Ey oğul! Sana vasiyet ederim ki; bütün hâllerinde ilim, edep ve takvâ
üzerinde olasın! Geçmişlerin eserlerini oku ve Ehl-i sünnet vel-cemaat yolundan
git! Fıkıh ve hadîs öğren ve cahil sofîlerden bucak bucak kaç! Namazlarını,
mutlaka cemaatle kıl! Kalbinde şöhrete meyil varsa imam ve müezzin olma!
Şöhretten gücünün yettiği kadar uzaklaş! Şöhrette âfet vardır.
Makamlarda
da gözün olmasın; dâima kendini aşağılarda tut! Tâkat getiremeyeceğin işe kefil
olma! Halkın seni alâkadâr etmeyen işlerine karışma! Fâsık idarecilerle düşüp
kalkma! Her hususta dengeyi muhâfaza et! Ölçüyü kaçırıp güzel ses dinlemeğe
fazla kapılma ki, rûhu karartır ve sonunda nifak doğurur. Böyleyken güzel sesi
de inkâr etme ki, onunla ezan ve kur'an, ruhları ihya eder. Az ye, az konuş, az uyu ve
gafillerden aslandan kaçar gibi kaç!
Fitne zamanları yalnızlığı tercih
et, menfaati icâbı fetvâ vererek dînin hafife alınmasına sebep olanlardan,
mağrur zenginlerden ve câhillerden uzak dur! Helâl ye, şüpheli işlerden sakın ve
evlenmede takvâya dikkat et. Aksi hâlde dünyaya bağlanır ve o uğurda dinini
zedelersin. Çok gülme; hele kahkahayla gülmemeye dikkat et! Çok gülmek kalbi
öldürür. Fakat tebessümü de elden bırakma. Herkese şefkat gözüyle bak ve kimseyi
hakîr görme! Kendi dışını aşırı bezeyip süsleme ki, dış mamurluğu iç
haraplığından gelir.
Münâkaşa etme, kimseden bir şey isteme, müstağnî
kal, kanaatle zengin ol, vakarını koru! Sende emeği olanlara ve seni terbiye
edenlere karşı vefâkâr ol, malınla ve canınla onlara hizmet et ve onların hâli
ile hâllen! Onları kınayan gâfiller felâh bulmaz. Dünyaya ve dünya ehli olan
gâfillere meyletme! Gönlün dâima mahzûn, bedenin kulluğa güçlü, gözün yaşlı ve
kalbin rakik olmalı. İşin hâlis, duân iltica ve libasın mütevazi, yoldaşın Hak
dostları, sermayen zahirî ve batınî din ilimleri, evin mescit ve yakının Allah
dostları olsun!
Abdülhâlık Gucdevânî -kuddise sirruh- (v.
1189)
