Esmaların sırasndaki hikmet;
Esmâü’l-Hüsnâ ile ilgili tüm bilgiler vahiy kaynaklıdır.
Cenâb-ı ALLAH Kendi zatına mahsus güzel isimlerinden dilediklerini Kur’ân ile ve Peygamberinin (asm) diliyle haber vermiştir.
Sayısı bini bulur. ALLAH’ın bildirmediği isimleri de vardır şüphesiz.
Nitekim ALLAH Resûlü (asm) bir niyazında şöyle buyurmuştur:
“ALLAH’ım! Sana Zat-ı Bârî’ni isimlendirdiğin Kitabında inzâl buyurduğun
Peygamberine tâlim buyurduğun ve ezelî ilm-i gaybında Kendin için tahsis ettiğin Esma-i şerîfenin hepsiyle niyaz ederim.”1
Hazret-i Âişe validemiz (ra); “ALLAH’ım! Esma-i Hüsna’ndan bizim bildiğimiz bilmediğimiz bütün isimlerinle Sana münâcât ederim.
Büyüklerin büyüğü olan ısminle Sana niyaz ederim.
Kim ki Sana bu isimlerinle duâ ederse cevap verirsin Rabb’im!” diye niyazda bulunmuştu.
Bunu işiten ALLAH Resûlü (asm) “ısabet ettin! ısabet ettin” buyurdu.2
Cenâb-ı Hak (cc) bizim bilmemizi irade buyurduğu Esmâ-i Hüsnâ’sından bir kısmını sırf vahiy olan Kur’ân-ı Kerim’inde zikretmiş bir kısmını ise Resûl’üne (asm) yine vahiyle bildirmiştir.
Resûlullah Efendimiz (asm) Esmâ-i Hüsnâ’dan hiç olmazsa doksan dokuzunun ihsân edilmesini yani bilinmesini kavranmasını ve gerekleriyle amel edilmesini tavsiye buyurmuş doksan dokuz ismi kavrayanı Cennet’le müjdelemiştir.3
Esmâü’l-Hüsna’dan doksan dokuzunu
“ALLAH Rahman Rahîm.” diye bilinen sırası ile Peygamber Efendimiz (asm) bildirmiştir.
Ayrıca ilk on dört isim sırasıyla Haşir Sûresinin 22-24 âyetlerinde geçmektedir.
Haşr Suresi 21-24 Arapça Yazılışı لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَّرَأَيْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْيَةِ اللَّهِ وَتِلْكَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَفَكَّرُونَ ﴿٢١﴾ هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ هُوَ الرَّحْمَنُ الرَّحِيمُ ﴿٢٢﴾ هُوَ اللَّهُ الَّذِي لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْمَلِكُ الْقُدُّوسُ السَّلَامُ الْمُؤْمِنُ الْمُهَيْمِنُ الْعَزِيزُ الْجَبَّارُ الْمُتَكَبِّرُ سُبْحَانَ اللَّهِ عَمَّا يُشْرِكُونَ ﴿٢٣﴾ هُوَ اللَّهُ الْخَالِقُ الْبَارِئُ الْمُصَوِّرُ لَهُ الْأَسْمَاء الْحُسْنَى يُسَبِّحُ لَهُ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَهُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ
Bismillahirrahmanirrahim.
21. Lev enzelnâ hâzel kur'âne alâ cebelil-leraeytehû khâşian (m)-mütesaddian (m)-min haşyetillâh. Ve tilkel emsâlü nadribuhâ linnâsi leallehum yetefekkerûn.
22. Hüvallâhüllezî lâ ilâhe illâ hû. âlimül ğaybi veş-şehâdeti hüver-Rahmân-ür-Rahîm.
23. Hüvallâhüllezî lâ ilâhe illâ hû. El Melik'ül Guddûs-üs-Selâmü'l Mü'minül Müheyminül Azîzül Cebbârül Mütekebbir.Sübhânallâhi ammâ yüşrikûn.
24. Hüvallâhül khâligul bâriül musavviru lehul esmâül hüsnâ.
Yüsebbihû lehû mâ fis-semâvâti vel'ard. Ve hüvel Azîzul Hakîm.
Anlamı Rahman ve Rahim Olan Allah'ın Adı ile
21. Biz bu Kur'ân'ı bir dağa indirseydik, Allah'ın korkusundan onu baş eğmiş, parça, parça olmuş görürdün.
Bu misalleri düşünsünler diye insanlara veriyoruz.
22. O, öyle Allah'tır ki, O'ndan başka ilah yoktur. Görülmeyeni ve görüleni bilendir. O, esirgeyendir, bağışlayandır.
23. O, öyle Allah'tır ki, kendisinden başka hiçbir tanrı yoktur.
O, mülkün sahibidir, eksiklikten münezzehtir, selamet verendir, emniyete kavuşturandır, gözetip koruyandır, üstündür, istediğini zorla yaptıran, büyüklükte eşi olmayandır. Allah, müşriklerin ortak koştukları şeylerden münezzehtir.
24. O, yaratan, var eden, şekil veren Allah'tır. En güzel isimler O'nundur. Göklerde ve yerde olanlar O'nun şanını yüceltmektedirler. O, galiptir, hikmet sahibidir.
Dipnotlar:
1- Ahmed b. Hanbel Müsned I/391; Tecrit Terc. 8/192.
2- Tecrit Terc. 8/192.
3- Buhârî 8/1165; Tirmizî Daavât 86.
