FICÂR SAVASLARI
Câhiliye döneminde müsrik Araplar arasinda haram aylar dan birisinde yapilan
savaslar.
Islâm'da yasak oldugu gibi câhiliye döneminde de Müsrikler arasinda haram
aylarda savas yapmak, kan dökmek, haksizlik ve kötülüklerde bulunmak yasaklanmis
idi. Muharrem, Receb, ZIlkâde ve Zilhicce aylarindan olusan bu aylarda yasagin
ihlâl edIlmesi, büyük bir günâh ve suç sayiliyordu.
Bu telâkkiye ragmen câhiliyye döneminde zaman zaman haram aylarin kudsiyeti
çignenmis, kanli bazi savaslar meydana gelmisti. Iste bu savaslar, müsrikler
tarafindan, günâhin islendigi savaslar anlamini ifade etmek üzere "ficâr
savaslari" diye adlandirIlmistir.
Arap tarihinde dört ficâr savasi vukû bulmustur. I. ficâr savasi, Gifâr
kabilesinden bir sahsin Ukâz Panayiri'nda ayaklarini uzatip oturarak "Araplarin
en sereflisi benim!" demesine kizan bir sahsin, kiliciyla onun ayaklarini
kesmesi üzerine Iki tarafin adamlari arasinda cereyan etmistir.
II. Ficâr savasi, Kureys'ten Benû Amir ile Kureys'ten Benû Kinâne arasinda
meydana gelmistir. Yine Ukâz Panâyiri'nda Benû Amir'den bir kadina
Kinâneogullarindan bazi gençlerin sarkintilik etmesi bu savasa sebep
olmustur.
III. ficâr savasi ise, Kinâneogullarindan bir sahsin, Âmirogullarindan
birisine olan borcunu zamaninda vermedigi gibi oyalama cihetine gidip ödemeye
yanasmamasi sebebiyle bu Iki kabile arasinda ortaya çikmistir.
IV. ficâr savasi ise, Kinâneogullarinin yanisira Kureys ile Hevâzin'in Kays-i
Aylân kabileleri arasinda meydana gelmistir. Hire hükümdarinin çikardigi bir
kervana kilavuzluk ve muhafizlik etme konusunda aralarinda ihtilâf ve husûmet
çikan Kinâneogullarina mensup bir sahsin Kays-i Aylân'dan birisini öldürmesi bu
savasa sebep teskil etmistir. Kinâneogullarinin yaninda Kureys'in diger
sülâleleri de savasa katIlmis, bu arada Peygamber efendimiz de amcalariyla
birlikte bu savasta bulunmustur. Ancak genellikle kabul edildigine göre o sirada
yirmi yasinda olup savasabilecek güçte olmasina ragmen sadece savas alaninin
gerisine düsen oklari toplayip amcasina vermekle yetinmistir. Sonunda bu savas,
Iki tarafin ölülerinin sayilip ölüsü fazla olan tarafa fazlalik miktarinca diyet
verIlmesi karari ile sulha baglanarak neticelendirIlmistir.
Ahmet ÖNKAL
Hazirlayan: Muhammed Faruk
