ON EMİR
Kuran'da 10 Emir nasıl geçiyor?
Evamir-i Aşere de denilen 10 emir,
Evamir-i Aşere de denilen 10 emir,
Kuran'da Bakara suresi 83 - 84. ayetlerde anlatılır:
83. ayet: "Bir vakit İsrailoğullarından söz alıp: 'Allah'tan başkasına ibadet etmeyin. Anaya babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara güzel muamele edin, insanlara tatlı söz söyleyin, namazı hakkıyla eda edin, zekatı verin" demiştik. Sonra pek azınız hariç sözünüzden döndünüz. Hala da yüz çevirmektesiniz."
84. ayet: "Hani sizden, birbirinizin kanını dökmeyin, birbirinizi ülkenizden çıkarmayın diye söz almıştık, siz de bunu kabul etmiştiniz. Buna siz de şahitlik edersiniz.
83. ayet: "Bir vakit İsrailoğullarından söz alıp: 'Allah'tan başkasına ibadet etmeyin. Anaya babaya, akrabaya, yetimlere, yoksullara güzel muamele edin, insanlara tatlı söz söyleyin, namazı hakkıyla eda edin, zekatı verin" demiştik. Sonra pek azınız hariç sözünüzden döndünüz. Hala da yüz çevirmektesiniz."
84. ayet: "Hani sizden, birbirinizin kanını dökmeyin, birbirinizi ülkenizden çıkarmayın diye söz almıştık, siz de bunu kabul etmiştiniz. Buna siz de şahitlik edersiniz.
On Emir, Tanrı’nın Kutsal Kitap’ta İsrail ulusuna Mısır’dan çıkmalarından kısa bir süre sonra verdiği on yasadır. On Emir aslında, Eski Antlaşma Yasası’nda yer alan 613 buyruğun bir özetidir. İlk dört buyruk, Tanrı’yla olan ilişkimizi ele alır. Son altı buyruk birbirimizle olan ilişkimizi ele alır. On Emir, Kutsal Kitap’ta Mısır’dan Çıkış 20:1-17 ve Yasa’nın Tekrarı 5:6-21’da yer alır ve aşağıda görüldüğü üzeredir:
1) “Benden başka tanrın olmayacak.” Bu buyruk, tek gerçek Tanrı’dan başka herhangi bir tanrıya tapınmayı yasaklar. Bütün diğer tanrılar sahte tanrılardır.
2) “Kendine yukarıda gökyüzünde, aşağıda yeryüzünde ya da yer altındaki sularda yaşayan herhangi bir canlıya benzer put yapmayacaksın. Putların önünde eğilmeyecek, onlara tapmayacaksın. Çünkü ben, Tanrın RAB, kıskanç bir Tanrı’yım. Benden nefret edenin babasının işlediği suçun hesabını çocuklarından, üçüncü, dördüncü kuşaklardan sorarım. Ama beni seven, buyruklarıma uyan binlerce kuşağa sevgi gösteririm.” Bu buyruk bir put, Tanrı’nın görünür bir temsilini yapmaya karşıdır. Bizim yaratabileceğimiz hiçbir suret Tanrı’yı doğru bir şekilde resmedemez. Tanrı’yı temsil etmesi üzere bir put yapmak sahte bir tanrıya tapınmaktır.
3) “Tanrın RAB`bin adını boş yere ağzına almayacaksın. Çünkü RAB, adını boş yere ağzına alanları cezasız bırakmayacaktır.” Bu, RAB’bin adını boş yere ağzımıza almakla ilgili bir buyruktur. Tanrı’nın ismini hafife almamamız lazımdır. Tanrı’dan sadece saygı dolu ve O’nu onurlandırıcı biçimlerde söz ederek O’na olan saygımızı göstermemiz lazımdır.
4) “Şabat Günü`nü kutsal sayarak anımsa. Altı gün çalışacak, bütün işlerini yapacaksın. Ama yedinci gün bana, Tanrın RAB’be Şabat Günü olarak adanmıştır. O gün sen, oğlun, kızın, erkek ve kadın kölen, hayvanların, aranızdaki yabancılar dahil, hiçbir iş yapmayacaksınız. Çünkü ben, RAB yeri göğü, denizi ve bütün canlıları altı günde yarattım, yedinci gün dinlendim. Bu yüzden Şabat Günü’nü kutsadım ve kutsal bir gün olarak belirledim.” Bu, Şabat gününü (haftanın son günü olan Cumartesi’ni) Rab’be adanmış bir dinlenme günü ayırma konusunda bir buyruktur.
5) “Annene babana saygı göster. Öyle ki, Tanrın RAB’bin sana vereceği ülkede ömrün uzun olsun.” Bu kişinin anne babasına her zaman saygı gösterip onları onurlandırması konusunda bir buyruktur.
6) “Adam öldürmeyeceksin.” Bu başka bir insanı kasıtlı olarak öldürmeye karşı bir buyruktur.
7) “Zina etmeyeceksin.” Bu, kişinin eşinden başka birisiyle cinsel bir ilişkisi olmasına karşı bir buyruktur.
8) “Çalmayacaksın.” Bu, insanın kendisinin olmayan herhangi bir şeyi, o şeyin sahibinin izni olmadan almasına karşı bir buyruktur.
9) “Komşuna karşı yalan yere tanıklık etmeyeceksin.” Bu, başka biri hakkında yalan yere tanıklık etmeyi yasaklayan bir buyruktur. Aslında yalan söylemeye karşı bir buyruktur.
10) “Komşunun evine, karısına, erkek ve kadın kölesine, öküzüne, eşeğine, hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin.” Bu, insanın kendisine ait olmayan herhangi bir şeyi arzulamasına karşı bir buyruktur. Göz dikmek, adam öldürme, zina ve hırsızlık gibi, yukarıda listelenen buyruklardan birine karşı gelmeye yol açabilir. Eğer bir şeyi yapmak yanlışsa aynı şeyi yapmayı arzulamak da yanlıştır.
Birçok insan hatayla On Emir’e, eğer yerine getirilirse kişinin ölümden sonra cennete girmesini garantilen bir dizi kural olarak bakar. Tersine, On Emir’in amacı, insanların Tanrı’nın Yasası’na kusursuz bir şekilde itaat edemediklerini (Romalılar 7:7-11) ve bu yüzden de Tanrı’nın merhameti ve lütfuna ihtiyaçları olduğunu anlamaya zorlamaktır. Matta 19:16’daki zengin genç yöneticinin iddialarına karşın kimse On Emir’e kusursuz bir şekilde itaat edemez (Vaiz 7:20). On Emir, hepimizin günah işlediğimizi (Romalılar 3:23) ve bu yüzden de Tanrı’nın sadece İsa Mesih’e iman aracılığıyla elde edilen merhameti ve lütfuna ihtiyacımız olduğunu gösterir.
1) “Benden başka tanrın olmayacak.” Bu buyruk, tek gerçek Tanrı’dan başka herhangi bir tanrıya tapınmayı yasaklar. Bütün diğer tanrılar sahte tanrılardır.
2) “Kendine yukarıda gökyüzünde, aşağıda yeryüzünde ya da yer altındaki sularda yaşayan herhangi bir canlıya benzer put yapmayacaksın. Putların önünde eğilmeyecek, onlara tapmayacaksın. Çünkü ben, Tanrın RAB, kıskanç bir Tanrı’yım. Benden nefret edenin babasının işlediği suçun hesabını çocuklarından, üçüncü, dördüncü kuşaklardan sorarım. Ama beni seven, buyruklarıma uyan binlerce kuşağa sevgi gösteririm.” Bu buyruk bir put, Tanrı’nın görünür bir temsilini yapmaya karşıdır. Bizim yaratabileceğimiz hiçbir suret Tanrı’yı doğru bir şekilde resmedemez. Tanrı’yı temsil etmesi üzere bir put yapmak sahte bir tanrıya tapınmaktır.
3) “Tanrın RAB`bin adını boş yere ağzına almayacaksın. Çünkü RAB, adını boş yere ağzına alanları cezasız bırakmayacaktır.” Bu, RAB’bin adını boş yere ağzımıza almakla ilgili bir buyruktur. Tanrı’nın ismini hafife almamamız lazımdır. Tanrı’dan sadece saygı dolu ve O’nu onurlandırıcı biçimlerde söz ederek O’na olan saygımızı göstermemiz lazımdır.
4) “Şabat Günü`nü kutsal sayarak anımsa. Altı gün çalışacak, bütün işlerini yapacaksın. Ama yedinci gün bana, Tanrın RAB’be Şabat Günü olarak adanmıştır. O gün sen, oğlun, kızın, erkek ve kadın kölen, hayvanların, aranızdaki yabancılar dahil, hiçbir iş yapmayacaksınız. Çünkü ben, RAB yeri göğü, denizi ve bütün canlıları altı günde yarattım, yedinci gün dinlendim. Bu yüzden Şabat Günü’nü kutsadım ve kutsal bir gün olarak belirledim.” Bu, Şabat gününü (haftanın son günü olan Cumartesi’ni) Rab’be adanmış bir dinlenme günü ayırma konusunda bir buyruktur.
5) “Annene babana saygı göster. Öyle ki, Tanrın RAB’bin sana vereceği ülkede ömrün uzun olsun.” Bu kişinin anne babasına her zaman saygı gösterip onları onurlandırması konusunda bir buyruktur.
6) “Adam öldürmeyeceksin.” Bu başka bir insanı kasıtlı olarak öldürmeye karşı bir buyruktur.
7) “Zina etmeyeceksin.” Bu, kişinin eşinden başka birisiyle cinsel bir ilişkisi olmasına karşı bir buyruktur.
8) “Çalmayacaksın.” Bu, insanın kendisinin olmayan herhangi bir şeyi, o şeyin sahibinin izni olmadan almasına karşı bir buyruktur.
9) “Komşuna karşı yalan yere tanıklık etmeyeceksin.” Bu, başka biri hakkında yalan yere tanıklık etmeyi yasaklayan bir buyruktur. Aslında yalan söylemeye karşı bir buyruktur.
10) “Komşunun evine, karısına, erkek ve kadın kölesine, öküzüne, eşeğine, hiçbir şeyine göz dikmeyeceksin.” Bu, insanın kendisine ait olmayan herhangi bir şeyi arzulamasına karşı bir buyruktur. Göz dikmek, adam öldürme, zina ve hırsızlık gibi, yukarıda listelenen buyruklardan birine karşı gelmeye yol açabilir. Eğer bir şeyi yapmak yanlışsa aynı şeyi yapmayı arzulamak da yanlıştır.
Birçok insan hatayla On Emir’e, eğer yerine getirilirse kişinin ölümden sonra cennete girmesini garantilen bir dizi kural olarak bakar. Tersine, On Emir’in amacı, insanların Tanrı’nın Yasası’na kusursuz bir şekilde itaat edemediklerini (Romalılar 7:7-11) ve bu yüzden de Tanrı’nın merhameti ve lütfuna ihtiyaçları olduğunu anlamaya zorlamaktır. Matta 19:16’daki zengin genç yöneticinin iddialarına karşın kimse On Emir’e kusursuz bir şekilde itaat edemez (Vaiz 7:20). On Emir, hepimizin günah işlediğimizi (Romalılar 3:23) ve bu yüzden de Tanrı’nın sadece İsa Mesih’e iman aracılığıyla elde edilen merhameti ve lütfuna ihtiyacımız olduğunu gösterir.
1 ON EMİR الوصايا لعرش ] ريك - Turkish [ Türkçe - şeyh Muhammed Salih el-muneccid الشيخ د صالح الجد Terceme: IslamQa koordinasyon: Sitesi Islamhouse رجة: وقع الا سلا سو ال وجواب تسيق: وقع IslamHouse.com
2 الله ON EMİR Kur an da, İncil deki gibi, on emir benzeri bir şey bulunmakta mıdır? Hamd, yalnızca Allah'adır. Kur an-ı Kerim e olan ihtimamın açıkça anlaşıldığı böyle bir soruyu yöneltmiş olman dolayısıyla sana teşekkürler. Sana, sorunun cevabını takdim etmekten memnuniyet duyarız: Kur an-ı Kerim de, bazı âlimlerin, Allah tan beşeriyete yönelik, çok önemli on tavsiye ihtiva ettiği için on vasiyet diye adlandırdıkları âyetler vardır. Bu âyetler, Kur an'da iki yerde geçmektedir:
Birincisi En am suresindeki, Allah Teâlâ'nın şu sözüdür:
ح س ا ا و لا ع ل ي ت ل ا ي أ ر ش و ا ه ش ي ي ا ا ل و ا ل ي إ و ل ع ا ل و ا أ (( ق ر ه ا و ا ط إ و لا د لا ق ر ز ق ي ا ه و لا ق ر و ا ا ل ف و ا ح ش ا ظ ه و ق ت ل و ا أ ق ل و ر ل ا ق ع ل ي و لا ق ت ل و ا ل ف س ا ع ت ا الله إ لا ا ذ و ص ه ع * و لا ق ر و ا لا ل ف س ط ا ل ي ل ت ي إ ا ع ت أ ح س ب ل غ أ ش د ه و أ و ف و ا ا ل ك ي ل و ا ل ا ا ل ق و و ف س ا إ و س ع ه ا ذ ا ق ل ت ف ا ع د ل و ا و ل و ك ذ ا ق ر ع ه د ا أ ذ ل و ص ا و ف و ا ه و لا ع و ا ل س ب ل ت ف ي ق ه ذ ا ا ط ق ي ا ع و ه ر ك ر و * و أ س ت ف ا ر ر ت ر ل ع ت ق و )) [سورة الا عا: ] ع ر ل و ص ا س ب ي ل ه ذ ل ه
"(Ey Muhammed!) De ki: Gelin, Rabbinizin size haram kıldığı şeyleri okuyayım: O na hiçbir şeyi ortak koşmayın. Anaya babaya iyi davranın. Fakirlik endişesiyle çocuklarınızı öldürmeyin. Sizi de onları da biz rızıklandırırız. (Zina ve benzeri) çirkinliklere, bunların açığına da gizlisine de yaklaşmayın. Meşru bir hak karşılığı olmadıkça, Allah ın haram (dokunulmaz) kıldığı canı öldürmeyin. İşte bunlar, aklınızı kullanasınız diye, size Allah ın emrettikleridir. Rüşdüne erişinceye kadar yetimin malına ancak en güzel şekilde 2
3 ه ه الله yaklaşın. Ölçüyü ve tartıyı adaletle tam yapın. Biz herkesi ancak gücünün yettiği kadarıyla sorumlu tutarız. Birisi hakkında konuştuğunuz zaman, yakınınız bile olsa âdil olun. Allah a verdiğiniz sözü tutun. İşte bunları Allah size öğüt alasınız diye emretti. İşte bu, benim dosdoğru yolum. Artık ona uyun. Başka yollara uymayın.
Yoksa o yollar sizi parça parça edip, O nun yolundan ayırır.
İşte size bunları Allah sakınasınız diye emretti." (En am Sûresi: ). İkincisi, İsra Sûresinde, neredeyse birincisinin açıklayıcısı şeklindedir. Allah Teâlâ şöyle buyurmuştur:
ب أ ح د ه ا أ و ك ع ب د و ا ي ا ه ا ل و ا ل ي ح س ا ا ا ب ل ع د ك ا ع إ إ و و ق ض ك أ إ إ )) ك ه ا ف لا ق ل ل ه ا أ و لا ه ر ه ا و ق ل ل ه ا ق و لا ر ا * و ا خ ف ض ل ه ا ج ا ح ل ك ة ت و و ا ع ل ي ح و ق ل ب ا ح ه ا ك ا ي ا ص غ ا * أ ا ف ف و س إ ا ل ر و لا ب ه ك ل س و ا ف و ر ا * و ء ا ت ذ ا ا ل ق ر ق ه و ا ل س ك و ا ب ي ل ص ا ف ل ه ك و ا خ و ا و ل ش ي ط ا ل ي ك ف و ر ا * ا ي د ب ب ذ ي ر ا * إ ر إ ل ش ي ا ط ر و ا ل ة ع ل ق ك و لا ت ر ج و ه ا ق ل ل ه ق و لا ي س و ر ا * و لا ت ي د ك غ ل و ل ة ل ء ح ك إ ا ب ت غ ا ه ك س و ر ا * إ ك ي ب س ط ل ر ز ق ل ش ا ء و ق د ر إ ت ب س ط ه ا ا ل ب س ط ت ق ع د ل و ا ك ت ل ه ع ب و ا د ه خ ب ا ب ص ا * و لا ق ت ل و ا أ خ ش ي ة إ لا ق ر ز ه ي ا إ و لا د ا الله خ ط ي ا ك ب ا * و لا ق ر و ا ل ز ا إ ه ك ف ا ح ش ة و س ا ء س ب ي لا * و لا ق ت ل و ا ل ف س ا ع ت ي ل ظ ل و ا ق د ج ع ل ا س ل ط ا ا ف لا س ف ه ك ص و ر ا * و لا ق و ف ا ل ق ت ل إ ل و ل ق ت إ ا و ف و ا ا ل ع ه د ك س ي و لا * ب ل غ أ ش د ه أ ح س ب ق ر و ا ا ل ي ل ت ي إ لا ا ع ت و أ ا ل ع ه د إ و لا ق ف ا و لا * ز و ا ك خ و أ ح س ت ا ل ق س ط ا س ا ل س ت ق ي ذ ل ت ا و أ إ و ف و ا ا ل ك ي ل ذ ا ك و ر ض و ل ك ك ه س ي و لا * و لا ش ف ا لا ل ي س ل ك ه ع ل إ ل س ع و ا ص و ا ل ف و ا د أ ر ق ب ل غ ل ب ا ل ط و لا * ك ع د ك ك ر و ه ا * ا لا ر ض و ل ذ ل ك س ي ي ه ج ت ر ح ا إ ك ل ك ع ل ل و ا ج ه ة و لا ح ل ك ت ع ا ل ه ا ء ا خ ر ت ل ق ف إ و ح ل ك ذ ل ك د ا أ إ 3 د ح و ر ا)) [سورة لا رساء: ]
4 "Rabbin, kendisinden başkasına asla ibâdet etmemenizi, anayababaya iyi davranmanızı, kesin olarak emretti. Eğer onlardan biri, ya da her ikisi senin yanında ihtiyarlarsa, sakın onlara öff bile deme; onları azarlama; onlara tatlı ve güzel söz söyle. Onlara merhamet ederek tevazu kanadını indir ve de ki: Rabbim! Tıpkı beni küçükken koruyup yetiştirdikleri gibi sen de onlara acı. Rabbiniz, içinizde olanı en iyi bilendir.
Eğer siz iyi kimseler olursanız, şunu bilin ki, Allah tövbe edenleri çok bağışlayandır. Akrabaya, yoksula ve yolda kalmış yolcuya haklarını ver, fakat saçıp savurma.çünkü saçıp savuranlar şeytanların kardeşleridir. Şeytan ise Rabbine karşı nankörlük etmiştir. Eğer rabbinden umduğun bir rahmeti istemek için onlardan yüz çevirecek olursan, o zaman onlara yumuşak bir söz söyle.
Eli sıkı olma, büsbütün eli açık (savurgan) da olma. Sonra kınanır ve çaresiz kalırsın. Şüphesiz Rabbin, dilediğine rızkı bol bol verir ve (dilediğine) kısar. Çünkü O, gerçekten kullarından haberdardır ve onları görmektedir. Yoksulluk korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin. Onları da, sizi de biz rızıklandırırız. Onları öldürmek gerçekten büyük bir günahtır. Zinaya yaklaşmayın.
Çünkü o, son derece çirkin bir iştir ve çok kötü bir yoldur. Haklı bir sebep olmadıkça, Allah ın, öldürülmesini haram kıldığı cana kıymayın. Kim haksız yere öldürülürse, biz onun velisine yetki vermişizdir. Ancak o da (kısas yoluyla) öldürmede meşru ölçüleri aşmasın.
Çünkü kendisine yardım edilmiştir. Rüştüne erişinceye kadar, yetimin malına ancak en güzel şekilde yaklaşın, verdiğiniz sözü de yerine getirin.
Çünkü söz (veren sözünden) sorumludur. Ölçtüğünüzde ölçüyü tam yapın, doğru terazi ile tartın. Bu daha hayırlı, sonuç bakımından daha güzeldir. Hakkında kesin bilgi sahibi olmadığın şeyin peşine düşme. Çünkü kulak, göz ve kalp, bunların hepsi onlardan sorumludur.
Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çünkü sen yeri asla yaramazsın, boyca da dağlara asla erişemezsin. Bütün bu sayılanların kötü olanları, Rabbinin katında sevimsiz şeylerdir. Bunlar, Rabbinin sana vahyettiği bazı hikmetlerdir. Allah ile birlikte başka ilah edinme. Sonra kınanmış ve Allah ın
5 rahmetinden kovulmuş olarak cehenneme atılırsın." (İsra Sûresi: 23-39) Ey bu soruyu soran kardeşim, umarım bu âyetleri derinlemesine irdeledikten sonra, Kur an ile ilgili olarak, senin için, eskisine nazaran, çok daha belirgin bir pozisyon alma imkânı oluşacaktır.bu da, hayatında köklü bir değişimin ve İslâm dînini daha çok benimsemen için şerefli bir yolun başlangıcı olacaktır. Sana ömür boyu başarılar dileriz. Selâm, hidâyete tâbi olanların üzerine olsun.
