ŞAH TAHMASB DEVRİ (1524-1586)
Şah İsmail, 1524 yılında vefat etti. Öldüğünde 38 yaşında idi. Yavuz Sultan Selim ile yaptığı
savaşı kaybedince kendisini içkiye verdiği ve bunun sağlığının bozulması üstüne etkisi
olduğu söylenir.
Şah İsmail’in yerine geçen Şah Tahmasb zamanında, Osmanlı-İran arasında Amasya Barış
Antlaşması yapıldı (1555). Amasya Antlaşması Tahmasp için önemli bir başarıydı. Bu
antlaşma ile İslam aleminin en güçlü devleti olan Osmanlı devleti, Şii Safevi devletini resmen
kabul etmiş oluyordu. Buna göre Van Gölü çevresi Osmanlılarda kalıyor, kuzeyde Arpaçay
sınır oluyordu.
Tahmasb’ın barışçı, akılcıl ve adaletli bir siyaset güttüğü kabul edilir. İran’da zirai ve iktisadi
ticari hayat canlanır, ülke nüfusu artar, halk yönetimi benimser. Kürt düşünür ve tarihçi Şeref
Han da Tahmasb yönetimi için, “Adil, akıllı, halka karşı şefkatli bir yönetimdir” der.(29)
Osmanlı’ya karşı Anadolu’da Alevi ayaklanmaları ve İran’a göç, Tahmasb zamanında da
devam etti. Ağabeyi Selim ile yaptığı taht savaşını kaybeden Şehzade Beyazıt, 12.000 kişilik
taraftarı ile Tahmasb’a sığındı. Beyazıt’ın askerleri arasında Şii mezhebine taraftar askerler de
vardı.
Tahmasb, Kanuni’nin tehdidi ve vaadleri karşısında Beyazıt ve oğullarını Osmanlı elçilerine
teslim etti. Askerlerden İran’da oymağı olanlar İran’da kaldı. Oymağı olmayan beş bin kişi
ise öldürüldü
