Amerikan Basınında Doğu İsyanları 1925-1938
The Eastern Rebellions on American Press 1925-1938
Esra Sarıkoyuncu Değerli
Özet
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından sonra Milli Mücadele döneminde olduğu gibi Kürt-
çü faaliyetlerin tehdidi ile karşı karşıya kalındığı görülmektedir. Bilindiği gibi, bu tehditlerin ilki ve en büyüğü Şeyh Sait İsyanı (13 Şubat–15 Nisan 1925) olmuştur. Musul’u İngiliz mandaterliği altın-
daki Irak’a bağlamak maksadıyla kışkırtılan ve kısa sürede Bingöl, Muş, Diyarbakır, Tunceli, Elazığ, Ergani, Silvan, Siirt ve Urfa gibi geniş bir alana yayılan isyan hareketi her ne kadar 15 Nisan’da bas-tırılmışsa da bölgede huzursuzluk dört yıl daha devam etmiştir. Mayıs 1926’da Yusuf Taşo ve çetesi-nin İran sınırını geçip Beyazıd köylerinden hayvan çalarak Ağrı yaylalarına sığınması Cumhuriyet ta-rihimizde “Ağrı isyanları” denilen ve 1930’a kadar devam eden bir seri olayların başlamasına sebep ol-muştur. 21 Mart 1937 tarihinde de Tunceli-Erzincan yolundaki bir köprünün Haydaran ve Dema-nan aşiretleri tarafından yakılmasıyla başlayan Dersim isyanı, 1938’e kadar devam etmiştir. Doğu is-
yanları bütün dünyada büyük ilgi ve merak uyandırmıştır. İsyanların ilgiyle takip edildiği ülkelerden biri de Amerika Birleşik Devletleri’dir. Çalışmamızda Amerikan basınında Doğu isyanlarının nasıl al-
gılandığı ortaya konmaya çalışılacaktır.