HALLAÇ
“Kurtarın Beni Tanrı’dan”
Annemarie Schimmel
Çev. G. Ahmetcan Asena
922 yılında Bağdat'ta devrin halife ve ulemasının ortak kararıyla şehit edilenHallaç, o günden bugüne, bir efsane olarakhem halkın arasında dilden dile dolaşmakta,hem saray şairlerinin hem de halkozanlarının eserlerinde varlığınısürdürmektedir. Doğu'da ve Batı'da hiçbirİslam mutasavvıfı onun kadar aksiseda
bulmamıştır.
Hallac'ı bilen herkes onun cezbe halindesöylediği meşhur "Ene'l-Hakk" (Ben YaratıcıHakikatim) sözünü de bilir. Vahdet-i vücuduyaşayan birinin, içten gelen haykırışı olanbu söz yanlış anlaşılmış, onun "BenTanrı’yım" dediğini sananlar dinlerinikorumak adına ona düşman olmuşlardır.
Oysa Hallac'ı Ahmed Yesevi'nin, MevlânâCelâleddin Rumi’nin gözünden görmekgerekir. Onlara göre Hallaç rahmete ve
kurtuluşa ermiş bir âlimdi.
Hallaç, varlığını İslam'ın mutlak tek Tanrıinancına adayan bir dervişti. O bütünvarlığıyla buna tanıklık etmek istiyordu;bunun için de bilinçli olarak her türlü çileyisineye çekiyordu.
Onun, şahsi Tanrıtecrübesini ve Tanrı'yı arayış çabalarını dilegetirdiği şiirleri ve paradoksları bugün deokuyucuyu cezbetmekte ve düşünmeyesevketmektedir. Şimdi okuyucunun önündeiki seçenek var: Hayatın gerçek mânâsınıderinleştirmek üzere kendini kor gibi yananTanrı ateşine bırakmak ya da Hallac'ıtehlikeli bir muhalif olarak görüp mahkûm
eden zihniyetin yanında yer almak.
