Moğol Ordusunun Yenilmez Olmasını Sağlayan Faktörler
Ayrıca Moğol askerleri at üstünde hem yemek hemde içme ihtiyacını giderirdi. Peki bir Moğol askeri bunu nasıl yapardı ?
Yukarıda belirttiğimiz gibi asker, atın şah damarını sapladığı bir pipet yardımıyla atın kanını içerek su ihtiyacını giderirken, atın üzerine eğer olarak attığı deri parçası ile üstüne oturduğu atın arasına koyduğu bir parça kurumuş et ile yeme ihtiyacını at üzerinde dinlenmeden giderirdi. Yani bildiğimiz pastırma kültürü bu şekilde ortaya çıkmıştı. Moğol Ordusu ve atları normal zamanlarda sadece uyumak için dururlardı. Savaşlarda ise kesintisiz günlerce uyumadan savaştıkları görülmüştür. Moğol askeri kendisiyle birlikte toplamda 9 at ile hareket etmekte, yani yanlarında yedek atlarda mevcuttur.
Moğollar her ne şartta olursa olsun atlarına çok iyi bakmışlar, hiçbir şekilde atlarını göz ardı etmemişlerdir. Çoğu tarihçiye göre dünya üzerinde atlarına en çok ilgi gösteren ve onlara en iyi bakan ordu Moğol ordusu olmuştur.
Moğollar haberleşme ve sinyalizasyon işini oldukça etkili kullanmışlardır. Uzak mesafelerde gündüz vakti bayraklarla haberleşen Moğol askerleri, geceleri ise sinyal göndermek için meşaleleri tercih etmişlerdir.
Kaliteli Komutanlar;
Moğol ordusunda yer alan komutanların inanılmaz birer komutan olmasının yanında, onları Ortaçağda en önemli ve en tehlikeli ordu olmasını sağlayan bir başka faktör ise eğitim olmuştur. Askerler sıkı birer eğitim den geçmiş olup disiplinleri üst seviyede birliklerden oluşmaktaydı.
Bununla birlikte Moğol ordusunda oldukça etkili komutanlar yer almış, askeri teknik açıdan dünya harp tarihinde en etkili komutanlar Moğol ordusundan (Cebe, Baycu Noyan gibi) çıkmıştır.
İlk biyolojik saldırının kullanılmasından Alamut fethi ve Nişabur kuşatması, Harzemşahların tarihten silinmesi gibi savaşlar incelendiğinde Moğolların askeri açıdan taktik anlamında ne kadar üstün olduğu görülebilecektir.
Moğolların kullandığı askeri taktikler ve Ordu sistemi, özellikle savaş taktikleri kendilerinden sonra Timur tarafından da gelenek olarak devam ettirilmiştir. Timur'un yenilmez bir komutan olmasına fayda sağlayan etmenler arasında Moğollar dan gelen savaş gelenekleri etkili olmuştur.
Cengizhan'ın Mühendisleri de çok sıkı bir şekilde çalışmış, Hülagü Han'ın Alamut fethinde ne kadar etkili olduğu ayrıca görülmektedir. Moğol ordusu, mühendisleri ayrıca topları da kullanmıştır. Ancak Moğol ordusunun elinde bulunan toplar ufak ve hafif toplardandır.
Moğollardan yazılı belge var mı? bu kadar bilgiler nereden öğrenilmiş derseniz Cengiz Han'ın ölümünden sonra yazılan belgeler daha çok Çinli ve Müslüman kaynaklardan öğrenilmiştir Cengiz Han'ın sağlığında yazılı belgeler bulunmamaktadır.
Cengiz Han ve İstihbarat - Posta Ağı;
Moğol ordusunu önemli Kılan ve uzun geniş bir coğrafyada başarılı olmasını sağlayan en önemli faktörlerden biri hızlı bir ordunun olmasının yanısıra Cengiz Han'ın çok önem verdiği istihbarat ve posta Ağı olmuştur.
Cengiz Han her gün Çinlilere çizdirdiği Asya haritasını açar ve üzerine Avrupa'dan Rusya' nın çorak topraklarına, oradan Hindistan' a kadar hakimiyeti altında bulunan tüm noktalardan gelen istihbarat ve haberleri haritayı işletirdi. Bu da Cengiz Han' ın istihbarata ne kadar önem verdiğini gösterir.
Moğol posta Tatarları muazzam bir posta ağıyla hareket etmekteydi. Yolda at değiştirme istasyonları kullanmakta olup, posta Tatarlarının eğer bir haberi götürürken yolda başına bir şey geldiğinde, birisinden at istediğinde ve o kişi atını vermeyi reddederse, posta Tatarının atı vermeyi reddeden kişiyi, Cengiz Han' ın oğlu dahi olsa öldürme yetkisi bulunmaktaydı. Cengiz Han istihbarata bu derece önem veren biriydi.
Otrar olayının ardından Cengiz Han, Harzemşahları tarihten silmek üzere Savaş içerisindeyken kilometrelerce uzakta Çin seferinde bulunan komutanı, Cengiz Han'a ölmek üzere olduğu ve yerine bir komutan ataması gerektiğinin haberini gönderir.
Cengiz Han kurmuş olduğu posta ve istihbarat ağı sayesinde Harzemşahlar ile savaş halinde iken kilometrelerce uzakta bulunan Çin' deki Ordusunun başına yeni komutan atar ve savaşlar hiç sekteye uğramadan bu şekilde devam eder.
Yani Cengizhan kendisi Semerkant' ta savaşırken inanılmaz posta ağı sayesinde, 4 bir yanda ki ordusuna hızlı bir şekilde, emir bekleyen komutanlarına emir verebilmekteydi.
Cengiz Han, ayrıca çok yetenekli komutanlara sahip olması sebebiyle Moğol ordusunun etkili olmasının da oldukça önemli bir faktör olmuştur. Cengiz Han gerektiğinde komutayı rahatlıkla devredebilmiş ve farklı coğrafyalarda inanılmaz başarılara ulaşmıştır.
Aslında Moğol ordularının sayısı sanıldığının aksine o kadar kalabalık görülmemektedir. En kalabalık Moğol ordusu batı ya saldıran kolu olup sayıları 100.000 ' i geçmemiştir.
Moğol ordusu ayrıca Türklerden özellikle Mete Han' dan gelen onluk sistem askeri düzeni başarıyla uygulayan bir ordu olmuş, bu da o dönem Dünya üzerinde hiçbir Orduda olmayan disiplin ve başarıyı getirilmiştir.
Moğolların En Büyük Silahı Moğol Atı;
Moğol ordusunu başarıya ulaşmasını sağlayan en önemli faktörlerden biri de Moğol atıdır. Moğolları bu kadar hızlı ve etkili kılan adeta günümüz modern tankları kadar etkili olan Moğol atları, inanılmaz ve bir güç ve hız sağlayarak Moğolları - Yenilmez Armada haline dönüştüren silah olmuştur. Öyle ki Moğol atları çoğunlukla çöl olan bölgelerde günlük 50 kilometre Yolu yüklü olduğu halde aşabilmiş ve Moğolların süratli bir şekilde sefere çıkmasına, Asya' yı fethetmeye önemli bir katkı sağlamıştır.
Normal arazilerde saatte 60 kilometre hızla gidebilmeyi sağlayan at faktörü, Moğolları Orta Çağda dünyanın en hızlı ordusu yapmaya yetmiştir. Çünkü o tarihte Orta çağda saatte 60 kilometre hıza ulaşabilecek herhangi bir benzer ordu olmamıştır.
Moğollar atı inanılmaz etkili bir şekilde kullanmış, Bu da Orta Asya ve Avrupa' da başarılı fetihler yapmalarını sağlamıştır. Moğollar savaşta Ata binerler, atın sütünü içerler (atın sütünü içtikleri için genelde dişi atları kullanmayı tercih ederlerdi), gerektiğinde atı kesip yerler, arabalarını çektirirler ve eşyaları taşıtırlardı.
Bu yüzden çoğu tarihçi Moğolların en büyük silahının atları olduğu konusunda hemfikirdir. Batılı bir tarihçi, Hülagü Han'ın Bağdat seferi sırasında gördüğüm manzara karşısında Moğol ordusunun Yenilmez olduğuna karar kıldığını yazmıştır. Bu tarihçiye göre Moğol ordusu askerleri atlarının boyun damarını kesip, akan kanı bir koyunun bağırsağına doldurup, kanı içtiklerini ve bu sayede bir hafta boyunca yemek yemeden kesintisiz savaştıklarını belirtmiştir.
Gönüllüler Taburu;
Gönüllüler Ordusu
Cengiz Han'ın savaş stratejilerinin başında meşhur gönüllüler taburu gelmektedir.
Gönüllüler taburunun savaşta önemli bir etkisi bulunmaktadır. Savaşın öncesinde çift Kılıç ile düşmanın üzerine direk hücuma çıkan Gönüller ordusunun amacı, düşman Ordusunun düzenini bozmak ve daha sonrasında bozulan düzenin, arkadan gelen süvariler tarafından düşmanın komple yok edilmesinin sağlanmasıdır. Gönüllüler ordusu, düşman ordusunun tamamen yok edilmesinin sağlanmasında, anahtar görevi gören önemli bir birlik olmuştur.
Peki gönüllüler ordusu ne yapardı ?
Gönüllüler Taburu düşmanın üzerine hızlıca ilerleyerek onları şaşırtır, çift Kılıç kullanarak hızlı atlarıyla önce düşmanını içine dalar, sistemini bozar ve bu ufak bir taburun kendilerine saldırmasıyla sinirlenen düşman, ordusunu peşlerine takar ve en son peşlerinden gelen düşman ordusunu, gönüllüler taburu ve Moğol Okçular tarafından imha edilirlerdi. Yani gönüllüler ordusunun tüm üyeleri, savaşın daha ilk anlarında düşmanın düzenini bozmak için kendilerini yem edilip ölürlerdi. Yani bir nevi Kamikaze olayı gibi.
Gönüller ordusu savaşta ilk olarak çıkar ve tamamı öleceğini bilirlerdi. Peki gönüllüler ordusu kimlerden oluşurdu, yoksa orduda cezalandırılan askerler mi bulunurdu. Bilakis Gönüllüler safında yer almak istememeyi bırakın, tüm Ordu Gönüller taburunda yer almak için istekli davranırdı. Bu yüzden Cengizhan sırf bu tabur için öne çıkan askerler arasından adam seçmek zorunda kalınırdı.
Cengiz Han'ın Fetih stratejileri arasında en önemli nokta, orduları yenmek olmuştur. Cengiz Han'ın ordusuna söylediği en önemli sözü "önce orduları yenin şehirleri sonra alın" olmuştur. Cengiz Han Kale ve şehirleri kuşatarak vakit kaybetmek yerine düşman ordularını yenmeyi tercih etmiştir. Bu sayede orduyu yendikten sonra şehirler savunmasız kalmış ve uzun süren kuşatma zahmetinden, ordunun enerjisinin gereksiz yere düşmesinden kurtulmuştur.
Ayrıca Cengiz Han ordusunun yiyecek stokunda bulgura önem vermiştir. Askerlere bulgur tükettirmiştir. Bugün bilim adamları bulgurun folik asit yönünden oldukça zengin olduğunu açıklamışlardır ve buda ne kadar doğru bir yiyecek tespiti olduğunu göstermektedir.
Moğolların ve Cengiz Han'ın Sürekli Casus Ağı;
Son olarak Cengiz Han Tarihte ilk defa sürekli casus teşkilatını kullanan hükümdar olmuştur. Bu sayede Orta çağ döneminde Avrupa'da hangi devletler var, hangi devlet hangi devletle düşman, Lordların akrabalık durumu ve arazi koşullarını ezbere bilmekte ve bu casus teşkilat sayesinde o devletlere karşı yapacağı seferlere göre hazırlık yapabilmekteydi
