Türk Dünyası
Türklerin ana dil kökenine göre dağılımları
1. Oğuz Grubu (Batı Türk Grubu)
Batı Oğuz Türkleri:
– Türkiye Türkleri, Kıbrıs Türkleri, Batı Avrupadaki Türk gurbetçileri
– Balkanlar; Batı Trakya, Bulgaristan, Deliorman, Makedonya, Kosova, Bosna-Hersek, Sırbistan, Hırvatistan
– Gagavuz Türkleri
– Hazar Batısı ve Güney Batısı Türkleri; Kuzey Azerbaycan Türkleri, Güney Azerbaycan Türkleri, Ahıska Türkleri, Suriye-Irak-Kerkük Türkmenleri,
Doğu Oğuz Türkleri:
– Hazar ötesi Türkmenleri; Türkmenistan, Afganistan Türkmenleri,Stavropol Türkmenleri. Özbekistan, Kazakistan, Tacikistan’da yaşayan bazı Türkler.
– İran Türkleri; Afşar, Halaç, Hamse, Horasani, Boçagcı, Kaçar, Karacadağ, Karagözlü, Karakoyunlu, Karapapak, Karayi, Kaşgay, Şahseven.
2. Kıpçak Grubu (Kuzey-Doğu Türk Grubu)
Doğu Avrupa Türkleri:
İdil-Ural Türkleri; Başkurtlar, Çuvaşlar (Not: Çuvaşların dilleri diğer hiçbir Türk diline benzemiyor) , Kazan Tatarları, Mişer Tatarları, Sibir Tatarları, Nogaylar, Belarusya Tatarları, Litvanya Tatarları, Polonya Tatarları.
Kırım Türkleri; Kırım Tatarları, Türkiye (Eskişehir, Konya, Polatlı) ve Dobruca’da yaşayan Tatarlar ve Nogaylar, Kuzey Kafkasya’da yaşayan Nogaylar, Kırımçaklar.
Karay (Karaim) Türkleri; Kırım, Ukrayna, Polonya, Litvanya, İstanbul’da
Kuzey Kafkasya Türkleri:
Dağıstan (Avar), Karaçay-Malkar, Balkar, Kumuk Türkleri
Sibirya Türkleri:
Altay Türkleri, Barabalar, Çulım, Dolgan, Hakas, Karagas, Uranhay, Koybal, Kumandı, Kandak, Sabir, Sagay, Şorlar, Telengit, Televüt, Tofalar, Tuva, Saha-Yakut Türkleri, Tobol Tatarları, Dukhanlar.
Türkistan Türkleri:
Batı Türkistan;
Kazaklar, Kırgızlar, Özbekler, Afganistan Özbekleri, Karakalpaklar (Not: Özbekçe; Kıpçak, Karluk ve Oğuz lehçelerine ait unsurları bünyesinde birleştiren tek Türk lehçesidir, bu nedenle Özbekler Kıpçak ve Oğuz Grupları dışında Karluk grubunda mütalaa edilir)
Doğu Türkistan;
Uygurlar, Kazaklar, Sarı Uygurlar, Salarlar. (Not: Uygurca; Karluk lehçe grubuna girer bu nedenle Uygurlar da Kıpçak ve Oğuz Grupları dışında Karluk grubunda mütalaa edilir)
Devamı Türk dilleri için LÜTFEN TIKLAYIN
Bülent Pakman. Mayıs 2014. Son güncelleme Şubat 2015. İzin alınmadan ve aktif link verilmeden alıntılanamaz. Türklerle ilgili ne varsa hepsi aşağıdaki sayfalarda:
Türk Dilleri ve Günümüz Türkleri
Türk Dilleri – Yazı dilleri ve konuşma dilleri olarak
Bugün yeryüzünde birbirinden ayrı çeşitli yörelerde yaşayarak Türk dilinin çeşitli kollarında (yazı dili yada yalnızca konuşma dilinde) konuşan ve birbirinden ayrı ulus adlarını benimsemiş olan Türklerin dilleri şöyle sıralanabilir:
A) Yazı dili olan Türk dil kolları
21 adet Türk yazı dili vardır
1. OĞUZ GRUBU: Gagavuz, Türkiye, Kıbrıs, Azerbaycan, Türkmen
2. KARLUK GRUBU: Özbek, Uygur
3. KIPÇAK GRUBU: Kırım Tatar, Kazan Tatar, Başkort, Karaçay, Balkar, Malkar, Kumuk, Nogay, Kazak, Karakalpak, Kırgız, Karay (Litvanya Karaylarının yazı dili)
4. ALTAY GRUBU: Altay, Tuva (Tuba), Hakas
5. SAHA GRUBU: Saha (Yakut)
6. BULGAR GRUBU: Çuvaş
B) Yazı dili olmayan, konuşma dili olan Türk dil kolları(30’danfazla):
1. İRAN’DA: Halaçça (Eski Hun Türkçesinin devamı), Kaşgayca, Horasanca, Güney Oğuzca (çok sayıda irili ufaklı Türk konuşma dilleri)
2. ÇİN’DE: Salarca (Karluk-Oğuz karışımı -Kansu bölgesi), Sarı-Uygurca (Şaro-yugurca “Eski Uygurcanın devamı” – Kansu bölgesi), Füyü-Kırgızca (Heilungjiyan, Mançurya bölgesi – Eski Kırgızcanın devamı, bugünkü Kırgızcadan ayrı)
3. RUSYA’DA: Dolganca (artık Sahaca/Yakutça yazı dilini kullanıyorlar)
19. yüzyıl sonlarında Alman asıllı Rus Türkoloğu Vilhelm Raddloff Çarlık Rusyasının geniş Sibirya bölgesinde 20 kadar birbirinden ayrı Türk konuşma dillerini belirlemiş, onların konuşma dilinden metinler yayımlamıştı. Ancak bu dillerin çoğu son 60 yıl içinde yitip gitti, en son 1998’de Rusya’da yayımlanan bir araştırmada bunların bir bölümünün hala konuşulduğu belirtildi
Prof. Dr. Timur Kocaoğlu’ndan alıntılanarak derlenmiştir
Günümüz Türkleri, Türk Halkları ve Türk Devletleri aşağıdaki sayfalarda anlatılmaktadır:
Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti
Çeçenistan
Abhazya
