OSMANLI-LEHİSTAN İLİŞKİLERİ
Lehistan(Polonya) Sokollu Mehmet Paşa zamanında Osmanlı himayesine alınmıştı. 1587'de Osmanlı himayesinden çıkan Lehistan Erdel, Eflak ve Boğdan'ın iç işlerine karışınca II.Osman bu ülke üzerine sefer düzenledi. II.Osman(Genç Osman)'ın Leh Seferi: Yeniçerilerin itaatsizliği yüzünden başarılı olunamadı. Lehistan ile Hotin Antlaşması imzalandı(1621)
Maddeleri:
1- Hotin Kalesi Osmanlılarda kaldı,
2- Lehistan eskiden olduğu gibi Kırım hanlığına vergi verecekti.
IV.Mehmet'in Leh seferi: Lehistan'ın Osmanlı'ya bağlı Kazaklara saldırması üzerine padişah
IV.Mehmet sefer düzenledi. Sonuçta Bucaş Antlaşması imzalandı(1672).
Maddeleri:
1- Podolya Osmanlılarda kaldı.
2- Ukrayna Kazaklara verildi.
3- Lehistan Kırım Hanlığına vergiye devam edecekti.
Not: Bu antlaşma Osmanlı Devleti'nin Batı'da son toprak kazandığı antlaşmadır. Bu Antlaşmayla Osmanlı Devleti Batı'daki En Geniş sınırlarına ulaşmıştır.
Çehrin Seferi: IV. Mehmet Döneminde Sadrazam Merzifonlu Kara Mustafa Paşa, Rusların Dinyeper
Kazaklarının elindeki Ukrayna'ya saldırması üzere Çehrin seferine çıkarak, Çehrin kalesini ele geçirdi.(1678) Ardından Rusların isteği ile 1681 yılında Ruslarla İlk Barış Antlaşması imzalandı.
OSMANLI-AVUSTURYA İLİŞKİLERİ
Hatırlatma: Kanuni Sultan Süleyman Macaristan ve Orta Avrupa hakimiyeti yüzünden Avusturya Kralı Ferdinand üzerine seferler düzenlemiş, 1529'da Viyana'yı kuşatmış, 1532'de Almanya seferini
yapmış, 1533 yılında da Avusturya ile İstanbul Antlaşması'nı imzalamıştı. Bu antlaşmaya göre; Avusturya kralı protokol bakımından Osmanlı sadrazamına eşit olacak ve Avusturya elinde
tuttuğu Macar topraklarına karşılık Osmanlı Devletine vergi verecekti. Sonraki yıllarda Kanuni 1566 yılında ölümüne dek çeşitli defalar Avusturya üzerine gitmişti.
Açıklama: Duraklama döneminde Osmanlı Devleti'nin en çok savaştığı ülke Avusturya'dır. Bu dönemde Avusturya ile yapılan savaşlar ve sonuçları şunlardır:
DURAKLAMA DÖNEMİ OSMANLI-AVUSTURYA SAVAŞLARI
1)- 1593-1606 SAVAŞLARI (III.Murat, III.Mehmet ve I.Ahmet Dönemleri:
Nedeni: Avusturya'nın Osmanlı kuvvetlerine saldırması ve vergilerini ödemekten vazgeçmesi.
Savaşlar: III. Murat zamanında Osmanlı kuvvetleri Sıska'da yenildi.
Savaş III.Murat'tan sonra yerine geçen III. Mehmet döneminde de devam etti. III.Mehmet
bizzat ordunun başında sefere çıkarak Eğri Kalesi'ni aldı. Bu yüzden III. Mehmet'e "Eğri Fatihi" ünvanı verildi. Haçova Meydan Savaşı'nda III. Mehmet Avusturya Ordusunu ağır bir yenilgiye uğrattı.
Not: Haçova meydan Savaşı Osmanlı tarihinde zaferle sonuçlanan Son büyük meydan savaşıdır. 1600 yılında Osmanlı Devleti Kanije Kalesi'ni aldı. Kale komutanlığına bırakılan Tiryaki Hasan PAŞA kaleyi kuşatan Ferdinand'ı az bir kuvvetle yenilgiye uğrattı.
III.Mehmetten sonra padişah olan I.Ahmet zamanında da savaş devam etti. Osmanlılar Estergon kalesini aldı. Avusturya'nın isteği üzerine Zitvatorok Antlaşması imzalandı.(1606)
Zitvatorok Antlaşması(1606):
1- Savaş sırasında alınan Eğri, Kanije ve Estergon kaleleri Osmanlılarda kalacak.
2- Avusturya artık Osmanlı'ya yıllık vergi vermeyecek, bir defaya mahsus savaş tazminatı verecek.
3- Avusturya kralı protokol bakımından Osmanlı padişahına eşit sayılacak. Not: Kanuni Döneminde Avusturya ile imzalanan İstanbul Antlaşmasında Avusturya kralı
Osmanlı sadrazamına denk sayılmıştı ve vergiye bağlanmıştı. Zitvatorok Antlaşması
Osmanlı Devletinin Orta Avrupa'daki üstünlüğünü kaybetmeye başladığını göstermektedir.
2)- 1658-1664 SAVAŞLARI(IV.Mehmet Dönemi)
Nedeni : Erdel, Eflak ve Boğdan Beyliklerinin Avusturya'nın kışkırtmasıyla Osmanlı Devleti'ne karşı isyan etmeleri.
Sonuçlar: Köprülü Mehmet Paşa isyanları bastırdı.Köprülü Fazıl Ahmet Paşa Uyvar kalesini fethetti. Avusturya'nın isteği üzerine Vasvar Antlaşması imzalandı.(1664) Vasvar Antlaşması(1664):
1- Uyvar kalesi Osmanlılarda kalacak
2- Erdel Osmanlı Devletine bağlı kalacak
3- Avusturya savaş tazminatı ödeyecek.
3)- II.VİYANA KUŞATMASI (IV.Mehmet Dönemi) 1683
Sebepleri: Avusturya'ya bağlı olan Macarların ayaklanarak Osmanlıdan yardım istemeleri, Merzifonlu Kara Mustafa Paşa'nın şöhret kazanma isteği.
Kuşatma ve Savaş: Avusturya'nın yardım istemesi üzerine papanın teşvikiyle bir haçlı ittifakı kurulmaya çalışıldı. Lehistan Osmanlılara karşı Avusturya ile ittifak yaptı.Merzifonlu şehri kuşattı, fakat alamadı.Kuşatmanın uzun sürmesi düşmana vakit kazandırdı.Kırım Kuvvetleri Viyana'ya yardıma gelen Lehistan kuvvetlerini durdurmakta gereken gayreti göstermediler. Osmanlı Ordusu Avusturya ve Lehistan kuvvetleri arasında kalarak ağır bir yenilgiye uğradı. Dağılan kuvvetleriyle Belgrad'a çekilen Merzifonlu IV.Mehmet'in emriyle idam edildi.
Sonuçları: Batıda Türklerin yenilebileceği ve Avrupa'dan atılabileceği düşüncesi doğdu.Avrupa devletleri Kutsal İttifak adı verilen bir haçlı birliği oluşturdular. Böylece Türklerin Sakarya Savaşı'na kadar sürecek bir geri çekilme süreci başlamış oldu.
Kutsal İttifak Devletleri: Bunlar Avusturya,Rusya,Lehistan,Venedik ve Malta'dır.
Savaş: Kutsal ittifak Devletleri ile Osmanlı Devleti arasındaki savaşlar yaklaşık 16 yıl sürdü.
(1683-1699) (Bu arada IV.Mehmet yeniçerilerin isyanıyla tahttan indirildi. Yerine sırasıyla II. Süleyman, II.Ahmet ve II.Mustafa padişah oldular.) Zor durumda kalan Osmanlı Devleti barış istemek zorunda kaldı. Karlofça antlaşması imzalandı.(1699)
| 
