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Tunus baklası (çemen unu ) : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Turp : 58 Hastalıkta kullanılmıştır. Turp otu : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Turunç : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Turunç meyvaları şekerler, zamk, müsilaj ve bol miktarda sitrik asit ile C vitamini içerir. Tuz : 46 Hastalıkta kullanılmıştır. Tütün : 26 Hastalıkta kullanılmıştır. Tütün yapraklarında tanen, nişasta, zamk, reçine ve alkaloidler vardır. Hepimizin bildiği gibi en önemli alkaloid nikotindir. Bunun yanında nikotine benzeyen nornicotin gibi alkaloidlerde içermektedir. Unkut : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Uyuz otu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Üdülkahr : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. yüksük otu : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Değişik türler içinde çok çeşitli maddeler mevcuttur. En tanınmışları digoxin, digitoxin, gitoxin, lanatosid A B C D E vitaminleri aynı zamanda piyasada ilaç olaraktan kullanılmaktadır. Üyev ağacı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. A ve C vitamini bulunur. Üzerlik tohumu : 72 Hastalıkta kullanılmıştır. Harmin, harmalin, harmalol ve peganin alkaloidleri ile yağ içerir. Üzüm : 112 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddesi içerdiği bol miktardaki glikozudur. Ayrıca elma ve limon asidi ile tanen de mevcuttur. A, B1, B2, C vitaminleri bulunur. Üzüm yaprağı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Vanilya : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Veba otu (kel otu) : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Saponin, petasin ve isopetasin başlıca içerdiği maddedir. Venüs saçı (baldırıkara) : 43 Hastalıkta kullanılmıştır. Acı madde, tanen, uçucu yağ, mü silaj ve bir miktar şeker taşır. Vişne : 12 Hastalıkta kullanılmıştır. Yaban eriği : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. C vitamini bulunur. Yaban marulu : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Yaban mersini : 25 Hastalıkta kullanılmıştır. Yaban narı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Yaban şah tanesi : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Yaban yasemini (sofur) : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Dulcamarin, soladulcin, solacein gibi alkaloidler ve saponin vardır. Yabani akdiken : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani armut ağacı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani elma : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani fare kulağı : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani hardal : 31 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani havuç : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani hindiba : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani hindiba kökü : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani kiraz : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani melekotu : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani nar ağacı : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani nohut : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani patlıcan : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani roka : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani sarımsak : 17 Hastalıkta kullanılmıştır. C vitamini bulunur. Yabani semiz otu : 18 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani turp : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani Yulaf : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Yabani zeytin ağacı : 5 Hastalıkta kullanılmıştır.
365 Yağmur suyu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Yahudi otu (altın başak) : 5 Hastalıkta kullanılmıştır.. Saponinler, flavon glikozitleri ve P vitamini içermektedir. Yakı otu : mukaddes defne Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, yağ ve şekerler vardır. Yakı otu (mukaddes defne) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Yakut : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Yalan ak diken : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Yalancı acı ağaç : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddesi acı tadını veren pikramin olup, ayrıca reçine ihtiva eder. Yalancı dişotu : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, acı madde, sabit yağ, visnagin meladinin, kellin maddelerini taşımaktadır. Yalancı iğde : 5 Hastalıkta kullanılmıştır. B, E ve özellikle C grubu vitaminler, organik asitler ile flavon glikozitleri taşır. Yalancı sinameki (patluk) : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Rezin, flavon ve antrakinon türevleri denilen maddeleri ihtiva eder. Yanmış kurşun : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Yapışkan otu : 20 Hastalıkta kullanılmıştır. Yasemin : 16 Hastalıkta kullanılmıştır. Yavşanotu (yarpuz filiskin) : 83 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, şekerler ve içinde pulegon adlı maddeyi taşıyan uçucu yağ içerir. Yemen safranı : 10 Hastalıkta kullanılmıştır. Yen tün : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Yer elması : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Yer fesleğeni : 13 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, saponin, acı madde, hermidin adlı renkli bir boya maddesi, methylamin, içermektedir. Yer fıstığı (Amerikan fıstığı) : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. En önemli maddesi yağdır. Yer kestanesi : 9 Hastalıkta kullanılmıştır. Yer müruru : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Yer mürveri (azı otu) : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Uçucu yağ, şekerler, organik asitler yapraklarda, acı madde, tanen, valerian asidi ve şekerler meyvelerdedir. Yer sakız ı : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Yer sarmaşığı : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Yer somunu : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, zamk, şekerler ve organik asitler taşır. Yeşil boynuz otu : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Yılan : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Yılan burçağı : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Yılan otu : 4 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, nişasta, şekerler, uçucu yağ, acı maddeler, reçine ve aristolohik asit taşır. Yılan taşı : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Yılan yastığı : 23 Hastalıkta kullanılmıştır. Nişasta, müsilaj, zamk, saponin ve konisin alkaloidi içermektedir. Yılancık : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine ve uçucu yağ ihtiva eder. Yıldız anasonu (Çin anasonu) : 7 Hastalıkta kullanılmıştır. Tanen, benzoik ve en önemlisi Anasonda da bulunan anethol denilen yağ mevcuttur. Yoğurt : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Yoğurt otu (sünnetlice otu) : 14 Hastalıkta kullanılmıştır. Mum, uçucu yağ, organik asitler, asperulin ve rubiadin glikozitleri taşımaktadır. Yohombin : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Yonca : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Yosun : 6 Hastalıkta kullanılmıştır. Yulaf : 35 Hastalıkta kullanılmıştır. Sabit yağ, karbonhidratlar, gramine isimli alkaloidi, pektin ve silice vardır. Yulaf ezmesi : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Yumurta : 44 Hastalıkta kullanılmıştır. Yüksük otu : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Değişik türler içinde çok çeşitli maddeler mevcuttur. En tanınmışları digoxio, digitoxion, gitoxoin, lanatosid A - B - C, aynı zamanda piyasada ilaç olarak kullanılmaktadır.
366 Zakkum : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Reçine, tanen, glikoz, C vitamini, aleandrin neriin, neriantin, adynerin, folinerin adlı maddeler ayrıca flavon glikozitleri içerir. Zambak : 3 Hastalıkta kullanılmıştır. Zater : 1 Hastalıkta kullanılmıştır. Zem zem suyu : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Zencefil : 48 Hastalıkta kullanılmıştır. Zerdali : 2 Hastalıkta kullanılmıştır. Zerdeçal (Hint safranı) : 15 Hastalıkta kullanılmıştır. Suda eriyebilen sarı boya en önemli maddesidir. Ayrıca uçucu yağ ve reçinede taşır. Zeytin ve yağı : 105 Hastalıkta kullanılmıştır. Yapraklar ve gövde kabukları tanen, reçine, uçucu yağ ve organik asitler taşır. Zeytinyağına ise A ve E vitaminleri, fitosterol, oleik asit, linoleik asit, palmitik ve stearik asidin gliserinlerini içerir. Zırnık : 8 Hastalıkta kullanılmıştır. Zift : 11 Hastalıkta kullanılmıştır. Zofa otu : 11 Hastalıkta kullanılmıştır.